Sanayi odalarının temsilcilerinin ve politikacıların son yıllarda diline doladığı inovasyon (yaratıcılık), başkalarının üretmediğini üretme, katma değeri yüksek ürünlere yönelme söylemleri laftan öteye geçmemiş görünüyor. En azından Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) yaptığı sanayi envanteri çalışması öyle söylüyor. DPT'nin bu kadar geniş veriyle Türkiye tarihinde ilk defa yapılan bu çalışma, girişimcilerin halen küçük düşündüğünü gösteriyor. İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) yarın 'rekabet' temasıyla başlatacağı Sanayi Kongresi öncesinde Anadolulu girişimcinin gözü hâlâ gıda ve sermaye gerektirmeyen hammaddesi bol ürünlerde. Daha kötüsü Çin'le rekabet edemediği için son iki yıldır ağır yara alan tekstilde... SABAH EKONOMİ'nin bazı illeri elemek zorunda kalarak toparladığı DPT'nin bu çalışması, Anadolu'da iş yapmak isteyenlerin halen 'yerel' düşündüğünü, hükümet ile sivil toplum örgütlerinin ise iş yapmak isteyene gerekli rehberliği yapmadığını gösteriyor. DPT, çalışmanın doğrudan politika oluşturma niteliği olmadığını, politika oluşturmaya yönelik veri sağlayan destek doküman olduğunu söylüyor. Bundan sonrası girişimcileri katma değeri yüksek ürünlere yönlendirecek olan sanayi odaları ve politikacılarda.
MALATYA
Öne çıkanlar: Gıda ürünleri ve içecek sanayi, tekstil ürünleri imalatı, giyim eşyası imalatı Onların istedikleri: Giyim eşyası imalatı, gıda ürünleri ve içecek sanayii, makine ve teçhizatı imalatı Tespitler: Gıda, tekstil ve giyimle sınırlı.
KAHRAMANMARAŞ Öne çıkan sektörler: Tekstil, gıda ve içecek, makine ve teçhizat hariç fabrikasyon metal ürünleri imalatı Onlar ne istiyor: Giyim eşyası, makina ve techizatı hariç fabrikasyon metal ürünleri imalatı, gıda ürünleri ve içecek imalatı Tespitler: Verimliliği Türkiye ortalamasının üstünde olan tekstil göze çarpıyor.
SİVAS Öne çıkanlar: Gıda, taş ocakçılığı, sınıflandırılmamış techizat Onlar ne istiyor: Gıda, hayvancılık, madencilik, maden dışı mineraller Tespitler: Sanayi sektörü büyüyor ama verimlilikte Türkiye ortalamasının gerisinde.
TEKİRDAĞ Öne çıkanlar: Tekstil, giyim, deri ve kürk, çanta ve bavul, ayakkabı Onlar ne istiyor: Motorlu kara taşıtı, tekstil, sınıflandırılmamış techizat Tespitler: Özel sektör yatırımları sayesinde büyüme trendi var
MUĞLA Öne çıkanlar: Ağaç ürünleri (mobilya hariç), saz ve samandan örülerek yapılan eşyalar, gıda, makine ve techizatı hariç fabrikasyon metal ürünleri imalatı. Onlar ne istiyor: Turizm, madencilik, tarım Tespitler: Hizmetler Türkiye ortalamasının üzerinde büyüyor ve sanayi şehri olmaktan çok turizme kayıyor.
TRABZON Öne çıkanlar: Bitkisel üretim, saz ve samandan örme eşya, gıda ve içecek Onlar ne istiyor: Turizm, teknoloji ve bilişim Tespitler: Sanayinin katmadeğeri yüksek alanlara yönelmemesi büyümesini Türkiye'nin gerisinde bırakıyor
MANİSA Öne çıkan sektörler: Başka yerde sınıflandırılmamaşı makine ve teçhizat imalatı, gıda, radyo TV haberleşme, bitkisel üretim Onlar ne istiyor: Tarım, makine ve teçhizat Yabancı sermaye: Radyo, TV cihazları imalatı, plastik, ana metal sanayi Tespitler: Büyüme hızı itibariyle sanayi ilin en hızlı büyüyen sektörü.
