İmar Bankası'nda yaşanan usulsüz bono satışı için Sermaye Piyasası Kurulu yetkilileri açılan davada, Fransız uzman Louis Fort tarafından yazılan İmar Bankası raporunu delil olarak sununca huzursuzluk çıktı.
Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener'in bürokratlarına açık bir talimatı var: "Aranızda halledeceğiniz konuları, soruna dönüştürüp yazıya dökmeyin!" Bu açık direktife rağmen Şener'le ilgili özerk kurumlardan gerilim sinyalleri alınıyor. Özellikle Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) arasındaki ilişkileri dikkatle izlemek gerekiyor. İki özerk kurum, organik bağlarına rağmen aslında birbirine oldukça yabancı görünüyor. Tek parti iktidarında atanan kadroların uyumlu çalışacağı varsayımı giderek geçerliliğini yitiriyor. BDDK ile TMSF'yi karşı karşıya getiren temel konu, Yapı Kredi Bankası'nın geleceğiyle ilgili tercihlerden kaynaklanıyor. Çukurova Grubu, "erken ödeme planı" sunduğunda gerek TMSF'de gerekse BDDK'da, "Galiba yurtdışında bir miktar kaynakları var. Bırakalım getirsinler" görüşü hakim oluyor.
ORTAK İMZA YOK TMSF yönetimi, BDDK'ya, "Gelin yeni protokolü ortak yapalım" önerisi götürüyor. Bu formüle başlangıçta sıcak bakan BDDK, sonradan tavır değiştiriyor. "Biz, Yapı Kredi'nin sahipliğine bakıyoruz. Sürecin bu bölümüyle bağlıyız" mesajı veriyor. Oysa, parayı getireceği söylenen Nortway Petroleum Services (NPS), görüşmelerini bizzat BDDK ile yürütüyor. TMSF, NPS'yi temsilen müzakere masasına oturan Gary Steven Browning'i yakından tanımıyor. Browning'i muhatap da kabul etmiyor. Browning, BDDK ile mutabakata varıyor. İddiaya göre, gölge adam Browning, BDDK eski yönetimince verilen sözleri, yeni dönemde duyamayınca tatmin olmuyor ve parayı göndermekten vazgeçiyor.
BİLGİ KISKANÇLIĞI Bugün gelinen noktada, TMSF ile Çukurova Grubu arasındaki anlaşmanın detaylarını BDDK bilmiyor. Haliyle TMSF de Yapı Kredi'de olan biteni tam olarak öğrenemiyor. Kurumsal bilgi akışı yerine özel dostluklarla durum tespit edilebiliyor. TMSF'yi rahatsız eden başka olaylardan da sözediliyor. Fon Kurulu, Yapı Kredi Bankası'ndaki yönetim değişikliğine müdahil olamadığını düşünüyor. Hatta BDDK'nın hazırladığı listeye gönülsüzce el kaldırıyor. Çünkü Yapı Kredi'nin çoğunluk hisseleri TMSF'nin kontrolünde bulunuyor. Fon yöneticileri, bu emrivakiden duyduğu rahatsızlığı gizlemiyor. Derken Çukurova Grubu'nun erken ödeme planı aksıyor. BDDK'dan ilk dakikada "Olay bitmiştir" açıklaması yayılıyor. TMSF kanadı, BDDK'yı "Aceleci davranmakla" eleştiriyor. BDDK ise "Elimizdeki belge ne diyorsa onu uyguladık" görüşünü savunuyor. Bu arada devreye yeni bir aktör giriyor: SPK. Bu kez BDDK ile SPK, geçmiş yıllardan kaynaklanan sıkıntılar yüzünden bunalıyor. SPK, İmar Bankası'ndaki usulsüz bono satışları gerekçe gösterilerek açılan davalarla boğuşuyor. BDDK'da da durum farklı değil. İşte böylesi yüksek tansiyon ortamında SPK hukukçuları, BDDK'yı huzursuz eden bir adım atıyor. Fransız Uzman J. Louis Fort tarafından yazılan İmar Bankası Raporu'nun ilgili bölümünü delil olarak mahkemeye sunuyor. "Bağımsız uzman raporları da BDDK'yı sorumlu tutuyor" demeye getiriyor.
