kapat
Üye OlÜye Girişi
Bugünkü SABAH Gazetesi
  |  Benim şehrim | 6 Temmuz 2008, Pazar
Son Dakika
ARAYIN
Google
Google Arama
atv
ABC
ERDAL ŞAFAK

Fiji'den merhaba!

CHP ihraç edilmeyince ya da üyeliği askıya alınmayınca Sosyalist Enternasyonal bir anda gündemden -ve bazı çevrelerin gözünden-düşüverdi!
Örneğin, Sosyalist Enternasyonal'in Fiji İşçi Partisi'ni ihraç kararını bir Allah'ın kulu irdelemedi. İhracın nedeni: Askeri rejimle işbirliği yapmak.
(CHP'ye eleştirileri de hatırlatalım: Demokrasi karşıtı ve darbe yanlısı bir politika benimsediği izlenimi vermek, Atatürkçülüğe gereğinden fazla vurgu yapmak (!), azınlıklar ve Kürt sorununda olumsuz yaklaşım sergilemek.)
CHP'yi bir yana bırakıp, atlasta bulmakta zorlanacağınız (Toplam 18.270 kilometrekarelik yüzölçümüne sahip onlarca ada. Nüfusu 850 bin kadar) Pasifik'teki Fiji Cumhuriyeti'ne uzanalım.
Bu mikroskopik ülkenin halkı iki etnik gruptan oluşuyor: Yerli Fijililer, Hintli Fijililer. Yani, "Asli" halk ile İngiliz egemenliği döneminde Hindistan'dan gelenler. İlk grup, ikinciye hep Fiji'nin kanını emen yabancılar gözüyle baktı. Nüfusun neredeyse yarısına sahip olmasına ve göçlerinin üstünden yüzlerce yıl geçmesine rağmen.
Dahası, sistemli olarak negatif ayrımcılık uyguladı. Anayasaya Hint kökenli Fijililer'in mülk edinmelerini yasaklayan hükümler konuldu. Onların ekonomik güçlerini kırmak, hatta adadan sürmek için iktidarı ele geçirmek isteyen bazı gruplar zaman zaman darbe girişiminde bulundu. Örneğin 2000 Mayıs'ında George Speight adlı milliyetçi bir işadamının öncülüğünde yapılan darbe gibi. (Speight şimdi cezaevinde.)
Fiji İşçi Partisi etnik gerginliklerin ülkeyi bir uçtan öbürüne savurduğu bir sırada, 1980'lerin ortasında Yerli ve Hintli Fijililer'in ortak girişimiyle kuruldu. Programında etnik ayrımcılıkları aşmayı ve Fiji'nin çok etnili toplum olduğu bilincini yerleştirmeyi vaat ediyordu. Parti gerek tek başına, gerekse ittifaklarla, koalisyonlarla birkaç kez iktidara geldi ve programındaki hedefleri hayata geçirmek için ciddi, içten çaba harcadı.
2000 darbesinin yol açtığı istikrarsızlığı aşmak amacıyla Yerli Fijili bankacı ve siyasetçi Laisenia Quarase başkanlığında bir geçiş dönemi hükümeti işbaşına geldi. Quarase daha sonra 2001'de ve 2006'da demokratik koşullarda yapılan seçimleri kazanıp iktidarda kaldı.

Madalyonun öbür yüzü
Buraya kadar güzel. Ancak Quarase ikinci seçim zaferinden sonra gerçek yüzünü göstermeye başladı: Yerli Fijililer'in sosyoekonomik durumlarını güçlendirmek için "Pozitif ayrımcılık" politikaları geliştirdi. Darbeci Speight ve arkadaşlarının salıverilmelerini öngören bir af yasası tasarısını parlamentoya gönderdi.
Tam o noktada Genelkurmay Başkanı Amiral Josaia Voreqe Bainimarama darbeyle yönetime el koydu. Gerekçesi: Etnik ayrışmalar, Hint kökenli Fijililer'in ezilmeleri yüzünden ülkenin savaşın eşiğine getirilmesi. Oysa Amiral Bainimarama da yerli Fijili kökenliydi, yani ülkenin siyasal, toplumsal ve ekonomik egemenliğini ele geçirmesi amaçlanan etnik gruptandı.
Ama kendi ifadesiyle, bir etnik grubu öbürüne karşı kışkırtmanın ülkenin sonunu getireceğini gördüğü için Quarase'in ırkçı yönetimini iktidardan uzaklaştırmak zorunda kalmıştı.
Darbede hiç kan dökülmedi. Devlet Başkanı Ratu Josefa Iloilovatu da görevinde bırakıldı. Amiral Bainimarama sadece başbakanlığı üstlendi ve 2009 Mart'ında özgür ve demokratik seçimlerle iktidarı sivillere devredeceğini, kendisinin o seçimlere kesinlikle katılmayacağını taahhüt etti. Seçimlere kadar gerek anayasada, gerekse yasalarda insan hakları, çoğulculuk ve tam demokrasi için eşit haklara sahip çok etnili bir toplumun gerektirdiği değişiklikleri yapacaktı.
Fiji İşçi Partisi işte bu programa ve yönetime destek verdiği için Sosyalist Enternasyonal'den ihraç edildi. Bir başka deyişle, seçimle iktidara gelmiş ama ırkçı ve ülkeyi iç savaşa sürükleyecek kadar gözükara politikalar izleyen bir hükümetin yanında yer almadığı için cezalandırıldı.
Sizce kim haklı? "Demokrasi" adına demokrasinin ve insan haklarının katledilmesine bile cevaz vermeyi göze alan Sosyalist Enternasyonal mi; yoksa çok etnili, hoşgörülü bir demokrasi taahhüt eden bir geçici yönetime destek veren Fiji İşçi Partisi mi? Cevabınızı demokratik vicdanınızda verin.