|
 |
 |
 |
Genç kalmanın basit ama etkili bir formülü var
"Nasıl yaşlanacağınız ve yaşlanma nedeniyle bedeninizde oluşacak etkiler yüzde 70 oranında sizin elinizdedir. Nasıl yaşlanacağınızı yaşam biçiminiz belirler. Yaşamınızı daha sağlıklı sürdürmek, uzun yaşamak için yapabileceğiniz pek çok şey var"
Dünyaca ünlü kalp cerrahı, New York Columbia Üniversitesi Presbyterian Hastanesi Kalp Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Öz, her yaşta genç kalma yöntemlerini gösterdi:
* Vücudumuzda ters bir şeyler olduğunu nereden anlayabiliriz?
İp uçlarına dikkat etmek gerekli, örneğin kırışıklıklar hipertansiyonun habercisi olabilir. Dışkı görünümü, bağırsak hastalıklarının ilk işareti sayılabilir. İki kat çıktığınızda kalbiniz reaksiyon veriyorsa kalp hastalıklarıyla ilgili bir sorununuz olabilir.
* Genç ve sağlıklı kalmak mümkün mü?
Nasıl yaşlanacağınız ve yaşlanma nedeniyle bedeninizde oluşacak etkiler yüzde 70'ten de yüksek oranla sizin elinizdedir. Nasıl yaşlanacağınızı yaşam biçiminiz belirler. Sadece yüzde 20'lik bölüm genetik faktörlere bağlıdır. Yaşamınızı daha sağlıklı sürdürmek, uzun yaşamak ve yaşlanmanın etkilerinden kurtulmak için mutlaka yapmanız gereken beş önemli şey vardır. Bunları gerçekleştirerek yüzde 90 oranında yaşlanmayı geciktirebilirsiniz. Tansiyonunuzu kontrol altına almalı, sigarayı bırakmalı, günde 30 dakikayı egzersize ayırmalı, stresten uzak durmalı ve yaşamınız boyunca severek uygulayacağınız bir beslenme modeli edinmelisiniz. Bu önlemlerle ilk olarak kalbin ve damarların yaşlanmasını engelleyebilirsiniz. Yoksa önemli organlara yeterli kan pompalanması kesilince kalp krizleri, felç, hafızda kaybı gibi problemler birbirini izler. İkinci olarak bağışıklık sisteminin yaşlanmasını frenleyebiliriz. Bu da bağışıklık sistemine bağlı hastalıkları, enfeksiyon ve kanser riskini azaltır. Son olarak çevresel ve sosyal sorunların neden olduğu yaşlanmayı en aza çekersiniz. Çünkü stres yaşlanmayı hızlandırır.
* Kalp sağlığı ile beyin sağlığı birbiriyle ilgili mi?
Eğer kalp binanın su pompası, akciğerler havalandırmasıysa, beyin de elektrik sistemidir. Kontrol ettiği neredeyse 45 bin kilometrelik bir kablo ağı, yani sinir ağı vardır. Beyin 10 watt'lık bir ampul kadar bir enerji üretir. Bir buçuk kilo civarındadır ve yüzde 80'i sudur.
* Düşünce yapımızla kalp sağlığı arasında direkt bir bağlantı var mı?
Bir kalp cerrahı olarak, yoğun düşmanlık besleyen, birinin gerçekten kötülüğünü isteyen ve bunun için dua eden insanların, karşısındakine çok kızan ama nefret duymayanlara göre kalp krizi geçirme riskinin 3 kat daha fazla olduğunu öğrendim. Bedenin de zihni etkileyebildiğini kaçımız biliyoruz? Epilepsi de beyindeki anlık elektrik karmaşası tekrarlayan nöbetlere yol açar. Ama bazı epilepsi vakalarının tetikleyicisi bedensel işlevler olabilir. Örneğin adet dönemi, epilepsi hastası kadınların yüzde 50'sinin nöbetlerini etkileyebiliyor. Din de sağlık üzerinde etkilidir. Araştırmalar sırasında Budist rahipleri veya dinsel deneyim yaşayanları inceledik. Dini deneyimler yaşandığı sırada beynin belli bölümlerinin tıpkı bir Noel ağacı gibi aydınlandığı görülür.
