Hastalıklardan nasıl korunmalı?

Bebeklerini sağlıklı bir şekilde kucaklarına alanlar, kendilerini dokuz ay 10 boyunca birçok hastalıktan korumayı başarmış olabilir. Ama yeni anne adayları! Öncelikle şunu bilmeniz gerekir ki hamileliği süresince her 20 kadından 1'i enfeksiyonla temas eder. Ancak bu çok tehlikeli bir oran olarak görülse de enfeksiyonların çoğu zararsızdır. Sadece çok az bir kısmı fetüse veya yeni doğan bebeğe zarar verebilecek niteliktedir. Önemli enfeksiyonların çoğu başkalarından kapıldığı için, enfeksiyonlardan tamamen sakınabilmenin tek yolu ise kozasının içinde yaşayan bir böcek olmaktır (bu pek pratik bir çözüm olmasa da). Küçük çocuklar, tam bir enfeksiyon deposudur. Bundan dolayı, döküntüsü veya nedeni belli olmayan ateşi olan çocuklardan uzak durmaya çalışın. Eğer işiniz icabı devamlı olarak küçük çocuklarla temas halinde olmanız gerekiyorsa, en azından ateşi olan çocukların derhal evlerine gönderilmesi için ısrar edebilirsiniz.

ÇOCUKLARA DİKKAT
Hamile kadınlar için en ciddi ve sık görülen çocuk enfeksiyonları suçiçeği ve kızamıkçıktır. Suçiçeği, hamileliğin ilk sekiz haftasında düşüğe neden olabilir. Sekiz ile 20 hafta içinde yakalanılırsa da yüzde 1- 2 ihtimalle kol ve bacakları, gözü, deriyi, beyni etkiler ve hamileliğin daha ileri evrelerinde gelişim bozukluklarına neden olabilir. Eğer hamileliğinizin erken evrelerinde ilk defa kızamıkçık virüsüyle temas ediyorsanız, düşük tehlikesiyle karşılaşabilirsiniz. Hamileliğiniz devam ederse de fetüs üzerinde sağırlık, körlük, kalp rahatsızlıkları ve zihinsel özürlülük gibi ciddi etkileri olma riski çok fazladır. Eğer bu hastalığa karşı bağışıklığınız yoksa doğum yapar yapmaz size kızamıkçık aşısı yapılmalıdır. Bu arada, sizin de bu hastalığa yakalanma ihtimalinizi iyice azaltmak için çok dikkatli olmanız gerek. Her ne kadar kızamıkçık aşısı etkisini devam ettiren bir aşıysa da en doğrusu hamile kalmadan önce kızamıkçık aşısı yaptırmak. Kızamıkçık aşısı yaptırır yaptırmaz hamile kalan birçok hasta olduğunu da belirtelim. Kızamıkçık aşısı olduktan az sonra hamile kalmış kadınlar takibe aldığında bebeklerin hiçbirinde anormallik kaydı olmadığını da hatırlatmakta yarar var.

ATEŞİNİZ YÜKSELİRSE
İş arkadaşlarınızın öksürüğüne, soğuk algınlığına ve gribine yakalanmak çok hoş olmasa da ateşiniz çok yukarılara çıkmadıkça sorun yaratmaz. Ateş çok yükselirse, hamileliğin ilk evrelerinde düşüğe yol açabilir. Bazı ülkelerde birkaç yılda bir grip salgını oluşur. Şüphesiz bu salgınlar hem fetüs hem de yetişkinlerde birçok ölümlere neden olur. Eğer ateşli bir soğuk algınlığına veya gribe yakalanırsanız, doktorunuz ateşinizi hızla düşürecek ilaçlar verecektir. Ilık suyla vücudu silmek, ılık banyo yapmak ve vantilatör kullanmak gibi çözümler de etkilidir. Eğer gripte yüksek risk grubundaysanız, yani şeker veya kalp hastasıysanız yıllık grip aşısı olmanız gerekip gerekmediğini doktorunuzla görüşün. Her ne kadar hamileyken grip aşısı yapılmazsa da gribe yakalanmanız ciddi bir olay olabilir. Mide rahatsızlıkları ya da mide iltihabı (gastroenterit) oluşursa, en doğru yol dinlenerek ve bol sıvı alarak hastalığı tedavi etmeye çalışmaktır. Hamilelik için bir sorun yaratma ihtimali çok zayıftır.

BİR KEDİNİZ Mİ VAR?
Ev hayvanlarının temizliği, özellikle hamileliğin ilk üç aylık döneminde çok önemlidir. En ciddi potansiyel sorun, hastalığı kapmış bulunan hayvanların, özellikle de kedilerin dışkısında bulunan ve bir parazit enfeksiyonu olan toksoplazmadır. Nüfusun yüzde 80'i bu paraziti kapmış bulunmaktadır ama gribe benzer belirtileri genellikle hafif atlatıldığından, çoğu kişi bunun farkında dahi değildir. Bunun sonucu olarak da birçok kadın bu parazite karşı, fetüsü de koruyan bir bağışıklık geliştirmiştir. Ancak, eğer hamileliğiniz esnasında ilk defa bu paraziti kaptıysanız, düşük yapma, bebekte zihinsel özür ve körlük görülme riski çok yüksektir. İnsanların çoğu toksoplazmayı, kedi dışkılarındaki yumurtalarını soluduklarından, iyi yıkanmamış salata veya sebze yediklerinden ya da iyi pişmemiş, enfekte olmuş et yediklerinden dolayı kaparlar. Her ne kadar bu parazite karşı bağışık olma ihtimaliniz (özellikle de bir kediniz varsa) çok yüksekse de, kedi sevdikten sonra ellerinizi iyice yıkayın ve sokak kedilerinden uzak durun. Kedinize düzenli olarak parazit ilaçları verin ve dışkılarıyla temas etmekten kaçının. Eğer temizlemek zorundaysanız, temizlik yaparken eldiven takın ve işiniz bitince ellerinizi ve eldivenleri yıkayın. Bahçeyle uğraşırken kirlenmiş topraktan kendinizi korumak için eldiven takın. Eğer bir çiftlikte ya da veteriner kliniğinde çalışıyorsanız, düşüğe neden olabilecek olan brusella bakterisinden korunmak için gerekli tedbirleri alın. Koyun, inek doğurtma ve yeni doğurmuş hayvanın sütünü sağma işlerinden uzak durun. Ellerinizi sık sık yıkayın.

İLAÇLARA DİKKAT
Kalp ve şeker gibi bir rahatsızlığınız zaten varsa, hamileliğiniz süresince özel bakım altına alınmanız gerekecektir. Onun için, hamile olduğunuzu öğrenir öğrenmez derhal doktorunuza başvurun (aslında en ideali, hamile kalmaya karar verdiğinizde doktorunuzla görüşmeniz). Her ne durumda olursa olsun, kendi başınıza ilaç almayı kesinlikle bırakmalısınız. Eğer hamile kaldığınızın farkına varmadan önce bir ameliyat geçirdiyseniz, anestezinin veya ameliyatın bebek üzerinde etkisinin ne olabileceği konusunda şüpheye kapılabilirsiniz. Hamileliğin ilk haftalarında, özellikle de laparoskopi gibi rahme veya karın boşluğuna cihaz sokulması gibi işlemlerde, düşük olasılığı çok yüksektir. Bu nedenle, doğum uzmanları girişimsel testler veya teşhis işlemleri yaparken, kadınların hamile olmadıklarından emin olmak ister. Acil olarak yapılan bir apandisit ameliyatı da düşük yapma riskini artırır. Bunu derken, ameliyat geçiren ve hiçbir kötü etkisini görmeyen birçok hamile kadına da baktım. Eğer hamileliğiniz ameliyatı atlattıysa, emin olun bebeğiniz de anesteziden etkilenmemiştir.