Bir idealin macerası ve disiplini...

Batının bilim ve tekniğine talip oluşumuzun en ciddi adımı Tanzimat'tır. Bir fermanın okunuşu ile bütün sorunlarımızın çözüleceği tesellisinde idik. Sonunda öz değerini kavramayan heveslerin kursakta kalan acılarını yaşadık. Ve kaybettiğimiz zamanın telafisi, bize çok ağır faturalar ödetti...

Batılılaşıyoruz dediğimiz günlerde batının eğitim değerini fark etmedik ve ulaştığı düzeyi yakalamamız bir türlü mümkün olmadı.

* * *

Tanzimat Fermanı'nda dilenci sadakasından, güvercinlerin haklarına kadar çok geniş ayrıntıya yer verilmişti; ama, eğitim ile ilgili tek sözcük geçmiyordu. Evet!.. Tanzimat Fermanı'nda eğitim hayatımız ile ilgili tek sözcük yoktur.

20. yüzyılın en önemli 100 haberini sıralayan uluslararası haber ajanslarının düzenlediği listede eğitime ilişkin tek bir haber yer almadı. İnsanlığı yok etmeye yönelen atom bombasının atılışı bu listenin ittifak edilen ilk haberidir.

Dünyaya yön veren, hatta çığır açan bir eğitim haberi, Kennedy'nin öldürülüşü kadar bile umursanmadı.

* * *

21. yüzyılda sorun çözme yöntemlerinin başında sivil toplum örgütlerinin isabetli kullanımı geliyor. 21. yüzyılın bilimin, kültürün, sanatın evrenselleşeceği; tekniğin ve teknolojinin doruklaşacağı yüzyıl olarak tanımlanmakta. Türkiye sivil toplum örgütlerinin etkinliği konusunda henüz istenen yararlanma düzeyine erişmiş değil.

Şimdi size bir örnek vererek sivil toplum örgütlerinin etkinliğini anlatacağım. Bu olay 1998 yılı ortasında yaşanmıştır.

Güneydoğu bölgemizdeki iddialı bir üniversitenin tıp fakültesinde 650 öğrenci okumaktadır. Bu üniversitenin kütüphanesinde tıp ilmi ile ilgili kitap sayısı sadece 116'dır. Şaşırtıcı ama gerçek bir seviye göstergesi...

Karadeniz bölgemizin iddialı bir üniversitesinde tıp öğrenimi görenlerin sayısı 649'dur ve bu üniversitenin kitaplığında tıp ilmine ilişkin kitap sayısı sadece 118'dir. Bu da çok şaşırtıcı ama bu da gerçek seviye göstergesi...

Aynı şaşırtıcı ilişki diğer eğitim kurumlarında ve fakültelerde de yaşanmaktadır.

Her iki üniversitemizin kitaplığındaki eserler üstelik tıp ilminin son gelişmelerini yansıtan eserler değildir. Çağdaş tıp bilgilerini ve tekniklerini aktaran eser sayısı yok denecek kadar azdır.

Çağdaş tıp biliminin öğretildiği fakültelerdeki kitap noksanı kadar, diğer üniversitelerde de ciddi eksiklik mevcuttur. Mühendisliğin bütün dallarında, hukuk, iktisat, maliye, felsefe, sosyoloji ve daha nice eğitim konularında Türkiye üniversitelerinde kitap eksikliği vardır.

* * *

Sonuçta Rotary kulüpleri bir araya gelerek Amerika'da yayınlanan değişik konulardaki bilimsel kitapların Türk üniversitelerine kazandırılması girişimini başlatırlar. İşin yönetim sorumluluğunu Genel Yönetmen Orhan Karul başkanlığında Beyoğlu Rotary Kulübü üstlenir. Amerika'daki Rotary kulüpleriyle sağlanan temaslar sonunda Türk üniversitelerine önemli bir kaynak oluşturulur.

Bu başarının özeti 38 bin adet bilimsel kitaptır. Tutarı ise 4 milyon dolara yaklaşmaktadır.

Kitapların hepsi alanlarının en güncel bilgi ve deneylerini yansıtan eserlerdir. Bu kitaplar 20 üniversiteye dağıtılmıştır. İçlerinde asırlık üniversitelerimizden geçen yıl kurulmuş yeni üniversitelerimize kadar çeşitli kurumlar vardır.

* * *

Türkiye sivil toplum örgütlerinin ne denli önemli kurumlar olduğu gerçeğini henüz kavramamıştır. Bu başarılı örneği bütün Türkiye'nin bilmesi için aktardım. Nice güzel örnekler daha nice yararlı sonuçlar sağlanabileceğini düşünüyor ve bu kurumların hakkının verileceği günü bekliyorum.

Sorunlara iyi niyetle ve akıllı yöntemlerle yaklaşmak çözümün en kolay ve etkili yollarını yaratıyor.