DENETLEME GÖREVİ
Kadıköylüler yaya hakları çiğnendiğinde belediyenin kapısını çalıp haklarını arayacak. Sivil toplum örgütleri, yaya haklarının korunmasında denetleyici şekilde görev yapıp gerekli uyarılarda bulanacak. Yaya Hakları Yurttaş Lobisi üyeleri, bildirgeyi diğer belediyelerin imzalaması için yoğun kulis faaliyetlerinde bulunacaklarını söyledi.

İşte Yaya Hakları Bildirgesi
* Yayalara ayrılmış bölgelere, acil müdahale gerektiren durumlarda kamu hizmeti gören araçlar dışında motorlu taşıt giremez.

* Yayalık, yürüyebilen her insanın doğal ve ortak niteliğidir.

* Tekerlekli sandalye gibi araçlar kullanmak zorunda olan özürlüler de yaya sayılır.

* Bisiklete binmek de, yürümek gibi, insanın kendi fiziki gücüne dayandığı için "Tekerlekli yayalık"tır.

* Bütün yerleşim alanlarında, motorlu taşıtlar tarafından taciz edilmeden, harhangi bir fiziki ve sosyal engel ile karşılaşmadan, yaya olarak bir yerden bir yere ulaşmak, gezmek, dolaşmak, yaya haklarının temelini oluşturur.

* Yayalığın kabul edilebilir tek engeli mesafedir.

* Yayalık, kimseye zarar vermeyen, çevreyi kirletmeyen, kaynak tüketmeyen, sosyal ilişkileri geliştiren ve insanın kendi sağlığına yararlı bir ulaşım biçimi olduğundan, kent yaşamında gözardı edilemeyecek bir gereklilik sayılır.

* Bütün yerleşim alanlarında yaya kaldırımı ağının bulunması, en temel yaya hakkıdır.

* Motorlu taşıt trafiğine açık kent içi yollarda yaya kaldırımı yapılması zorunludur.

* Yaya kaldırımları sadece yayalara aittir; motorlu taşıt park yeri olarak kullanılamaz, satış ve teşir için de işgal edilemez.

* Yaya kaldırımları, yaya trafiği için yeterli genişlikte ve fiziki durumu ne olursa olsun her yayanın iniş çıkışını zorlaştırmayacak yükseklikte yapılır.

* Yaya kaldırımlarında, özürlüler için gerekli fiziki düzenlemeler de yapılır.

* Yaya kaldırımları üzerindeki donatılar, yaya trafiğini aksatmayacak şekilde düzenlenir. Hiç kimse, yaya kaldırımları üzerinde yaya trafiğini aksatacak ve yayaları tehlikeye maruz bırakacak bir fiziki durum oluşturamaz.

* Motorlu taşıt trafiğine açık kent içi yollar üzerinde, yayaların ihtiyacını karşılayacak kadar yaya geçiti yaplır.

* Genel kural olarak yayalar hemzemin geçitleri kullanırlar; üst geçitleri tırmanmaya, alt geçitleri inmeye zorlanamazlar.

*Yaya geçitleri işaretlenir; ışıklı ve gerektiğinde sesli sinyalizasyon sistemi ile donatılır.

* Yaya geçitlerinde yayalar için yeşil ışık süresi, yürüyüşü en yavaş olan yayanın geçiş süresine göre ayarlanır.

* Meydanlarda yayalığın sınırlandırılması kabul edilemez.

*Konut bölgesi olan mahallelerin sokaklarında motorlu taşıt trafiği kısıtlandırılır.

* Yaya bölgelerinin bütün kent merkezlerini kapsayacak şekilde genişletilmesi ve toplu taşıma araçları dışında bütün motorlu taşıtlardan arındırılması, kent planlamasının genel ve değişmez hedefidir.

ŞENOL BAŞTAKAR