ESKİ DOSYALAR Bankacılık Kurulu'nu sarsan ikinci gelişme Esbank Dosyası'nda yaşanıyor.SPK, 1999 yılında el konulan Esbank'taki mali usulsüzlüklerin zaman aşımına uğramaması için BDDK'dan murakıp raporlarını istiyor. Bu belgeler SPK'da bir başka rapora dönüşüyor ve gelip BDDK'yı vuruyor. Olaya, Hazine kontrolörleri de giriyor. 1994-99 döneminde görev yapan bürokratlar için inceleme başlatılıyor. İnceleme kapsamı, BDDK'da çalışan personeli de kapsıyor. BDDK'da moraller bozuluyor. Bu yapıya IMF'nin, bankalar yeminli murakıplığını tasfiye niyeti tuz biber ekiyor.
BİR UMUT VAR Hazırlıkları son aşamaya gelen Kredi Kuruluşları Kanun Taslağı'na özel misyonlar yükleniyor. Taslak metne BDDK ile TMSF'yi uyumlu çalıştırmaya zorlayacak hükümler konuluyor. Eğer birkaç maddelik özel bir yasa çıkmazsa, yeni bankalar yasası TMSF'yi, Star TV'nin satışında RTÜK karşısında rahatlatacak. Yasal düzenlemeyle Star Medya Grubu'nun satışını frenleyen mekanizma kırılacak. Ayrıca Telsim'in satışını kolaylaştıracak hükümler de kaleme alınacak. Böylece Fon, bir yandan "tv lisans hakları"nı elden çıkarma yetkisi kazanacak diğer yandan "Telsim'i alacak yatırımcıya" devir işlemi sonrasında hukuki problem yaşanmayacağı garantisi getirecek. BDDK, TMSF, SPK, RTÜK, mali sektörün sağlam temellere oturacağı sırada bu dört kurumdan çıkan farklı seslerin akort edilmesi kritik önem taşıyor! SÖZ, kurumlardan açılmışken Maliye Bakanlığı'na da bir göz atmakta yarar var. Maliye, tarihindeki en köklü değişime kapı aralıyor. Ama Gelirler Genel Müdürlüğü'nün, yarı özerk "Gelir İdaresi Başkanlığı"na dönüştürülmesi projesi tekliyor. Maliye Bakanlığı hem içeriden hem de dışarıdan markaja alınıyor. İç bünyedeki problem, vergi denetim birimlerini yeniden yapılandırma modelinden doğuyor. Gelir İdaresi Başkanlığı Tasarısı'ndaki yaklaşımdan kaygılanan "gelirler kontrolörleri", yasanın mimarı gibi algılanan "hesap uzmanları"na yükleniyor. "Türkiye'nin, bir takım hesapçılara vereceği hesabı kalmamıştır" diyor. Bu diyaloğa maliye müfettişleri de katılıyor. Maliye geleneğinin simgesi olan müfettişlerin vergi denetimi yerine kurum içi denetime yönlendirilmesi eğilimi ağır basıyor. Müfettişlerin de tadı kaçıyor. Başbakanlık Müsteşarı Ömer Dinçer'in, "Yeni bir kurum kurarken eski sistemi ileriye taşımak, yeni mali haklar yaratmak doğru değil" görüşü reform süreci için belirleyici hal alıyor. İşin ilginç yanı IMF de Dinçer'le benzer tezleri ileri sürüyor. Gelir İdaresi'nin kaderi, "denetim birimlerinin birleştirilmesi" kararı ile "üstadların özlük hakları"na endeksleniyor. Bu kör düğümü ancak Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın Başbakan Tayyip Erdoğan'ı ikna gücünün çözeceği konuşuluyor.
