kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Yaşama Dair
    Sinema
    Hobi
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Savas Ay @ SABAH
Tel:
0212 354 40 22
Fax:
0212 274 83 81
 
"Altın Ayı"lık var senin hamurunda!..
Berlin'de duvara karşı!..

"Altın Ayı"lık var senin hamurunda!..

Mesleğe Bedii Faik Usta'nın Dünya gazetesinde başladım. O yıllarda heveskbir yeni yetmeydim ve çoğu geceler eve bile gitmez, gazetede kanepelerde uyurdum. Her işten haberim olsun, her işe koşturayım da marifet göstereyim derdim. O uzun ve hareketsiz gecelerde sıkıntımı yenmek için arada bir arşive girer, gazetenin koleksiyonlarını karıştırırdım. Kimler kimler gelip geçmiş, neler neler yazıp çizmişler meğer ki hey heey!..
Satır arası imzalar
Bir gün sanat sayfasında bir imzaya takıldı gözüm. Sinema eleştirileri yapan Metin Erksan adıydı gördüğüm. O muhteşem Susuz Yaz filmini çeken adam meğerse bizim gazetenin sanat yazarıymış eskiden. Ertesi gün yazı işleri müdürümüz Tekin Güzelbey'e sordum onu. Güldü ve yıllar sonra sevgili arkadaşım Kerim Evren'in kaleminden detayını okuyacağım bir olayı anlattı bana Tekin Abi. Gelin o detaylı kısmı alıntılayalım ki hafıza zafiyeti bozmasın hikotantikliğini.
Bir sansürün anatomisi
Sinemada sansürün en ağır olayını DP iktidarı döneminde Metin Erksan yaşadı. İşte, dünya sinema tarihine geçecek traji-komik bir sansür öyküsü...
Bir yönetmenin en iyi filmi, ilk çektiği filmidir derler. Çünkü hile-hurdadan uzaktır, tüm içtenliğini yansıtır. Metin Erksan, kamera başı yaptığında henüz 23'ündeydi. İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'nü yeni bitirmişti. Öğrencilik yıllarında Atlas Film hesabına Yusuf Ziya Ortaç'ın 'Binnaz'ını senaryolaştırmıştı.
Reisin senaryosu
Söz konusu şirket, 1952'de 'Aşık Veysel'in Hayatı-Karanlık Dünya' filmini çekmeyi tasarladı. Dönemin 'Reis' lakaplı ünlü şair ve ressamı Bedri Rahmi Eyuboğlu senaryoyu yazdı. Filmi Nedim Otyam yönetecekti ama son anda vazgeçti. Böylece önerinin götürüldüğü akıllı, eğitimli, kültürlü, sinema sevdalısı genç Metin Erksan'a gün doğdu. Erksan, Türk halk geleneğinin ünü dünyayı saran usta ozanı şık Veysel'in yaşamını, gerçek mekSivas'a bağlı Sivrialan Köyü'nde büyük başarıyla çekti.
Tarlalarda bodur ekin
Ancak sanatçının bu ilk yönetmenlik denemesinin sonrası bir kara mizah öyküsü gibi gelişecekti. Film, gösterim izni için Sansür Kurulu'na verildi. Demokrat Parti döneminin katı kuralcılığı sonucu, 23 Aralık 1952 tarih ve 209 sayılı kararla reddedildi. Sansür hazretlerinin ilk itirazı, Aşık Veysel'in gözlerinin çocuk yaşta geçirdiği çiçek hastalığından dolayı kör oluşunaydı. "Kasabada doktor mu yoktu? Bu film yurtdışında gösterilirse, Türkiye'de çiçek hastalığı yüzünden çocukların kör olduğu izlenimi doğmaz mıydı?.."
Çok şükür köyünüzde
Sansürü aşabilmek için filme hastane sahneleri eklendi. Hatta doktorlar konuşturuldu: 'Çok şükür, artık köyünüzde çocuklar, çiçek hastalığına yakalanmayacak.'
Ama ardından filmde görülen tarlalardaki buğdayların 'bodur' oluşuna taktı, sansürcüler. "Türk toprakları kıraç gösteriliyor" dediler. Bunun da çaresi bulundu. Söz konusu görüntülerin yerine, Amerikan filmlerinden kesilen, boylu boslu ekinlerin yetiştiği tarla görüntüleri konuldu. Hatta çağdaş tarım araçları da eklendi ki Türkiye'de tarımın nasıl yapıldığını tüm dünya görsün (!)..
Gel gelelim, bu da tatmin etmedi sansürcüleri. Filmde çıplak ayaklı kadınlar vardı. Türk köylüsü çıplak ayakla dolaşır mıydı?.. Tabii, derhal ayakkabı giydirildi.
Veysel yerine sulu dedektif
"Aşık Veysel'in Hayatı-Karanlık Dünya"nın 23 Aralık 1952'de başlayan sansür serüveni, neredeyse bir yıl sürdü. Film, 2 Kasım 1953 tarih ve 220 sayılı kararla özgürlüğüne kavuştu. Metin Erksan kameradan soğuyup Falih Rıfkı Atay'ın Dünya gazetesine sinema eleştirmeni oldu. Ama yönetmenlik kurdu içine düşmüştü bir kez. 1954'te yine Atlas Film hesabına kamera ardına geçecekti. Bu kez 'dünyasını karartan' sansürle boğuşmayı göze alamayan Erksan'ın, şık Veysel'in yerine seçtiği film kahramanı çok ilginçti: "Peyami Safa'nın Server Bedi takma adıyla yazdığı sulu zırtlak dedektif 'Cingöz Recai'..."
Sözün özüne gelince
Yani o cırtlak sesli seksi hatunun zorla meşhurlaştırılan "Ayılık var senin hamurunda" şarkısından (!) mülhem Türk sinemacılarının hamurunda Altın Ayı almak var. Ama bizim toplumsal vefa ve kadirbilirlik hamurumuzda da "patinaj" var, "ıskalayışlar" var, nisyan ile maluliyet var. Yalan mı?..

