|
 |
 |
 |
 |
|
'Türkiye'de tam bir anjiyo salgını yaşanıyor'
"Anjiyo check-up yöntemi değildir. Felç geçirme, kanama gibi riskleri vardır. Normal çıktığı halde kalp krizi geçirilebilir".
Doç. Dr. Özgen Doğan kalp hastalıklarından son otuz senede ölüm oranlarının yüzde 54 azaldığını söylüyor. Doğan'a göre bu başarı stentler, balonlar ve ameliyatlardan çok sigara, tansiyon, kilo, kolesterol gibi risk faktörlerinin azalmasıyla elde edildi. New York Presbyterian Hastanesi'nin ünlü kardiyoloğu Özgen Doğan ölüm nedenlerinin başında yer alan kalp hastalıklarından en basit yöntemlerle kurtulma yollarını gösteriyor. Kalbimizin genç kalmasını sağlamak için neler yapmamız gerektiğini anlatıyor:
'KALBİN YAŞI UZATILABİLİR'
* Kalbin yaşını uzatmak mümkün mü?
İçinde bulunduğunuz tarihten doğduğumuz tarihi çıkartarak yaş hesaplama kavramı artık doğru veri olarak kabul edilmiyor. Kırk yaşında olmasına karşın kalbi bitmiş insanları görüyoruz. Ya da seksen yaşında olmasına karşın kalbi kırk yaşındaki performansı koruyanlara. Alınacak önlemlerle pek ala kalbin yaşını uzatmak mümkün.
* Kalp hastalığı hangi yaşta başlıyor?
Doğuştan değilse üç yaşından itibaren başlıyor. Amerika'da çocukların yüzde 30'u şişman. Şekerli içecekler, meyve suları, elektronik oyunlar, bilgisayar çocukları aşırı kilolu obez yapıyor. Şişman çocukların yüzde 75'i kalp hastası oluyor. Türkiye'de de ne yazık ki özellikle büyük şehirlerde benzer sorunlara rastlıyoruz. Çocuklarınıza bırakacağınız en iyi miras doğru beslenme alışkanlığı olsun. Spor yapmak, okula yürüyerek gitmek  ve su içmek çözümdür. Sigara içiyorsanız en azından çocuklarınızın önünde içmeyin.
'SİNSİCE İLERLER'
* Düzenli olarak yapılan check-up yaptırarak ani kalp ölümlerinden korunabilir miyiz?
Hayır bu mümkün değil. Önemli olan bir insanın kalp hastalığına yatkınlığına bulunup bulunmadığının saptanmasıdır. Bunun için checkup kullanılabilir ama yaşam stilini değiştirmek check-up'tan daha etkilidir. Dikkatli olan insanlara 30 yaşından sonra basit birkaç kan testi öneriyoruz. Birkaç damla kanla homosistin seviyesine bakıyoruz. Bu test kalp krizi ve felç geçirme riskini gösterir. C reaktif proteine bakılır. O da damar hasarının başlayıp başlamadığını gösterir. İyi kolestrol kötü kolestrole ayrı ayrı bakılsın, kan şekerine bakılsın böbrek fonksiyonlarına bakılsın. Şekerine bakılmalı. Elektro kardiyogram kalpteki hasarın belirtilerini verebilir. Bu veriler hastanın riskini çizebilir ama bazen de kalp hastalığı belirti vermeden sinsice ilerler.
'YAN ETKİLERİ VAR'
* Anjiyo neyi gösteriyor?
Anjiyo check-up yöntemi değildir, risk taşıyan girişimsel bir testtir. Felç geçirme, kanama gibi riskleri vardır. Aynı zamanda verilen maddeler böbrek problemlerine yol açabilir. Bu testi yapmak için önümüzde çok iyi bir neden olması gerekli. Ancak Türkiye'de anjiyo salgını yaşanıyor. Oysa anjiyo damarın dışında oluşan genişlemeyi belirleyemez.  Anjiyo normal çıktığı halde birkaç saat sonra kalp krizi geçirme riski vardır.
* Sanal anjiyo içinde aynı sorunlar geçerli mi?
Bu anjiyo sırasında da 200 CC'ye varan kontras madde verilir. Bu maddenin böbreklere yan etkileri var. Nadir durumlarda uygulanması gereken bir tetkiktir. Türkiye'nin kesinlikle ihtiyacı olmayan bir tetkik. Amerika'da bu kadar yoğun kullanmıyoruz. Burada hayretler içinde kalıyorum. MRI içinde aynı savurganlığı görüyorum.
* Kimler anjiyo yaptırmalı?
Anjiyodan sonra bir insanın kalpten ani olarak ölüp ölmeyeceğinin anlaşılmadığı çok durum var. Anjiyo sırasında vücuda verilen boya damarda patlayacak ya da yırtılacak plağı çoğu zaman göstermeyebilir. Gizli kalp adı verilen bu durumda plak dışa doğru genişlediği için kanın aktığı boru daralmaz. Sonuçlar olumlu çıkabilir ancak hasta anjiyodan bir iki adım sonra hayatını kaybedebilir. Bundan dolayı elimizde şu an plak yırtılmasını gösterebilen anjolo, sanal anjiyo, ya da stres test etkili değil. Risk faktörlerini ortadan kaldırıp, yaşama biçimini isterseniz her gün anjiyo olun değişmez. Kalp krizlerinin yalnızca yüzde 14'ünün nedeni. Yüzde 86'sı düşük daralmalar nedeniyle olur. Kalp krizini yaratan şey daralma değil pıhtıdır. Onu da göremezsiniz...
Esra TÜZÜN
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
