|
 |
 |
 |
En pahalı tablo ve antika kimin
Artı Mezat'ın yöneticisi Can Has'a göre Türkiye'deki en büyük resim ve antika koleksiyoncuları Sabancı ve Demirören Aileleri. En pahalı tablo olan Erol Aksoy'a ait "Kaplumbağa Terbiyecisi" tablosu ise şu anda BDDK'nın elinde.
***
En zengin koleksiyon Demirören Ailesi'nde
Türkiye'nin en tanınmış müzayede evlerinden biri olan Artı Mezat'ın ortağı ve yöneticisi Can Has'a göre Sabancı ve Demirören Aileleri ülkemizdeki en önemli resim ve antika koleksiyonuna sahip iki aile.
Ailesine ait Has Otomotiv'de iş hayatına başlayan Can Has, bir süre New York'ta yaşadıktan sonra Türkiye'ye dönüp hobisi olan antikacılığa meslek olarak devam etti. Şu an Ada Antik ve Artı Mezat'ın ortağı olan ve bu şirketlerde yöneticilik yapan Can Has, Türkiye'de antika koleksiyonculuğu ve antikalar konusunda derin bilgisi bulunan uzmanların başında geliyor. Türkiye'deki en kıymetli eserlerin Osman Hamdi Bey'e ait tablolar olduğunu belirten Has, normal ebatlardaki bir Osman Hamdi tablosunun 800 bin ile 1.5 milyon dolar arasında değiştiğinin altını çiziyor. İktisat Bankası koleksiyonunda yer alan ancak daha sonra BDDK'ya devredilen Osman Hamdi Bey imzalı 'Kuplumbağa Terbiyecisi' tablosu ise Has'a göre en az 3 milyon dolar ediyor. Has, ülkemizde Osman Hamdi'nin eserlerine sahip olanların başında Sabancı, Demirören ve Mermerci ailelerinin geldiğini belirtiyor.
* Antikaya ilginiz ne zaman başladı?
1970 yılında başladı. Klasik Türk ressamlarının tablolarını toplamaya başladım. Tablo toplamada en önemli şey gözü eğitmekdir. Bir sanatçının eserini gördüğüm zaman uzaktan kime ait olduğunu tahmin edebilirim. Bir koleksiyoncunun da gözünü iyi eğitmesi lazım. 1999 yılında kadar hobim olan uğraşım, o yıl mesleğe dönüştü.
* Türkiye'de koleksiyonculuk anlayışının öncüleri kimlerdir?
Bunların başında iş adamları Sakıp Sabancı, Erdoğan Demirören, Eczacıbaşı Ailesi, Feyyaz Berker, Halil Bezmen, Erol Aksoy, Mustafa Taviloğlu gelir.
* Antikaya yatırım yapmak kazançlı mıdır?
Antikaya yatırım yapmak yüzde yüz çok karlı. Hisse senedi alınca duvara asamassınız, gayri menkul alırsanız imar durumunu beklersiniz ama sanat eserlerini evinizin baş köşesinde sergilersiniz ve bunu hergün seyretme zevkine ulaşırsınız. Yani orijinal bir esere sahip olduğunuzda en sağlam yatırımlardan birine sahip oluyorsuz.
* Antika eser alırken nelere dikkat edilmeli?
Ender bulunması, tamir görmemiş olması, zedelenme olmaması, orijinal olması antikanın değerini yükseltir. Eskiden evlerde soba vardı. Sobanın yaptığı islerden dolayı tablolar kirlenir, eser bozulur. Siz eseri pahalı da alsanız o bir eser eğer orjinalse çok kısa zamanda değerini yükseltir.
EN KIYMETLİSİ OSMAN HAMDİ
* Antika piyasasının en değerli eserleri neler?
Bugün Türkiye'de Osman Hamdi ve oryantalisler en çok rağbet gören eserler. Resim, antika piyasasının dinamosudur. Bunu tombak, tuğralı gümüş, hat ve fermanlar takip eder.
*Sahte eser almamak için ne önlem alınabilir?
Müzayede şirketlerinin sahte eser alması son derece güç. Gelen eser önce bizim sonra eksperlerin kontrolünden geçer. Müzayededen önce de müşteriler kendi eksperleri ile eserleri inceleyebiliyorlar.
* Bütün koleksiyoncular antikadan anlar mı?
İki türlü koleksiyoncu tipi vardır. Kendi gözünü eğiterek antika toplayanlar ki ben de bu işi sevdiğim için kendimi eğiterek bu işi yapanlardan biriyim. Bir de kendine danışman tutarak bu işi yürütenler var.
* Müzayede firmaları nasıl gelir elde eder?
Bu işle ciddi olarak uğraşan 6 müzayede firması var. Bütün bu antika firmalarının yıllık cirosu tahmini 7-8 milyon dolar gibi düşük bir rakkamdır.
* Siz kendinize bir koleksiyon oluşturdunuz mu?
1992 yılında yaptığım koleksiyon müzelik bir koleksiyondu. Amerika'ya giderken koleksiyonumu elden çıkarttım. Ama döndükden sonra tekrar oluşturdum. Şu anda elimde 40-50 eserden oluşan resim koleksiyonum var. En eski eser Halil Paşa'nın. Değerlerini tespit etmek çok zor ama elimdeki koleksiyonun herhalde 1 milyon dolar eder.
MERMERCİ'DE DÖRT TANE VAR
* Türkiye'deki en zengin resim koleksiyonu kimlerde?
Sabancı Ailesi'ne ait Osman Hamdi'nin eseri olan 'Vazodaki Çiçekler' tablosu 1.5 milyon dolar civarındadır. Erdoğan Demirören'in büyük bir koleksiyonu var. Eserlere tek tek bakmadan fiyat biçmek mümkün değil. Sadece Osman Hamdi'nin bir eserinin olduğu ve o dönemden sonraki her sanatçının bir eserinin olduğu iyi bir koleksiyonun değeri 7-15 milyon dolar arasındadır. Erdoğan Demirören'lerde sadece resim değil, tombak tuğralı gümüş, ferman ve hatlar var. Böyle bir koleksiyona değer biçmek kolay değil. Erdoğan Demirören çok iyi bir koleksiyoncudur.
* En çok değer gören sanatçı kim?
Normal ebatlardaki bir Osman Hamdi tablosunun 800 bin dolar ile 1.5 milyon dolar arasında değeri vardır. Ama büyük ebatlarda ise bu fiyat artar. Ender Mermerci'de de bildiğim kadarı ile 4 adet Osman Hamdi tablosu var.
* En pahalı Osman Hamdi tablosu şu an kimde?
İktisat Bankası'ndan BDDK'ya kalan Osman Hamdiye ait 'Kaplumbağa Terbiyecisi' adlı eserin bugünkü değeri 3 milyon dolar civarındadır.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
