|
 |
 |
 |
|
| Koca servet ona emanet
|
|
Dünyanın en zengin ikinci adamı Buffet'ın vakfının uluslararası bölümünün başına bir Türk getirildi. Türkiz Gököl, Suzi Buffet'ın vakfa bağışladığı 41 milyar dolarlık mirasın 4 milyarını kadın sağlığına harcayacak.
Dünyanın en zengin adamının parası ona emanet
Dr. Türkiz Gököl dünyanın en zengin ikinci adamı olan Buffet'ın vakfının uluslararası bölümünün başkanlığına getirildi Gököl Amerika'da bir pozisyona gelen ilk kadın ve ilk yabancı. Gököl kadın sağlığına yılda en az 2 milyar dolar harcayacak.
Bill Gates'ten sonra dünyanın en zengin ikinci adamı olan Warren Buffet'ın ölen eşi Suzi Buffet'ın 41 milyar dolarlık mirası aileye ait Buffet Vakfı'na bırakıldı. Buffet Vakfı'nın uluslararası bölümünün başına ise bir Türk getirildi, Dr. Türkiz Gököl. Peki kimdi bu Türkiz Gököl? Nasıl olmuştu da bir Türk, üstelik bir kadın Amerika'nın en zengin vakıflarından birinin başına geçmişti? Bu sorunun cevabı için Gököl'ün Anadolu Hisarı'ndaki vakfının kapısını çaldım. Gököl, Hacettepe Üniversitesi psikoloji bölümünü bitirdikten sonra Harvard Üniversitesi'nde Nüfus Bilimleri Bölümü'nde lisans ve nüfus politikaları üzerine doktora yapmış. Ardından Türkiye'ye dönmüş ve Boğaziçi Üniversitesi'nde ders vermeye başlamış. Amerika'da bulunduğu süre içinde ünlü Pathfinder Foundation'ın kurucusu Gamble ailesiyle tanışan Gököl, aileyi Türkiye'de yatırım yapmaya ikna etmiş. Nasıl bir yatırım mı?
600 BİN KADINA HİZMET
Gököl, Pathfinder'ın kendisine verdiği bütçeyle sadece kadınlara yönelik, üreme hakkı ve aile sağlığı alanında çalışmalar yapan bir vakıf kurmuş. Aynı yıllarda merhum işadamı Vehbi Koç ile tanışan Gököl, Koç'un Aile Sağlığı ve Planlama Vakfı'nın kuruluşuna öncülük etmiş. Yine de durmamış. Önce Pathfinder'ın Asya ve Yakın Doğu'dan sorumlu başkan yardımcısı olmuş, ardından Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu'na geçmiş. Orada da başkan yardımcılığına kadar yükselmiş. 1997 yılında ise Türkiye'de Willows Foundation isimli Kadın Vakfı'nı kurmuş, hem de dünyanın en zengin ikinci adamı Buffet'ın sağladığı bütçeyle. Bugüne kadar 600 bin kadına sürekli hizmet götüren vakıf özellikle eğitim ve gelir düzeyi düşük kesimlere odaklanmış. Türkiz Gököl'un özgeçmişi yaz yaz bitmiyor. Özet yapmaya kalktığımda bile uzun bir paragraf ortaya çıktı. Gököl mart ayında Buffet Merkezi'nin bulunduğu Omaho şehrine yerleşecek. Gököl ile başarısını, dünyanın en zengin adamını ve hayat biçimini ve yıllardır üzerinde çalıştığı kadın sorunlarını konuştuk. İlgiyle okuyacağınızı düşünüyorum.
Kariyer olarak kendinize kadın üreme hakkı ve aile planlamasını seçmişsiniz. Neden bu alana ilgi duydunuz?
Babam mühendisti, annem ev hanımı yani onların böyle işlerle alakaları yoktu ama bizi çok yardımsever yetiştirdiler. İlk önce psikoloji okudum çünkü insana yatırım yapmak istiyordum. Ama okulda hayal kırıklığına uğradım, istediğim şey bu değildi. Aile planlaması olarak düşünmemiştim aslında ama o zaman ilk çalıştığım Amerikan firması sadece bu alanda yatırım yapıyordu. Ben de ülkeme bir şeyler yapmalıyım diye düşünüyordum. Öyle başladık. Bütün Türkiye'yi gezdim. Gezdikçe sorunun düşündüğümden önemli olduğunu fark ettim ve hayatımı bununla geçirmeye karar verdim. Zaten o arada YÖK işimi kolaylaştırdı. "Haftada mutlaka 10 saat ders vermeniz gerekir" diye bir yasa çıkınca ben de üniversiteden ayrıldım.
HER YERE GİDEBİLİRİM
Siz sadece Türkiye'de değil başka ülkelerde de bu tip çalışmalar yapmışsınız. Örneğin Vietnam..
Önceleri Türkiye dışında hiçbir işi kabul etmiyordum. İnsan ülkesinde olunca birçok şeyi eleştiriyor ama dışarı çıkınca çok milliyetçi kesiliyorsunuz. Hiçbir eleştiriyi ya da yorumu objektif algılayamıyorsunuz. Ben de benim ülkemde yardıma ihtiyacı olan çok kişi var; onlar varken diğer ülkelerden bana ne diye düşünüyordum.
Değişen ne oldu peki?
Beni Pathfinder Vakfı'nın Asya Sorumlusu yapmak istedikleri bir dönemde, Kenya'ya gitmiştim. Hiç unutmuyorum, paslı tenekelerden yapılmış barakalar vardı. Dört yaşında bir çocuk hani şu karnı hastalıktan şişmiş olanlarda bilirsiniz fotoğraflardan, sırtında kardeşini taşıyordu. O sırada bir yetişkin ağzındaki yanan sigarayı yere attı. Sırtında kardeşini taşıyan çocuk koşup sigarayı ağzına attı. Düşünebiliyor musunuz? Gözlerimde yaşları tutamadım. Otele döner denmez verilen görevi kabul ettim dedim ki, "Dünyada hiçbir çocuk, bu Türk de olabilir, bugün benim gördüğüm manzarayı hak etmiyor. Dünyadaki hiçbir çocuk yemek diye ağzına yanan sigarayı atmamalıdır. Dünyanın neresinde bana ihtiyaç varsa oraya gidebilirim."
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
