kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Son Dakika
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Erdal Safak @ SABAH
 

Demokrasi polenleri

Kralından emirine, sultanından yaşam boyu koltukta kalmaya azimli başkanına kadar, Ortadoğu'nun tüm liderleri bu ilkbahar hapşırık nöbetine tutulacaklar.
Çünkü "alerji" duydukları demokrasi polenleri bölgeyi istila etmek üzere.
İran Cumhurbaşkanı Hatemi bile "Bölgede bir ilkbahar havası görüyorum" dediğine göre, gerisini siz düşünün, Gerçekten de "Arap dünyası yol ayrımına geldi." Hayır bu cümle bizim değil, Birleşmiş Milletler Kalkınma Örgütü'nün (Kemal Derviş'in başkan adayları arasında gösterildiği kuruluş) raporundan aldık.
Geçen hafta Amman'da açıklanan ve Türkiye'de nedense pek yankı bulmayan raporun önemi, "İçeriden derlenmiş gözlemler"den oluşması. Yani, bağımsız Arap aydınları ve akademisyenlerince hazırlanması.
248 sayfalık raporda bakın Arap dünyasının nasıl bir tablosu çiziliyor: "İster krallar olsun, ister askeri diktatörler, isterse rakipsiz seçilmiş başkanlar; Arap ülkelerinde iktidarın bir kişide toplanması, devleti, her türlü toplumsal birikimi ve oluşumu yutan kara deliğe dönüştürdü. Kurumsallaşmış yolsuzluk, tümüyle bağımlı yargı ve denetim altındaki basın bu kara deliği daha da güçlendiriyor.

Ya
reform ya da
Bölge ülkelerinin tümünün ivedilikle, hatta derhal almaları gereken dört önlem var: Düşünce, ifade ve örgütlenme özgürlüğüne tam saygı gösterilmesi, azınlıklara ayrımcılığa son verilmesi, yargı bağımsızlığının güvence altına alınması ve bölgede süreklilik kazanmış olan sıkıyönetim veya olağanüstü hal yasalarının yürürlükten kaldırılması." Yoksa?.. Raporda bu soruya da net yanıt veriliyor: "Tüm Arap ülkelerinde kaotik isyanların ve silahlı şiddet olaylarının patlak vermesi tehlikesi bulunuyor."
Sorunun Arap liderler için can alıcı noktası bu: Demokratik dönüşümü ya içten gerçekleştirecekler, ya dış dayatmalar sonucu kabullenecekler ya da kaos ortamına gömülecekler.
Yine aynı raporda, bu üçüncü olasılığın "Çok yıkıcı" sonuçlar getirebileceği, ayrıca şiddetle doğacak yeni rejimlerin demokratik olacağı garantisinin bulunmadığı belirtiliyor.
Özetle Arap liderleri "İthal malı" demokrasiye razı değillerse ki olmamaları gerekirkendi koşulları ve gerçekleriyle uyumlu reform paketlerini hayata geçirmek ve iktidarı paylaşma zamanının geldiğini kabullenmek zorundalar.

Yeni
Helsinki süreci
Bunun bir yolu, son zamanlarda birçok Arap aydınının savunduğu gibi, ABD'nin o ünlü Genişletilmiş Ortadoğu Projesi'ni içselleştirmek olabilir.
Tabii daha özgün öneriler de çıkıyor. Arap Birliği'nin ikinci AGİT'e, yani Arap Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na dönüştürülmesi gibi. Bir başka deyişle, Helsinki sürecinin benzerinin Arap dünyasında başlatılması.
Şurası kesin: Arap liderler hangi stratejiyi seçerlerse seçsinler, harekete geçmek için fazla zamanları kalmadı.
Zira "Güvenlik ve istikrarın ancak özgürlüğün yayılmasına bağlı olduğunu anladık" diyen Başkan Bush'un sabrı tükeniyor. Daha iki gün önce Papa'nın cenaze töreninden dönerken yeni bir uyarı gönderdi: "Onları demokrasi ve reformlara yüreklendirmek için baskı yapmaya devam edeceğim. Çünkü teröristleri yenmek için en yüce strateji bu." Sadece Bush'un değil; Arap toplumlarının da sabrı azalıyor. Üstelik diktatörlerin bile engelleyemeyecekleri çok güçlü bir silah keşfettiler: SMS. Kısa Mesaj Servisi.
Bir mesaj trafiğiyle Beyrut'ta bir milyon kişi meydanlarda toplandı. Yine bir mesaj trafiğiyle Suudi Arabistan'daki o ilkbölgesel seçimlerde Riyad'daki sarayı sarsan katılım sağlandı. Yarın yine bir mesaj trafiğiyle...
Ortadoğu'da bu bahar çok şenlikli geçecek...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 "Casus belli" var mı, yok mu?   / 09-04-2005
 Bıçak ve kemik   / 08-04-2005
 Mam Celal'den sayın Başkan'a   / 07-04-2005
 Laik rejimde dini yas olur mu?   / 06-04-2005
 İnsan hakları ve polis   / 05-04-2005
 Mahşerin 3 atlısı   / 04-04-2005
 Vizyon ve geziler   / 03-04-2005
 Arap "dostlarımız"   / 02-04-2005
 Arşivler açılırken   / 01-04-2005
 Bir kamptan öbürüne   / 31-03-2005
ERDAL ŞAFAK
Demokrasi polenleri
Kralından emirine,...
UMUR TALU
Polise basın özgürlüğü
Özgürlük üstüne genellikle karşı...
Iraklı'nın sabrı taştı
Bağdat, Saddam'ın devrilişinin ikinci yıldönümünde ABD'ye karşı...
Kutsal mekânda gergin pazar
Çekilme planına karşı çıkan aşırı sağcı 10 bin İsrailli, bugün...
Uzat alnını öpeyim
Uzat alnını öpeyim
Dakika +93... Serhat, 13. korneri kullanmak üzere köşeye gitti...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu