Adı, hayal ve hatıralarımızdan silinmeyesi, Yaşar Kemal'in sevgili eşi Tilda, 70'li yılların başında Cağaloğlu'nda Cem Yayınevi'ne ayda bir de olsa her gelişinde bir şişe "sarı" votka ile açardı günün kapısını...
O yıllar Yaşar Kemal'in kitapları Cem Yayınları arasında çıkmakta...
Tilda, kendi yaptığı votkayı, aslında yayınevinin "posta" işlerini yapan Hamdi için getirirdi ama, hepimiz nasiplenirdik.
Daha sonraki yıllarda votkaya pek yüz vermesem de, o votkanın tadı hâlâ lezzetini damağımda sürdürmekte...
O tadın lezzetini bir de "Rejans"ta bulacaktım, üstelik "biber" çeşnisiyle...
Ve 70'li yıllarda pek müdavimi olmasam da benim de Beyoğlu'nda kimi zaman uğradığım konaklardan biri olacaktı "Rejans"...
"Rejans", bugünlerde yetmişinci yılını kutlamakta...
Bunun andacı olarak da Bülent Berkman'ın yayın yönetmenliğinde Banu Özdemir, Serap Yüzgüller, İlke Kamar, Pelin Özdoğru ve Aykut Aykanat'ın katkılarıyla "Bir Beyoğlu Klasiği: Rejans" başlığıyla, "Rejans"ın adına ve şanına yaraşır bir kitap elimizin altında şimdi...
Berkman'ın da altını çizdiği gibi "Rejans, 30'lu yılların havasını ve kültürünü günümüze taşıyan bir 'Beyoğlu simgesi'. 70 yıldır, aynı yerde hizmet veren tek yer (Yalnız restoranlar düzeyinde değil, diğer ticari işletmeler arasında da, 70 yıldır Beyoğlu'nda yeri değişmeyen tek işyeri.)"
Değişmeyen yalnız "yer"i mi, bence tadı ve lezzeti de...
Nasıl değişsin ki?
"Rejans"ın şimdiki ortaklarından Zinnur Taygan anlatıyor:
"Borç kelimesi Türkçe'dir ve borç almak anlamına gelir. Rusya'da sebze olmadığı için sen patates, sen lahana, sen de kereviz ver deyip bu çorbayı yaparlarmış. Mesela biz Rus salatası demeyiz. Onun adı Olivye'dir. Amerikan ya da Rus salatası gibi değil, özeldir çünkü."
Yine şimdiki ortaklarından Erdal Sezener anlatıyor:
"Hiyerarşi yoktur Rejans'ta. Büyük restoranlarda görmeye alışık olduğumuz müdür, şef, garson, komi sıralaması bulunmaz."
Yine Sezener'in deyişiyle "Rejans"ın bir özelliği de yetmiş yılda sadece üç aşçıbaşı değiştirmiş olması...
Bütün bunların yanında "Bir Beyoğlu Klasiği: Rejans" kitabı "Rejans"ın 70 yıla yayılan serüvenini anlatırken, 20. yüzyıl başından günümüze Beyoğlu'nun yaşadığı değişimi de anlatmakta...
Şimdi, "Bir Beyoğlu Klasiği: Rejans" kitabını okurken 70'li yılların gençliğimi bir daha yaşıyorumş.
O güzelliklerini gençlik yıllarının perdesi arkasına gizlemiş Rus kadın garsonlar yok ama, borç çorbası, piroşki, olivye, patlıcan ezme, kievski, strogonof, elmalı ördek, kestane tatlısı, mereng ve limon kabukları arasında dinlendirilmiş "sarı" votkanın tadı 70 yılın lezzetiyle hayatiyetlerini sürdürmekte...
Zaman değişiyor, mekân da... Değişecek de...
Ama "Bir Beyoğlu Klasiği: Rejans" misali kitaplar da kalacak yarınlara...
"Rejans"ın dünden bugüne, hayal ve hatıralarımızın "romantik ışıldağı" olarak kaldığı gibi...

HAFTANIN KİTABI

Süreyya Paşa'nın Anıları
Süreyya İlmen, bugün Kadıköy'de "Süreyya" sinemasının kurucusu olarak biliniyor. Oysa o, Levent Ersun'un da belirttiği gibi "Batılılaşma dönemi Türkiyesinde değişim geçiren bir toplumda kentsel çevreyi değiştirmek amacıyla sivil önderlik üstlenen" bir kişilik... Kadıköy'de Kızılay derneğini kuruyor, Üsküdar ve Kadıköy'ün elektriğe, suya, hatta tramvaya kavuşması için çalışıyor, Yoğurtçu Parkı'nın yapımını üstleniyor.
Süreyya İlmen'in anıları (KASDAV) Kadıköy Belediyesi Sağlık ve Sosyal Dayanışma Vakfı'nın yayını olarak günümüz Türkçesiyle yayımlandı.
Anılar, Süreyya Paşa'nın kişisel görüşleri yanında Kadıköy ilçesinin yüz yıllık bir zaman dilimi içinde geçirdiği değişimi göstermesi açısından da önemli...
Bir anlamda Kadıköy'ün özel bir tarihi de...

HAFTANIN VİTRİNİ
* Kan ve Onur: Sveva Casati Modignani'nin mafya, politika, aşk ve politika dörtgeninde dokuduğu romanı... (Doğan Kitap)
* Gracchus Kardeşler: Plutarkhos'tan M.Ö. II. yüzyılda halk tribunusluğu görevinde bulunan Romalı iki kardeşin biyografisi... (Belge Yayınları)
* Karanfilsiz: Hakan Şenocak'ın 1987 yılında Akademi Kitabevi Öykü Ödülü'nü alan kitabının düzeltilmiş yeni baskısı... (Can Yayınları)
* Muhammed ve Kurmaylarının Hanımları: Arif Tekin'in İslami kaynaklara dayanarak Muhammed ve sahabelerinin evliliklerini anlattığı incelemesi... (Kaynak Yayınları)
* Gelibolu: Buket Uzuner'in savaşın anlamsızlığını, gizemini ve düşmanlığın ötesinde birleştirme mucizesini anlattığı romanı... (Remzi Kitabevi)
* Noam Chomsky: Robert F.Barsky'nin ünlü Amerikalı dilbilimci ve yazar Chomsky'nin yaşamı ve yapıtları üzerine incelemesi... (Doğan Kitap)
* Çok Sesli Toplum: Çağdaş şiirimizin ustalarından Melih Cevdet Anday'ın 1992-93 yıllarında yazdığı denemeler... (Adam Yayınları)
*Yerüstünden Notlar: Fatih Özgüven'in şehir-mehir, gençlik-çocukluk, yıldızlar, popüler kültür, sınıf mınıf üzerine deneme tadındaki yazıları... (Everest Yayınları)
* Paramız Yoksa da Haysiyetimiz Var: İbrahim Sadri'nin "Adam Gibi" ve "Öylesine Sevmiştim" albümlerinden sonre yeni kitabı... (Timaş Yayınları)
* 21 Günde NLP: Harry Alder ve Beryl Heather'in kaleme aldığı ve kişisel ilişkiler ile kariyerin gelişmesine, pazarlamayla görüşmeye ilişkin bir rehber. (Kariyer Yayıncılık)