Ertesi sabah hapları ve doğum kontrolü
Değerli okurlar, Bugünlerde batı dünyasında ertesi gün haplarının reçetesiz satılıp satılmamasına dair hararetli bir tartışma yaşanıyor. Bilimsel çevreler ve kadın dernekleri ilaçların reçetesiz satılmasını onaylarken, muhafazakârlar ve kürtaj karşıtları bunun bir kontrol yöntemi olmayıp, yeni oluşan bir yaşamı sonlandırdığını söylüyorlar. Bizi de ilgilendiren bu tartışmayı daha iyi anlayabilmek için, kısaca ilacı öğrenmekte fayda var. Herhangi bir korunma yöntemi olmaksızın gerçekleşen cinsel birleşmeden sonra kullanıldığı için 'acil korunma' da denilen ertesi gün hapları, klasik olanlardan daha yüksek doz östrojen ve/veya progesteron içeren doğum kontrol haplarıdır. Şüpheli ilişkiden 72 saat sonraya kadar ilk dozu alınır ve ilk dozdan 12 saat sonra aynı doz tekrarlanır. Kullanım alanı hiçbir zaman rutin korunma olmayıp, kullanılan kondomun yırtılması veya sızdırması, düzenli alınan doğum kontrol haplarının iki ya da daha fazla sefer unutulması gibi diğer yöntemlerin aksadığı haller, tecavüz ya da zorla cinsel ilişkiye maruz kalmak gibi istek dışı durumlar ve planlanıp önlemi alınmamış birliktelikler sonrası istenmeyen gebeliklerin engellenmesinde faydalı olabilir. Ertesi sabah hapları, geçici olarak yumurtlamayı durdurarak, döllenmeyi engelleyerek ya da döllenen yumurtanın rahimde yerleşmesini bloke ederek etkisini gösterir. Yapılan çalışmalar, doğru kullanıldığında muhtemel gebeliklerin yüzde 75'ini engellediğini göstermektedir. Buna karşın gebelik gerçekleşmiş ise herhangi bir etkileri yoktur. Onun için sürmekte olan gebeliği sonlandıran düşük hapları ile karıştırmamak gerekir. En sık rastlanan yan etkileri arasında; bulantı, karın ağrısı, halsizlik, baş ağrısı, ve adet düzensizlikleri sayılabilir. (Devam edecek)
|