ŞANLIURFA Öne çıkanlar: Gıda ve içecek, tekstil, fabrikasyon metal ürünleri, bitkisel üretim Onlar ne istiyor: Tekstil, gıda ve içecek Tespitler: GAP sayesinde Türkiye ortalaması üzerinde büyüyor
UŞAK Öne çıkanlar: Tekstil, deri, metalik olmayan mineraller, bavul ve çanta, ayakkabı Onların istedikleri: Tekstil, deri, metalik olmayan mineraller Tespitler: Tekstil lokomotif ve il kurulmuş sanayi yapısı üzerinden büyümek istiyor Yabancı sermaye: Geri dönüşüm, madencilik Onlar ne istiyor: Tekstil, deri, metalik olmayan mineraller
VAN Öne çıkanlar: Gıda ve içecek, mobilya hariç ağaç ürünleri, saz ve samandan örme eşya Onlar ne istiyor: Hayvancılık, turizm, bitkisel ürünler Tespitler: Sanayi istihdam yaratmada etkisiz işletmelerden oluşuyor YOZGAT Öne çıkanlar: Gıda ve içecek, tekstil, makine hariç fabrikasyon metal ürünleri Onlar ne istiyor: Gıda ve içecek, tekstil
GÜMÜŞHANE Öne çıkanlar: Gıda ürünleri ve içecek imalatı, mobilya imalatı, ağaç ve ağaç mantarı ürünleri imalatı, giyim eşyası imalatı Onlar ne istiyor: Gıda ürünleri ve içecek imalatı, madencilik ve taşocakçılığı, kimyasal madde ve ürünlerin imalatı Tespitler: İhracat iki sektörde yoğunlaşıyor.
KIRKLARELİ Öne çıkanlar: Gıda, içecek imalatı, kimyasal madde ve ürünlerin imalatı, mineral ürünlerin imalatı, giyim eşyası imalatı Onlar ne istiyor: Gıda ve içecek, mineral ürünler, tekstil, giyim eşyası imalatı Tespitler: Kırklareli, bölgede yoğunlaşan İstanbul sermayesinden en iyi yararlanan şehirlerin başında geliyor Yabancı sermaye yatırımları: Mineral ürünlerin imalatı, gıda ürünleri ve içecek imalatı, elektrikli makine ve cihaz imalatı
KÜTAHYA Öne çıkanlar: Mineral ürünlerin imalatı, madencilik ve taşocakçılığı, ağaç mantarı ürünleri imalatı, gıda ürünleri ve içecek sanayii Onlar ne istiyor: Mineral ürünlerin imalatı, madencilik ve taşocakçılığı Tespitler: Kütahya sanayisi madencilik ve geleneksel olmayan mineral ürünleri imalatından oluşuyor.
KARS Öne çıkanlar: Mineral ürünlerin imalatı, gıda ürünleri ve içecek imalatı, ağaç ve ağaç mantarı ürünleri imalatı, fabrikasyon metal ürünleri imalatı. Onlar ne istiyor: Tarım ve hayvancılık, turizm, madencilik ve taşocakları. Tespitler: İl genelinde sanayi yok denecek kadar az. Halihazırda olanlar da düşük teknolojiye dayanıyor.
ISPARTA Öne çıkanlar: Ağaç ürünleri, teksti, mineral ürünlerin imalatı, giyim eşyası imalatı Onlar ne istiyor: Tarım, tekstil Tespitler: Verimliliği en yüksek sektör madencilik Yabancı sermaye yatırımları: Gıda ürünleri ve içecek imalatı
ADIYAMAN Öne çıkanlar: Tekstil, gıda ve içecek, kimsayal madde ve ürünleri Onlar ne istiyor: Tekstil, gıda, metalik olmayan diğer mineral ürünler imalatı. Tespitler: İlin ihracatının hemen hepsi tekstil ürünlerine dayanıyor. Gıdada temel beslenme ihtiyacını karşılamaya yönelik öğütülmüş tahıl ürünleri, ekmek, kek imalatı bulunuyor. Yabancı sermaye: Kimyasal madde ve ürünleri. Gerçekleşen teşvikler: Tekstil.
