Kalbe yapılan ilkyardım yaşama şansını 3 kat arttırır

Gayrettepe Florance Nightingale Hastanesi İç Hastalıkları ve Acil Departmanı Bölüm Başkanı Dr. Elif Akün, ani kalp durması vakalarında nasıl hayat kurtarılabileceğine ve ne yapılması gerektiğine dair sorularımızı yanıtladı:

* Ani kalp durmasında hemen müdahale gerekli mi, yoksa yanlış bir şey olur diye sağlık görevlileri gelene kadar beklenebilir mi?
Ani kalp durması, Avrupa'da bir yılda 700 bin kişiyi etkileyen, bu nedenle de önde gelen bir ölüm sebebi. Birçok ani kalp durması gelişen kazazedede henüz hızlı ritim bozukluğu mevcut iken, çevrede bulunanlar süratle hareket ederlerse; hastayı yaşatabilirler. Bu nedenle ani kalp durmalarında ilkyardım çok önemlidir. Çevrede bulunanlar tarafından başlatılan erken ve süratli kurtarıcı solunum kombinasyonu, ölümcül kalp ritmindeki ani kalp durmasının hayatta kalma şansını 2 veya 3 kat arttırır. Kalp durmasının ardından ilk 3-5 dakika içinde uygulanan erken elektroşok hayatta kalma şansını yüzde 49-75'e çıkarır. Elektroşok uygulamasındaki her bir dakikalık gecikme, hayatta kalma ve hastaneden sağlıkla taburcu olma şansını yüzde 10-15'e düşürür.

ACELE ETMEK ŞART!
* Ani kalp durması neden olabilir?
Ani kalp durması oluşmasının nedeni travma, aşırı dozda ilaç alınması veya suda boğulma olan kazazedeler ile asfiksi nedeniyle kalp durması yaşayan birçok çocuğu canlandırmada; kurtarıcı solunumlar önemlidir. Acil durumun erken tanınması ve yardım çağrılması gerekir. Acil tıbbi yardım servisi veya yerel acil müdahale ekibini haberdar etmek gerekir. Örneğin hemen '112' numaralı telefon aranabilir. Erken dönemde gerçekleştirilen etkili müdahele, ani kalp durmasını önleyebilir.

* Ani kalp durmasında yapılan ilkyardım, daha sonra tedaviyi etkiler mi?
Canlandırma sonrası dönemdeki tedavinin kalitesi, sonucu etkiler. Ani kalp durmasından sonra kalp masajı, suni solunum hatta mümkünse elektroşok uygulanması gerekir. Şok ya da kalp masajı uygulanmadan oluşan ölümcül ritim bozukluğunda, hayatta kalma şansı yüzde 7-10 azalır. Çevrede bulunanlar tarafından uygulanan kurtarıcı solunum kombinasyonu tanık olunan ani kalp durmasında hayatta kalma şansını iki-üç kat artırmaktadır.

KOMPRESYONA ARA VERMEYİN!
* İlkyardım uygulayacak kişi yanlış bir şey yapacağı korkusuna kapılırsa; yine de elinden geldiği kadar kalp masajı yapmalı mı, yoksa hiç başlamamalı mı?
Eğer solunum uygulayamayacak durumdaysanız veya bu konuda isteksizseniz, sadece göğüs kompresyonu uygulayın. Eğer sadece göğüs kompresyonu uygulanıyorsa, göğüs kompresyonları sürekli ve dakikada 100 tane gibi hızlı olmalıdır. Kazazede normal solunuma başlarsa, bu durumu kontrol etmek için durun. Ancak aksi takdirde canlandırmaya kesinlikle ara vermeyin. Eğer canlandırma konusunda bir ilkyardım uyguluyorsanız, yardım gelene kadar buna devam etmeniz gerekir. Kazazede normal şekilde solumaya başlayana kadar, ilkyardım uygulamaya devam etmelisiniz. Bazen, yorgunluktan tükenene kadar bu işlemi uygulamaya devam etmeniz gerekebilir.