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Pornocu Sibel ne ilk ne de tek!..   / 20-02-2004
 Ona bakarsan Rambo da pornocuydu   / 19-02-2004
 Lütfü Kırdar'da bir gurur gecesi   / 18-02-2004
 Arkadaşlarımız yanıyor!..   / 17-02-2004
 "Altın Ayı"lık var senin hamurunda!..   / 16-02-2004
 Manşetlerde Teke Zortlatması!..   / 15-02-2004
 Kartal Vakfı konserinin anımsattıkları!..   / 14-02-2004
 Tuz ölümleri ya da eğitim(ci) şart!..   / 13-02-2004
 Sıkılsanız da yazacağım!..   / 12-02-2004
 Geçti Bor'un pazarı!..   / 11-02-2004
ERDAL ŞAFAK
Komşunun Neo-Con'ları
Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali...
MANSUR FORUTAN
Kalem kaşlım...
1977.. Sümüklü Mansur ilkokuldadır.
MEHMET BARLAS
"Metroseksüel" yetmedi, "Entelseksüel" çıkardılar!
Genç...
ALİ KIRCA
Kaymakamı kurtarmak!
Bugünlerde "10.Yıl"ını idrak...
HINCAL ULUÇ
İnsana saygı neden bu kadar zor..
Davetiye günler...
Mektepli değil mektuplu
Mektepli değil mektuplu
"Almanya'da ailelere mektup yollanır, çocukları için branş seçmeleri...
Oyum sana başkan
Oyum sana başkan
Süren'in tam desteğini alan Canaydın dün de Mehmet Cansun'la buluştu.
Murat Karayalçın Ankara'dan aday
Murat Karayalçın Ankara'dan aday
CHP ile ittifak görüşmelerinden sonuç alamayan eski başbakan...
CHP'den Temel Reis yorumu: Deniz Kaptan, Karasakal'a karşı!
CHP'den Temel Reis yorumu: Deniz Kaptan, Karasakal'a karşı!
YEREL seçimlere etkili bir kampanya ile hazırlanan CHP'nin,...
Hocam, bu problem nasıl çözülecek?
Hocam, bu problem nasıl çözülecek?
Türkiye ile Avrupa'nın eğitim alanındaki ücret uçurumu artıyor.
Atmosfer dostane ama kimse elini açmadı
Atmosfer dostane ama kimse elini açmadı
Kıbrıs müzakerelerinin ikinci gününde de esasa girilemediğini, Rum...
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Günaydın | Bizimcity | Sizinkiler | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin Sağlık | Cumartesi | Aktüel Pazar | Yaşama Dair | Sinema | Hobi
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.