| 12 Aralık 2008, Cuma |
İstiklal filmlerinin Kare As'ı
23.10.2008
Her yıl Cumhuriyet Bayramı yaklaşırken ve sonrasında televizyonlarda Kurtuluş Savaşı dönemini konu alan filmler yayınlanır. Defalarca izlense de her yıl aynı heyecanla takip edilen bu kahramanlık filmlerinin en iyilerini, sinemacılara, eleştirmenlere ve tarihçilere sorduk..
BİR MİLLET UYANIYOR
(Aldığı oy: 8) * * * * * * * *
Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu'nun eserinden sinemaya uyarlanan filmin ilk versiyonu, 1932 yılında Muhsin Ertuğrul tarafından çekildi. Siyahbeyaz olarak beyazperdeye yansıyan filmde, vatan hainlerinden Said Molla ve yandaşlarına karşı mücadele eden Kuvayi Milliyeci bir yüzbaşıyla emir erinin kahramanlık öyküsü konu ediliyor. Filmin unutulmayan sahneleri arasında Yahya Kaptan rolündeki Atıf Terzioğlu'nun çeşmeden su içerken düşmanlar tarafından öldürülmesi yer alıyor. 1966 yılında bu kez Ertem Eğilmez yönetmenliğinde çekilen filmin, yine romandan uyarlanan senaryosunu Sadık Şendil yazdı. Yüksel Aytuğ, Ertem Eğilmez'in filminin yıllardır her milli bayramda gurur ve coşkumuzun simgesel tezahürü olduğunu ve başlıbaşına bir 'kült' haline geldiği için bu filmi tercih ettiğini söylüyor. Atilla Dorsay, Burçak Evren, Türker İnanoğlu, Nida Karabol, Murat Özer, Hasan Yılmaz ve Bülent Turgut da Bir Millet Uyanıyor'un milli mücadele konusunda önemli bir film olduğu görüşünde birleşiyor.
DÜŞMAN YOLLARI KESTİ
(Aldığı oy: 7) * * * * * * *
Senaryosu Tarık Dursun Kakınç tarafından yazılan, yönetmenliğini Osman F. Seden'in yaptığı Düşman Yolları Kesti, 1959 yılında çekildi. Başrollerinde Eşref Kolçak, Sadri Alışık, Nurhan Nur'un yer aldığı siyah-beyaz film, Milli Mücadele yıllarını anlatan en başarılı filmlerden biri olarak görülüyor.
Kurtuluş Savaşı sırasında yaşanan bir aşk ve ihanet öyküsünü ele alan filmde Seden, savaş yıllarını genel bir atmosferde ele almak yerine kişiselleştirerek, birkaç kahramanın gözünden anlatmayı denemiş, öyküyü kanlı çarpışmalardan ziyade, psikolojik bir gerilime oturtmayı amaçlamıştı. Gösterildiği dönemde değeri pek anlaşılamayan yapım, yıllar sonra eleştirmenler tarafından Seden sinemasının en iyi örnekleri arasında gösterildi. Geçmiş yıllarda DVD'si de çıkan film, jüri üyelerimiz Cüneyt Cebenoyan, Atilla Dorsay, Türker İnanoğlu, Murat Özer, Agah Özgüç, Olkan Özyurt ve Hasan Yılmaz'dan oy aldı.
VURUN KAHPEYE
(Aldığı oy: 6) * * * * * *
Halide Edip Adıvar'ın aynı adlı romanından üç kez sinemaya uyarlanan Vurun Kahpeye, ilk kez 1949 yılında yönetmen Lütfü Akad tarafından çekildi.
Daha sonra 1964 yılında Orhan Aksoy, 1973 yılında ise Halit Refiğ tarafından beyazperdeye aktarıldı. Kurtuluş Savaşı sırasında işgalci düşman kuvvetlerine karşı çıktığı halde, bir iftira sonucu linç edilen Aliye öğretmenin öyküsünün anlatıldığı filmde, Aliye öğretmeni sırasıyla Sezer Sezin, Hülya Koçyiğit ve Hale Soygazi canlandırdı.
Jüri üyelerimizden Murat Özer ve Agah Özgüç Vurun Kahpeye'nin en başarılı olanını Lütfü Akad'ın çektiğini söylerken Cüneyt Cebenoyan, Nida Karabol, Olkan Özyurt ve Hasan Yılmaz, Halit Refiğ'in filmini başarılı buluyorlar.
KURTULUŞ
(Aldığı oy: 5) * * * * *
Senaryosunu Şu Çılgın Türkler adlı kitabıyla tanıdığımız Turgut Özakman'ın yazdığı Kurtuluş, 1996 yılında yönetmen Ziya Öztan tarafından çekildi. Bir TRT yapımı olan Kurtuluş'ta Atatürk'ü, Rutkay Aziz canlandırdı. Usta oyuncu kadrosuyla dikkat çeken filmde başrollerde Rutkay Aziz'in yanı sıra, Altan Erkekli, Ayda Aksel, Mahmut Cevher gibi oyuncular yer alıyor. Uzun yıllar boyunca özlemi çekilen İstiklal Savaşı filmi olarak çıkış yapan Kurtuluş, izleyicilerin ve sinema eleştirmenlerinin beğenisiyle karşılandı. Her şeyin titizlikle hazırlandığı dev bütçeyle çekilen filmde Milli Mücadele destansı bir anlatımla sunuluyor. Yüksel Aytuğ bu filmi seçmesinin nedenini şöyle açıklıyor: "Turgut Özakman'ın enfes senaryosu, Ziya Öztan'ın şapka çıkartılacak sinema dili ve oyuncular Rutkay Aziz, Altan Erkekli ve Ayda Aksel'in şapka çıkartılacak performansıyla birleşip, gerçek bir 'eser'e dönüştüğü için..." Agah Özgüç, Nida Karabol, Olkan Özyurt ve Bülent Turgut da Kurtuluş'un çok başarılı bir film olduğu görüşünde birleşiyor.
ABDÜLHAMİT DÜŞERKEN
(Aldığı oy: 2) **
Yakın dönem İstiklal filmleri arasında yer alan Abdülhamit Düşerken, 2003'te çekildi. Yönetmenliğini ve senaryo yazarlığını Ziya Öztan'ın üstlendiği Abdülhamid Düşerken, bir üçlemenin son filmi olarak görülüyor. Nahid Sırrı Örik'in eserinden uyarlanan film, tarihsel gerçekler ile kurmaca hikâyeleri harmanlıyor. Meltem Cumbul, Halil Ergün, Mehmet Kurtuluş, Tarık Akan gibi oyuncuların rol aldığı ve 1 milyon doları aşan bütçesiyle, Türk sinemasının en pahalı yapımlarından biri olan film, Cüneyt Cebenoyan ve Bülent Turgut'un favori Cumhuriyet filmleri arasında yer alıyor.
CUMHURİYET
(Aldığı oy: 2) **
Senaryosunu Turgut Özakman'ın yazdığı, yönetmenliğini Ziya Öztan'ın yaptığı Cumhuriyet, 1998'de çekildi. TRT yapımı olan filmde, Atatürk'ü Rutkay Aziz, İsmet Paşa'yı Savaş Dinçel, Fikriye Hanım'ı Hülya Aksular, Atatürk'ün ayrıldığı eşi Latife Hanım'ı Dolunay Soysert canlandırıyor.
Türk sinemasının büyük projeleri arasında yer alan film, jüri üyelerimizde Atilla Dorsay ve Nida Karabol'un başarılı buldukları Cumhuriyet dönemi filmleri arasında yer alıyor.
ATEŞTEN DAMLA
(Aldığı oy: 2) **
Yönetmenliğini Memduh Ün'ün yaptığı 1960 yılında çekilen Ateşten Damla, Kurtuluş Savaşı yıllarında geçen bir aşk ve kahramanlık öyküsünü beyazperdeye aktarıyor.
Muhterem Nur ve Turgut Özatay'ın başrollerini paylaştığı filmin senaryosu ise Attila İlhan ve Atıf Yılmaz'a ait. Jüri üyelerimizden Türker İnanoğlu ve Murat Özer, Ateşten Damla'nın Kurtuluş Savaşı'nı konu edinen filmler arasında en akılda kalanlardan biri olduğunu düşünüyorlar.
ÇANAKKALE ARSLANLARI
(Aldığı oy: 2) **
Turgut Demirağ ve Nusret Eraslan'ın hem senaryosunu yazıp hem de yönetmenliğini yaptıkları, 1964 yapımı Çanakkale Arslanları'nda Tanju Gürsu, Ajda Pekkan, Hulusi Kentmen ve Feridun Çölgeçen başrolleri paylaşıyor.
Çanakkale'de bir İngiliz hastabakıcıyla Türk askerinin aşkını konu alan film, jüri üyelerimizden Olkan Özyurt ve Agah Özgüç'ün favori filmleri arasında yer alıyor.
FATO / YA İSTİKLAL YA ÖLÜM
(Aldığı oy: 1) *
İki kez filmi çekilen Fato/Ya İstiklal Ya Ölüm'ün ilki 1949 yılında Turgut Demirağ tarafından çekildi. Düşman kuvvetlerinin İzmir'e girdiği günlerde, bir köprüyü uçurması için görevlendirilen yüzbaşı Necdet ile ona kılavuzluk eden Fato'nun öyküsünün anlatıldığı filmin ikincisi ise 1969 yılında çekildi. Bu kez yönetmenliğini Feyzi Tuna'nın yaptığı film Burçak Evren'den oy aldı.
YORGUN SAVAŞÇI
(Aldığı oy: 1) *
1983 yılında Kemal Tahir'in romanından uyarlanarak bir televizyon dizisi olarak çekilen Yorgun Savaşçı'nın yönetmenliğini Halit Refiğ yaptı. Can Gürzap ve Meral Orhonsay'ın başrollerinde oynadığı film, TRT yapımı olmasına karşın yasaklanıp yakıldı. Yüksel Aytuğ, eserin TRT yönetimi tarafından yakılıp, yok edilmesine dikkat çekiyor ve bu nedenle oyunu Yorgun Savaşçı'dan yana kullanıyor.
Bir Millet Uyanıyor * * * * * * * *
Dü.man Yolları Kesti * * * * * * *
Vurun Kahpeye * * * * * *
Kurtuluş * * * * *
Yüksel Aytuğ (SABAH gazetesi TV yazarı)
* Yorgun Savaşçı
* Bir Millet Uyanıyor
* Kurtuluş
Cüneyt Cebenoyan ( Birgün gazetesi yazarı)
* Düşman Yolları Kesti
* Abdülhamit Düşerken
* Sarı Zeybek
* Vurun Kahpeye
Atilla Dorsay (Sinema eleştirmeni)
* Bir Millet Uyanıyor
* Düşman Yolları Kesti
* Küçük Ağa
* Cumhuriyet
Burçak Evren (Sinema eleştirmeni)
* Ateşten Gömlek
* Bir Millet Uyanıyor
* Bu Vatanın Çocukları
* Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm
Türker İnanoğlu (Yapımcı, yönetmen)
* Bir Millet Uyanıyor
* Vatan İçin
* Meçhul Kahramanlar
* Düşman Yolları Kesti
* Ateşten Damla
Nida Karabol (Yapımcı)
* Cumhuriyet
* Kurtuluş
* Vurun Kahpeye
* Bir Millet Uyanıyor
Murat Özer (SİYAD Başkanı)
* Vurun Kahpeye
* Düşman Yolları Kesti
* Ateşten Damla
* Bir Millet Uyanıyor
Agah Özgüç (Sinema yazarı)
* Vurun Kahpeye
* Düşman Yolları Kesti
* Kurtuluş
* Çanakkale Arslanları
Olkan Özyurt (Sinema eleştirmeni)
* Kurtuluş
* Düşman Yolları Kesti
* Vurun Kahpeye
* Çanakkale Arslanları
Bülent Turgut (Sinematurk.com editörü)
* Bir Millet Uyanıyor
* Abdülhamit Düşerken
* Kurtuluş
* Ateşten Günler
Hasan Yılmaz (Turksineması.com editörü)
* Bir Millet Uyanıyor
* Düşman Yolları Kesti
* Vurun Kahpeye
(Aldığı oy: 8) * * * * * * * *
Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu'nun eserinden sinemaya uyarlanan filmin ilk versiyonu, 1932 yılında Muhsin Ertuğrul tarafından çekildi. Siyahbeyaz olarak beyazperdeye yansıyan filmde, vatan hainlerinden Said Molla ve yandaşlarına karşı mücadele eden Kuvayi Milliyeci bir yüzbaşıyla emir erinin kahramanlık öyküsü konu ediliyor. Filmin unutulmayan sahneleri arasında Yahya Kaptan rolündeki Atıf Terzioğlu'nun çeşmeden su içerken düşmanlar tarafından öldürülmesi yer alıyor. 1966 yılında bu kez Ertem Eğilmez yönetmenliğinde çekilen filmin, yine romandan uyarlanan senaryosunu Sadık Şendil yazdı. Yüksel Aytuğ, Ertem Eğilmez'in filminin yıllardır her milli bayramda gurur ve coşkumuzun simgesel tezahürü olduğunu ve başlıbaşına bir 'kült' haline geldiği için bu filmi tercih ettiğini söylüyor. Atilla Dorsay, Burçak Evren, Türker İnanoğlu, Nida Karabol, Murat Özer, Hasan Yılmaz ve Bülent Turgut da Bir Millet Uyanıyor'un milli mücadele konusunda önemli bir film olduğu görüşünde birleşiyor.
DÜŞMAN YOLLARI KESTİ
(Aldığı oy: 7) * * * * * * *
Senaryosu Tarık Dursun Kakınç tarafından yazılan, yönetmenliğini Osman F. Seden'in yaptığı Düşman Yolları Kesti, 1959 yılında çekildi. Başrollerinde Eşref Kolçak, Sadri Alışık, Nurhan Nur'un yer aldığı siyah-beyaz film, Milli Mücadele yıllarını anlatan en başarılı filmlerden biri olarak görülüyor.
Kurtuluş Savaşı sırasında yaşanan bir aşk ve ihanet öyküsünü ele alan filmde Seden, savaş yıllarını genel bir atmosferde ele almak yerine kişiselleştirerek, birkaç kahramanın gözünden anlatmayı denemiş, öyküyü kanlı çarpışmalardan ziyade, psikolojik bir gerilime oturtmayı amaçlamıştı. Gösterildiği dönemde değeri pek anlaşılamayan yapım, yıllar sonra eleştirmenler tarafından Seden sinemasının en iyi örnekleri arasında gösterildi. Geçmiş yıllarda DVD'si de çıkan film, jüri üyelerimiz Cüneyt Cebenoyan, Atilla Dorsay, Türker İnanoğlu, Murat Özer, Agah Özgüç, Olkan Özyurt ve Hasan Yılmaz'dan oy aldı.
VURUN KAHPEYE
(Aldığı oy: 6) * * * * * *
Halide Edip Adıvar'ın aynı adlı romanından üç kez sinemaya uyarlanan Vurun Kahpeye, ilk kez 1949 yılında yönetmen Lütfü Akad tarafından çekildi.
Daha sonra 1964 yılında Orhan Aksoy, 1973 yılında ise Halit Refiğ tarafından beyazperdeye aktarıldı. Kurtuluş Savaşı sırasında işgalci düşman kuvvetlerine karşı çıktığı halde, bir iftira sonucu linç edilen Aliye öğretmenin öyküsünün anlatıldığı filmde, Aliye öğretmeni sırasıyla Sezer Sezin, Hülya Koçyiğit ve Hale Soygazi canlandırdı.
Jüri üyelerimizden Murat Özer ve Agah Özgüç Vurun Kahpeye'nin en başarılı olanını Lütfü Akad'ın çektiğini söylerken Cüneyt Cebenoyan, Nida Karabol, Olkan Özyurt ve Hasan Yılmaz, Halit Refiğ'in filmini başarılı buluyorlar.
KURTULUŞ
(Aldığı oy: 5) * * * * *
Senaryosunu Şu Çılgın Türkler adlı kitabıyla tanıdığımız Turgut Özakman'ın yazdığı Kurtuluş, 1996 yılında yönetmen Ziya Öztan tarafından çekildi. Bir TRT yapımı olan Kurtuluş'ta Atatürk'ü, Rutkay Aziz canlandırdı. Usta oyuncu kadrosuyla dikkat çeken filmde başrollerde Rutkay Aziz'in yanı sıra, Altan Erkekli, Ayda Aksel, Mahmut Cevher gibi oyuncular yer alıyor. Uzun yıllar boyunca özlemi çekilen İstiklal Savaşı filmi olarak çıkış yapan Kurtuluş, izleyicilerin ve sinema eleştirmenlerinin beğenisiyle karşılandı. Her şeyin titizlikle hazırlandığı dev bütçeyle çekilen filmde Milli Mücadele destansı bir anlatımla sunuluyor. Yüksel Aytuğ bu filmi seçmesinin nedenini şöyle açıklıyor: "Turgut Özakman'ın enfes senaryosu, Ziya Öztan'ın şapka çıkartılacak sinema dili ve oyuncular Rutkay Aziz, Altan Erkekli ve Ayda Aksel'in şapka çıkartılacak performansıyla birleşip, gerçek bir 'eser'e dönüştüğü için..." Agah Özgüç, Nida Karabol, Olkan Özyurt ve Bülent Turgut da Kurtuluş'un çok başarılı bir film olduğu görüşünde birleşiyor.
ABDÜLHAMİT DÜŞERKEN
(Aldığı oy: 2) **
Yakın dönem İstiklal filmleri arasında yer alan Abdülhamit Düşerken, 2003'te çekildi. Yönetmenliğini ve senaryo yazarlığını Ziya Öztan'ın üstlendiği Abdülhamid Düşerken, bir üçlemenin son filmi olarak görülüyor. Nahid Sırrı Örik'in eserinden uyarlanan film, tarihsel gerçekler ile kurmaca hikâyeleri harmanlıyor. Meltem Cumbul, Halil Ergün, Mehmet Kurtuluş, Tarık Akan gibi oyuncuların rol aldığı ve 1 milyon doları aşan bütçesiyle, Türk sinemasının en pahalı yapımlarından biri olan film, Cüneyt Cebenoyan ve Bülent Turgut'un favori Cumhuriyet filmleri arasında yer alıyor.
CUMHURİYET
(Aldığı oy: 2) **
Senaryosunu Turgut Özakman'ın yazdığı, yönetmenliğini Ziya Öztan'ın yaptığı Cumhuriyet, 1998'de çekildi. TRT yapımı olan filmde, Atatürk'ü Rutkay Aziz, İsmet Paşa'yı Savaş Dinçel, Fikriye Hanım'ı Hülya Aksular, Atatürk'ün ayrıldığı eşi Latife Hanım'ı Dolunay Soysert canlandırıyor.
Türk sinemasının büyük projeleri arasında yer alan film, jüri üyelerimizde Atilla Dorsay ve Nida Karabol'un başarılı buldukları Cumhuriyet dönemi filmleri arasında yer alıyor.
ATEŞTEN DAMLA
(Aldığı oy: 2) **
Yönetmenliğini Memduh Ün'ün yaptığı 1960 yılında çekilen Ateşten Damla, Kurtuluş Savaşı yıllarında geçen bir aşk ve kahramanlık öyküsünü beyazperdeye aktarıyor.
Muhterem Nur ve Turgut Özatay'ın başrollerini paylaştığı filmin senaryosu ise Attila İlhan ve Atıf Yılmaz'a ait. Jüri üyelerimizden Türker İnanoğlu ve Murat Özer, Ateşten Damla'nın Kurtuluş Savaşı'nı konu edinen filmler arasında en akılda kalanlardan biri olduğunu düşünüyorlar.
ÇANAKKALE ARSLANLARI
(Aldığı oy: 2) **
Turgut Demirağ ve Nusret Eraslan'ın hem senaryosunu yazıp hem de yönetmenliğini yaptıkları, 1964 yapımı Çanakkale Arslanları'nda Tanju Gürsu, Ajda Pekkan, Hulusi Kentmen ve Feridun Çölgeçen başrolleri paylaşıyor.
Çanakkale'de bir İngiliz hastabakıcıyla Türk askerinin aşkını konu alan film, jüri üyelerimizden Olkan Özyurt ve Agah Özgüç'ün favori filmleri arasında yer alıyor.
