kapat

20.02.2000
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
Magazin
microbanner
Sabah Künye
Atayatirim
Sofra
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
İstanbul
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
E-Posta

Turkport
1 N U M A R A
Z D N e t  Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 2000
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Ekonomide U dönüşü
Ekonominin kötüye gidişi de iyiye gidişi de Nisan aylarında gerçekleşiyor. Bu Nisan için beklentiler ve göstergeler olumlu

Türkiye ekonomisinde Nisan ayları ekonominin olumlu veya olumsuz yönde "U" dönüşleri yaptığı ve vites düşürdüğü dönemler oldu. Bu yılın Nisan ayında ise ekonominin iyileşme yönünde vites yükselttiği bir dönem olması bekleniyor. Büyüme oranının üç aylık dönemlere göre hesaplanlamasına başlandığı 1998 yılından bu yana Nisan-Haziran dönemleri hep ön plana çıktı. Ekonomi, son 12 yılın üçünün (1989, 1991, 1994) ikinci üç aylık dönemlerinde "dip" yaptı. Dört yılda ise bahar aylar (1990, 1993, 1995, 1997) en canlı dönemdi. 1988 sonrasının dört yılında ekonomi yine Nisan ayında (1988, 1992, 1998, 1999) hız kaybetmeye başladı. 1996 yılı dışında tüm yıllarda Nisan ayında başlayıp Haziran sonunda biten ikinci çeyrek ekonominin dönüm noktalarını oluşturdu.

İş dünyası bu yılın Nisan ayından umutlu. İçinde bulunduğumuz ilk çeyrekte büyüme oranı 12 aylık bir aradan sonra ilk kez pozitif değerlere ulaşacak. Mayıs ayı sonunda açıklanacak bu oranın yüzde 2.5 ile 3.5 arasında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Ancak bu oran iş dünyasında tam bir canlanma belirtisi olarak kabul edilmeyecek. Çünkü bu iyileşmenin geçici olması ihtimali, morallerde tam bir düzelme yaşanmasına imkân vermeyecek.

İkinci çeyrekte büyüme oranının yüzde 7 dolayında çıkması ise içte ve dışta canlanmanın "kalıcı" olduğu inancını yaygınlaştıracak. Tüketim, üretim ve yatırımlardaki esas canlanmanın başlaması, büyüme ivmesini her geçen üç ayda biraz daha güçlendirecek.

Nisan-Haziran döneminden umutlu olmak için başka nedenler de var:

* Petrol ithalatçısı ülkelerin çoğunlukta olduğu kuzey yarımkürede baharın başlaması, ham petrol talebini azaltarak fiyatların 30 doların biraz altına inmesini sağlayacak.

* Kış boyunca yükselen tarım fiyatlarının Nisan'dan başlayarak gerilemesi, enflasyon oranlarındaki artışların hızını kesecek. Nisan ayından sonra enflasyonun mevsim normallerinin altına inmesi para piyasalarında ve borsada daha iyimser bir rüzgar estirecek.

* İlk üç aylık ekonomik performans iyi olduğu takdirde, enflasyonu düşürme programına güvenenlerin oranı yükselecek.

Yılın ilk üç ayında Cumhurbaşkanlığı seçimi çözüme ulaştırıldığında ve diğer reformlar konusunda adım atıldığında siyasi ortam bugüne göre daha istikrarlı bir görünüm verecek.

2000 tahmini
IMF'nİn 3 Ocak 2000 tarihli son değerlendirmesinde ekonominin her üç ayda bir, mevsimlik düzeltmelerden sonra önceki döneme göre yüzde 2 büyüyeceği tahmini yeralmıştı. Bu hesaba göre, ekonomide, önceki yılın aynı üç aylık dönemlerine göre büyüme sırasıyla yüzde 2, yüzde 5.1, yüzde 6.2 ve yüzde 7.2 düzeyinde gerçekleşebilecek. Bu oranların yıllık ortalaması ise yüzde 5.6'ya tekabul ediyor. Ancak IMF uzmanları bu tahmini yaparken 1999 büyüme oranının yüzde 2.1 olacağı varsayımından hareket etmişlerdi.

Oysa bugün 1999'da büyümenin, yüzde eksi 4-5 arasında gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Daralmanın beklenenden fazla olması, 2000'deki iyileşmede daha yüksek oranları ortaya çıkarabilecek. Biz ilk çeyrekte büyümenin yüzde 3 dolayında olacağını, sonraki çeyreklerde yüzde 7, yüzde 9 ve yüzde 10'luk oranlara ulaşacağını tahmin ediyoruz. Bu oranların yıllık ortalaması ise yüzde 7'yi aşabilecek. Ekonomi geçmiş dönemlerde her durgunluk ve daralma yılından sonra yüzde 7-8'lik oranlara ulaşmayı zaten başarmıştı.

FARUK TÜRKOĞLU


Copyright © 2000, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır