Koç otomotivde Sabancı modeline mi geçiyor?

2006 yılı Koç Holding tarihinde bir dönüm noktası olacak. Koç, 'Tüpraş öncesi ve sonrası' diye ikiye ayrılacak. Tüpraş, Koç'un miladı olacak. Tüpraş öncesi Koç'a bakalım;
* Koç'un cirosu Türkiye'nin milli gelirinin yüzde 5'ini oluşturuyor.
* Türkiye'nin toplam ihracatının yüzde 9'unu Koç gerçekleştiriyor.
* İMKB'deki halka açık şirketlerin toplam piyasa değerinin yüzde 14'ünü Koç temsil ediyor.
Ve 2004 yılında Koç'un cirosu 15 milyar dolar. Tüpraş öncesinde de Koç, 50 bin çalışan ve 108 şirketle bir dev. Fakat Tüpraş'la birlikte durum değişti...
Koç Holding, artık küresel dünyanın bir parçası, kuzey-güney enerji hattının en önemli aktörü. Tüpraş, tek başına 2004 yılında 8 milyar dolar ciro yapmış. Koç ile Tüpraş'ın birleşen gücü, brüt 5.5 dolarlık rafineri marjı ile Koç'un farklılaşmasında büyük rol oynayacak.

Faiz en fazla libor +2
Ama sırada önemli bir sınav var. Sınav, yüzde 51'i, 4.1 milyar dolara satın alınan Tüpraş'ta Koç'un, nasıl bir borçlanma stratejisi izleyeceği. Koç ne kadar özkaynak kullanacak? Koç'tan yansıyan havaya bakılırsa, Tüpraş'ın borç ödemesinde 800 milyon ile 1 milyar dolar özkaynaklardan karşılanacak. Geri kalan borç ise 12 yıl vadeli libor+1 ile libor+2 arasında değişen faiz oranıyla birlikte dış kredi olarak kullanılacak.
JP Morgan, Koç Holding adına 2.5 milyar dolarlık bir borçlanma için uluslararası finans kuruluşlarıyla görüştü, 1 milyar dolarlık borçlanmayı sağladı. Vakıflar Bankası, İş Bankası, Garanti ve Akbank'tan oluşan yerli bankalar grubu ise 1.8 milyar dolarlık bir krediyi Tüpraş'ı devralacak şirket adına bulmaya çalışıyor.
Koç Holding'in bir özelliği var. Grup şirketleri kredilerini kendileri buluyor. Fakat bazı durumlarda Koç Holding, şemsiye görevi görerek holding adına borçlanıyor. Daha sonra sermaye artırımı yoluyla borçları şirketlere dağıtıyor.

Enerji Yatırım tamam
Koç Holding arada bir Türkiye Hazine'sinden bile ucuza borç bulabiliyor. Çoğunlukla kullandığı yatırım kredileri diğer grupların kullandığı kredilerin 1 puan altında oluyor. Ve Koç'un kullandığı kredilerin faizi, Türkiye'nin yurtdışına ihraç ettiği eurobond faizine denk geliyor. Tüpraş borçlanmasında da Koç Holding, şemsiye görevini görüyor. Yerli bankalar konsorsiyumunun bulduğu krediyi de grubun sendikasyon kredilerini kapatmak için kullanacağı yorumu yapılıyor.
Zaten Tüpraş'ın yüzde 51'ini devralacak şirket kuruldu. Kuruluş sermayesi 50 bin YTL olan Enerji Yatırım A.Ş.'nin Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç. Yönetim kurulu üyeleri ise Bülent Özaydınlı, Cüneyt Ağca, Ahmet Fadıl Ashapoğlu, Ali Tarık Uzun ve Erol Memioğlu.

Satılacak şirketler
Peki Koç, 800 milyon ile 1 milyar dolarlık özkaynağı nereden bulacak? Koç'un hedefi alanında lider olmayan şirketleri satmak. Koç-Ata-Sancak'taki yüzde 33'lük hissesini satarken başka hangi şirketlerden çekilebilir? Kulislerden yansıyanlara göre, Koç Grubu otomotivde Fiat ile Ford arasında çok ciddi bir tercih yapmaya hazırlanıyor. İddialara göre Sabancı'nın Toyota'da izlediği, "üretimden çekil, pazarlamaya devam et" stratejisini Koç'un otomotiv stratejisinde birebir kullanacağı yorumları yapılıyor. Rekabetçi yapı, teknolojik güçlülük ve ihracatta liderlik belirleyici olacak diyenler işin duygusal boyutunu hatırlatıyorlar.
Rahmi Koç'un arabasının markası hâlâ Ford.