* Beyin işlevlerini güçlendirmenin en iyi yolu nedir?
Beyin işlevlerini güçlendirmenin birçok yolu vardır. Egzersiz yapmak mükemmel kılmaz ama süreklilik sağlar. Beynimiz de vücudumuzdaki kaslar gibidir. Ne kadar kullanırsak, beynimize egzersiz yaptırırsak bunu yapmayan kişilere göre işlevleri daha iyi korunmuş bir beyne sahip olabiliriz. Diğer önemli konu da stressi azaltmaktır. Stres beyin için ölümcül bir zehirdir. Stres sırasında salgılanan bazı kimyasallar vardır. Beyin hücrelerini öldüren kortizol gibi.
Diyet Aktivite Planı:
Yürüme: Her gün 30 dakika yürüyüş yapın. Eğer yürüyüş yapmaya fırsatınız yoksa yüzme gibi bir başka fiziksel aktivite yapın.
Bisiklete binme ya da yüzme: Haftada 3 kez 20 dakika terleyene kadar yapın.
Dayanıklılık antrenmanı (Resistance training): Haftada üç kez günde 10 dakika.
Stretching ya da yoga: Her gün yürüyüşten sonra.
Derin nefes alma: Her sabah ve akşam 10 kez derin nefes alın.
Uyku: Günde en az 7-8 saat arasında uyumaya özen gösterin.
Bu değerlere dikkat edin!
Tansiyon: Kan basıncı değerleriniz, kilonuzdan hatta kolesterolünüzden bile daha önemlidir. Ortalama tansiyon değerleriniz 11.5 ve 7.6 olmalıdır. Sabah kalktığınızda öğlen ve akşamları rutin işlerinizi yürütürken, tansiyonunuzu ölçün. Değerler yüksek çıkarsa, bunları doğru beslenme biçimi ve ilaçlar yardımıyla düşürebilirsiniz. Unutmayın, 55 yaşındaki birinin tansiyonu ideal değerlerde ise beden yaşı takvim yaşından 5 yaş küçüktür.
Kan testi: Yılda bir kez yaptıracağınız kan testi sayesinde tüm kalp sağlığınızla ilgili kapsamlı bilgiye sahip olursunuz.
Kolesterol: İyi huylu kolesterol değerlerinize dikkat edin. Amaç kötü huylu değerlerinizi en azda muhafaza ederken iyi huylu kolesterolü mümkün olduğu kadar yükseğe çıkartmaktır.
Homosistein: Alınan proteinlerin sindirilmesini sağlayan bu maddenin fazlası damar duvarlarında hasara neden olabilir. Kan testinizde bu değerin 9 mg'dl veya daha az olmasına dikkat edin. Yapılan araştırmalar bu değeri yüksek bulunan kadınların kalp krizi geçirme riskinin düşük olanlara oranla 3.1 daha fazla olduğunu belirtiyor. Bu değeri yine egzersiz yaparak ya da günde bir Aspirin içerek düşürebilirsiniz.
Kan şekeri: Her zaman 100 mg'dl'nin altına olmasına dikkat edin.
Fiziksel testler: Üç dakika vücudunuzu zorlayacak bir egzersiz yaptıktan sonra kalp hızınızı ölçün. Yaşınız için öngörülen maksimum değerlere yüzde 80-90 oranında ulaşabiliyor musunuz? Maksimum kalp hızı değerinizi yaşınızı 220'den çıkartarak bulabilirsiniz. Örneğin 40 yaşındaysanız, maksimum kalp hızı değeriniz 220-40= 180'dir.
Toparlanma süresi: En ağır egzersizi yaptıktan hemen sonra kalp hızınızı not edin. Daha sonra terinizin soğumasına izin vermeden egzersizi bırakın. İki dakika sonra kalp hızınızı hemen ölçün. Yaşınıza göre maksimum değerin en az yüzde 80'ine ulaşıyorsanız ya da iki dakika içinde 66 veya daha fazla değer düşüş göstermeye başladıysa takvim yaşınızdan en az 5 yıl daha gençsiniz demektir.
|
|
|
|
|
