Hisse senedi bastırmanın avantajı...

Ülkemizdeki anonim şirketlerin, yüzde 99'u aile şirketi. Bu şirketlerin, adı anonim şirket ama yönetimi aynen şahıs firması gibi.

Bir kişi bilemediniz iki kişi şirkette söz sahibi. Yönetim kurulu toplantıları genellikle yapılmıyor. Zorunlu bazı kararlar deftere yazılıyor ve imzalattırılıyor. Yönetim Kurulu üyeleri de, eş, çocuk, anne, baba, kayınbirader, kayınpeder, baldız, bacanak vs...

Bu arada, ortaklık yapısı veya yönetim kurulu nasıl oluşursa oluşsun, kurumsallaşmış ya da kurumsallaşma yolunda olanlarda dahil, tüm anonim şirketleri ilgilendiren ortak bir konu var. O da, hisse senedi bastırmak.

Anonim şirketler, hisse senedi bastırmak zorunda olmadığından, her 100 anonim şirketin 99'unun hisse senedi de yok!..

Artık hisse senedi bastırmak gerekiyor
Vergi yasalarında yapılan son değişiklikler, anonim şirketlerin hisse senedi bastırmasını gerektiriyor. Daha doğrusu, hisse senedi bastırmanın çok önemli bir "vergi avantajı" var. Anonim şirket ortağı olanlar, eğer "şirketin hisse senetleri varsa" ve bu hisse senetlerini iktisap (edinme) tarihinden itibaren "üç ay" geçtikten sonra satarlarsa, satıştan doğan kazanç Gelir Vergisi'ne tabi tutulmaz.

Anonim şirketin hisse senedi bastırılmamışsa, hisse satışından doğan kazanç, (iktisap tarihinden itibaren kaç ay geçerse geçsin) Gelir Vergisi'ne tabi tutulur (GVK Md. 81/5). Bu nedenle biran önce hisse senedi bastırmak gerekiyor.

Bu uygulama ne zaman başladı?
Çok kişinin farkında olmadığı yukarıda açıklanan uygulama Ñ-1 Ocak 1999'dan itibaren yürürlüğe girdi. Gelir Vergisi Yasası'nın, konu ile ilgili maddelerinde daha önce "hisse senedi" deyimi yeralmıyordu. Son değişiklikle, hisse senetlerinin iktisap tarihinden başlayarak bir yıldan fazla elde tutulduktan sonra elden çıkarılması halinde, bundan doğan kazancın vergilendirilmeyeceği belirtildi (GVK Md. 81/5). Burada sözü edilen bir yıllık süre, Geçici Bütçe Yasası ile 1999 yılı için "üç ay" olarak belirlendi. (Bkz. 4387 Sayılı Yasa Md. 5/b-1).

Bu duruma göre, 1999 yılında, hisse senetlerinin iktisap tarihinden başlayarak "üç aydan fazla" elde tutulduktan sonra elden çıkarılması halinde, bundan doğan kazanç vergiye tabi olmayacaktır.

Ancak, anonim şirket hisse senedi bastırmamışsa yani hisse senedi yoksa, hisse satışı üç ay geçtikten sonra yapılsa, bundan doğan kazanç "Diğer kazanç ve iratlar" olarak, Gelir Vergisi'ne tabi tutulacaktır.

Yukarıdaki açıklamalardan da farkedileceği gibi, anonim şirketlerin biran önce hisse senedi bastırmalarında yarar var.