FATO / YA İSTİKLAL YA ÖLÜM
(Aldığı oy: 1) *
İki kez filmi çekilen Fato/Ya İstiklal Ya Ölüm'ün ilki 1949 yılında Turgut Demirağ tarafından çekildi. Düşman kuvvetlerinin İzmir'e girdiği günlerde, bir köprüyü uçurması için görevlendirilen yüzbaşı Necdet ile ona kılavuzluk eden Fato'nun öyküsünün anlatıldığı filmin ikincisi ise 1969 yılında çekildi. Bu kez yönetmenliğini Feyzi Tuna'nın yaptığı film Burçak Evren'den oy aldı.
YORGUN SAVAŞÇI
(Aldığı oy: 1) *
1983 yılında Kemal Tahir'in romanından uyarlanarak bir televizyon dizisi olarak çekilen Yorgun Savaşçı'nın yönetmenliğini Halit Refiğ yaptı. Can Gürzap ve Meral Orhonsay'ın başrollerinde oynadığı film, TRT yapımı olmasına karşın yasaklanıp yakıldı. Yüksel Aytuğ, eserin TRT yönetimi tarafından yakılıp, yok edilmesine dikkat çekiyor ve bu nedenle oyunu Yorgun Savaşçı'dan yana kullanıyor.
Bir Millet Uyanıyor * * * * * * * *
Dü.man Yolları Kesti * * * * * * *
Vurun Kahpeye * * * * * *
Kurtuluş * * * * *
Yüksel Aytuğ (SABAH gazetesi TV yazarı)
* Yorgun Savaşçı
* Bir Millet Uyanıyor
* Kurtuluş
Cüneyt Cebenoyan ( Birgün gazetesi yazarı)
* Düşman Yolları Kesti
* Abdülhamit Düşerken
* Sarı Zeybek
* Vurun Kahpeye
Atilla Dorsay (Sinema eleştirmeni)
* Bir Millet Uyanıyor
* Düşman Yolları Kesti
* Küçük Ağa
* Cumhuriyet
Burçak Evren (Sinema eleştirmeni)
* Ateşten Gömlek
* Bir Millet Uyanıyor
* Bu Vatanın Çocukları
* Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm
Türker İnanoğlu (Yapımcı, yönetmen)
* Bir Millet Uyanıyor
* Vatan İçin
* Meçhul Kahramanlar
* Düşman Yolları Kesti
* Ateşten Damla
Nida Karabol (Yapımcı)
* Cumhuriyet
* Kurtuluş
* Vurun Kahpeye
* Bir Millet Uyanıyor
Murat Özer (SİYAD Başkanı)
* Vurun Kahpeye
* Düşman Yolları Kesti
* Ateşten Damla
* Bir Millet Uyanıyor
Agah Özgüç (Sinema yazarı)
* Vurun Kahpeye
* Düşman Yolları Kesti
* Kurtuluş
* Çanakkale Arslanları
Olkan Özyurt (Sinema eleştirmeni)
* Kurtuluş
* Düşman Yolları Kesti
* Vurun Kahpeye
* Çanakkale Arslanları
Bülent Turgut (Sinematurk.com editörü)
* Bir Millet Uyanıyor
* Abdülhamit Düşerken
* Kurtuluş
* Ateşten Günler
Hasan Yılmaz (Turksineması.com editörü)
* Bir Millet Uyanıyor
* Düşman Yolları Kesti
* Vurun Kahpeye
Haberin fotoğrafları
Yayın tarihi: 12 Aralık 2008, Cuma
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/12/12/cm/haber,7823503A939448EBBBFDE0F24D287890.html
Tüm hakları saklıdır.
Güncel Haberleri
Son Dakika | Ana Sayfa | Yazarlar | Çizerler | Günün İçinden | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Spor | Hava Durumu | Sarı Sayfalar | Dosyalar | Günaydın | Televizyon | Astroloji | Sağlık | Magazin | Teknoloji | Otomobil | Turizm Rehberi | Emlak | İşte İnsan | Sabah Çocuk | Mobil Eğlence | Detaylı Arama | Cuma | Cumartesi | Pazar | Kültür-Sanat | EGazete | Gazete Reklam | Internet Reklam | Künye / İletişim | Bize Ulaşın
 |
Copyright © -2008 Tüm hakları saklıdır. TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş. | 
|