|
 |
 |
 |
Dünya Anıtlar Fonu'nun koruma altına aldığı 100 anıt 2006 listesi
Tell Mozan (Eski Urkesh)
TELL MOZAN, SURİYE
Kuzeydoğu Suriye'nin çıplak bir kırsal alanına kurulmuş eski Tell Mozan bölgesinin, yakın zamanda, milattan önce 3000 yılında Huriyanların dini yerleşim merkezi Urkesh şehri olduğu belirlenmiştir. Her ne kadar aynı dönemde yaşamış Suriye Mezopotamyasının bilinen halkları Akkalar ve Hititlerden kalan yazılı metinlerde belirtilmiş olsalar da, Huriyanlar hakkında yakın zamana dek pek az şey biliniyordu. Arkeolog Max Mallowan ve eşi, cinayet romanlarının ünlü yazarı Agatha Christie, efsane şehir Urkesh'i bulmak 20. yüzyılın başlarında yollara düşmüş, yakınlarına kadar gelseler de bölge gözlerinden kaçmıştır. Tell Mozan'da halen devam eden kazılar 1984 te başlamış, fakat 150 hektara yayılmış olan ve milattan önce 500-1500 seneleri arasında varolmuş tepelik bölgenin kimliği 1995 yılında şehire ait mühürler gün ışığına çıkana kadar belirlenememiştir. Mevcut arkeologlar bir saray, tapınak ve ölülerin dünyasına bir geçit sembolize ettiği sanılan bir yeraltı binasının da aralarında bulunduğu birkaç anıtsal yapıyı daha ortaya çıkartmışlardır.
Yüzyılar boyunca bölge tarımsal ekim ve inşaat malzemesi çıkartmak adına zarar görmüştür. Daha da yakın zamanda, çevrede bulunan diğer yerleşim merkezleri sınırlarını genişletmek adına yaptıkları yeni binalar, yollar ve elektrik hatları ile bölgeye yaklaşmaktadırlar.
Bölgedeki kazıcılar ve kontrol ekipleri halen ayakta duran kerpiç duvarları hava şartları ve diğer etkenlerden korumak için su geçirmez malzemeler ve demirden kafeslerle kapatmak için çalışmaktadırlar. Bu barınaklar duvarları etkenlerden korumakta ve ziyaretçilerin dış duvarları daha net bir biçimde görmelerini sağlamaktadır. Bu kerpiç duvarlardan oluşan mimariyi korumak için çok daha fazlasının yapılması gerekmektedir. Belki de daha önemlisi, bu sıra dışı bölgeyi korumak adına, kontrolsüz gelişmeyi durdurmak için önlemler alınmalıdır.
|
|
|
|
|