KASTAMONU Öne çıkanlar: Ağaç ve ağaç mantarı ürünleri, giyim eşyası, gıda ve içecek. Onlar ne istiyor: Ağaç ve ağaç mantarı ürünleri imalatı, gıda ürünleri ve içecek imalatı, mobilya imalatı
BALIKESİR Öne çıkanlar: Gıda ve içecek, ağaç ve ağaç mantarı ürünleri, fabrikasyon metal ürünleri, hayvancılık Onlar ne istiyor: Gıda ve içecek, makine ve teçhizat, mobilya. Tespitler: Gıda, içecek, hayvancılık teşvik yatırımlarında, ağaç ürünleri ise yabancı sermaye yatırımlarında öne çıkıyor.
BİTLİS Öne çıkanlar: Gıda ve içecek, madencilik ve taşocağı, bitkisel üretim Onlar ne istiyor: Tütün, hayvancılık, gıda ve madencilik Tespitler: İlde ihracat küçük olmakla birlikte büyük bölümü bitkisel üretim sektöründe olmuş. Bu gelişmede tütünün payı büyük.
SAMSUN Öne çıkan sektörler: Gıda, giyim, kürkün işlenmesi ve boyanması, mobilya. Onlar ne istiyor: Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler ile saat imalatı, plastik ve kauçuk, ana metal sanayi. Yabancı sermaye yatırımları: Motorlu kara taşıtı, römork imalatı, gıda. Tespitler: İlin imalat sanayi çeşitlenmesine rağmen ana metal sanayi dışındaki diğer imalat sanayi sektörleri, verimlilikte Türkiye ortalamasının altında.
SAKARYA Öne çıkan sektörler: Gıda, motorlu kara taşıtı, tekstil ürünleri imalatı. Onlar ne istiyor: Kara taşıtı, gıda, tekstil. Yabancı sermaye yatırımları: Ana metal, otomotiv, plastik ve kimyasal madde. Tespitler: Sektörel çeşitlilik yok. İlin, gelişen sanayi kentlerinden farklılığı, katma değeri yüksek sektörlerin verimlilikleri Türkiye ortalamasının altında olması.
AYDIN Öne çıkanlar: Gıda ve içecek, tekstil, madencilik ve taşocakçılığı, metalik olmayan diğer mineral ürünlerin imalatı Onlar ne istiyor: Gıda, madencilik ve tekstil Tespitler: Tekstil teşvik yatırımlarında öne çıktı. Sektörün ihracat oranı da büyük farkla önde.
ARTVİN Öne çıkanlar: Gıda ürünleri ve içecek (ekmek, kek imalatı, kahve-çay işlenmesi), ağaç ve ağaç mantarı ürünleri, makine ve teçhizat Onların istedikleri: Mobilya ve turizm. Tespitler: Sarp Sınır Kapısı yoluyla Artvin üzerinden gerçekleştirilen dış ticaret nedeniyle gıda ürünleri ve içecek imalatı sektörü öne çıkıyor.
AKSARAY Öne çıkanlar: Motorlu taşıt, makine ve techizat, fabrikasyon metaller, mobilya Onlar ne istiyor: Motorlu taşıt, sınıflandırılmamış makine ve techizat Tespitler: Motorlu taşıt sanayisinin sektörel payı ülke ortalamasının çok üzerinde bulunuyor. Yabancı sermaye: Motorlu taşıt.
AĞRI Öne çıkanlar: Gıda ürünleri ve içecek (şeker, öğütülmüş tahıl ürünleri), ağaç ve ağaç mantarı ürünleri (inşaat kerestesi, doğrama imalatı), saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşya Onlar ne istiyor: Tarım, hayvancılık, gıda, tekstil ve giyim Tespitler: Ağrı'da imalat sanayinin çok küçük olmasına karşın ihracattaki çeşitlilik dikkat çekici. Çeşitlilik sınır ili olmasından kaynaklanıyor.
