Siz yeter ki yatırım yapın zevahir pazarını bile veririz
Teşvik Yasası'nın ardından illerde yatırım çekme savaşı başladı. Sadece iller değil, ilçeler bile bu savaşın tarafı. Afyon'un Sandıklı ilçesi sakinleri de yaptırdıkları toptancı pazarını şirketlere verecek.
Teşvik Yasası'nın yürürlüğe girmesi ile 36 ilde yatırım kapma savaşı başladı. Her il, kendi avantajlarını ortaya koyup pastadan en büyük payı almaya çalışıyor. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) ile Afyon ve Uşak'ta yaptığımız ziyaretler de bu savaşı çok net ortaya koydu. Gördüğümüz şu ki, sadece iller değil, ilçeler bile bu savaşın tarafı olmuş. İşte size bir örnek: Afyon'un Sandıklı İlçesinin Belediyesi, yaptırdığı toptancı gıda pazarını yatırım yapacak şirketlere verebileceğini açıklıyor.
Sandıklı Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mustafa Özer, "25 bin metrekarelik bir çarşı yaptık. Ama bize fazla gelecek. Bu nedenle gelecek her türlü yatırıma açığız" diyor. Sandıklılılar ayrıca 300 dönümlük bir araziyi de Organize Sanayi Bölgesi (OSB) olarak ayırmış.
AFYON MU, UŞAK MI? Tabii rekabet iller bazında çok daha yoğun. TGSD üyeleri ile birlikte fabrikadan fabrikaya dolaşırken iki ilin ileri gelenleri de, neden kendi illerine yatırım yapılması gerektiğini örneklerle anlatmaya çalışıyor. Türkiye'nin mermer ihracatının yüzde 25'ini karşılayan Afyon'da 44 şirket, yasadan sonra yatırım yapmak için fizibilite çalışmalarını tamamladı. Tesislerin kolay kurulması nedeniyle yatırımın çoğu tekstil ve özellikle hazır giyim üzerine.
Afyon'da Teşvik Yasası'ndan sonra ilk faaliyete geçen tesis ise İzmirli Roteks'e üretim yapan Sams Tekstil. Jean üretimi yapan firma 180 kişi ile üretimine başladı. Bir ay gibi kısa bir sürede üretime geçtiklerini anlatan firma sahibi Ramazan Şam, pazar arttıkça istihdamın da 400'ü bulacağını söylüyor. Afyon'da en büyük sıkıntı arsa tahsisinde yaşanıyor. 1. Organize Sanayi Bölgesi'nde (OSB) yer kalmamış. Buna rağmen Hazine arazileri ve belediyenin elindeki bazı arsaların yatırımcıya tahsisi için envanter çıkarılıyor. Bu arada çevre illerle birlikte 6 adet OSB'nin kurulması için de harekete geçilmiş. Askeri havaalanından yararlanmak için de çalışılıyor.
Önümüzdeki yıl, doğalgazın da geleceğini belirten Afyon Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Melih Yurter, "Gelen yatırımcıyı geri çevirmemeye kararlıyız. Boş olan fabrikalar var. Örneğin Sümer Holding'in tiftik ve yapağı fabrikası, Et Balık Kurumu'nun büyük bir kombinası boş. Buralara bir değil 10-15 tesis sığar. Biz teşvikli iller içinde yatırıma en uygun iliz. İzmir'e, Antalya'ya ve Ankara'ya yakınız" diyor. Afyon Valisi Muzaffer Dilek'e, Uşak'la Afyon arasındaki rekabeti soruyoruz. Dilek'in yanıtı kesin: "Afyon ticari bakımdan daha dinamik. Sermayesini kendi yaratan bir il. Uşak belki İzmir'e daha yakın ama sermaye açısından daha zayıf. Afyon'da aile girişimleri çok."
YABANCILAR UŞAK'I SEVDİ İki ilin rekabetinde ilk raundu Uşak almış gibi. Zira bu ildeki projeler daha hızlı hayata geçmiş görünüyor. İldeki iki adet OSB, yatırımcının hizmetine sunulmuş. 100'ün üzerinde başvuru alan ilde 11 şirket fabrikaların temellerini atmış bile. Bunlardan en büyüğü ise Yeşim Tekstil. Dünyanın en ünlü markalarına üretim yapan şirket, Uşak'ta 10 bin metrekarelik hazır fiyim fabrikası kuruyor. Şirket 400 kişiyi istihdam etmeyi amaçlıyor. Uşak'a yatırım yapanlar arasında yabancılar da var.
Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Halil Ağaoğlu'nun verdiği bilgiye göre biri pil ve akü, diğeri de bitki çayı üretecek iki Alman firma ile protokol imzalanmış. Belçikalı bir halı firmasının getirilmesi için çalışmalar ise sürüyor. Başka bir Alman firma Freshtex ise İzmirli ortağı Murat Soylu ile yıkama tesisi kurmuş. Soylu, "İzmir ve İstanbul'da tesislerimiz var. Jean ürünlerin yıkama ve taşlamasını yapıyoruz. Bu tesis altyapı yatırımı gibi. En az üç-dört firmayı üretim için buraya getirecek" diyor.
150 MİLYON $ BEKLENİYOR Ağaoğlu, yeni yasa ile birlikte Uşak'a 150 milyon dolar civarında yatırımın akacağını düşünüyor. İlde ilk etapta 1.600 kişi istihdam edilecek. Böylece yılda 100 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Uşak, bu rakamı kısa sürede ikiye katlayacak. Ağaoğlu'na da Afyon'la rekabeti soruyoruz. Aldığımız yanıt benzer oluyor: "Şehrimizde doğalgaz var. Üstelik kendi enerjimizi kendimiz sağlıyoruz. Sanayiciye ucuz işçilik, ucuz enerji ve bedava arsa vaat ediyoruz. İzmir'e, Bursa'ya ve Eskişehir'e çok yakınız."