Wiki'lerin en muhalifi, boşboğazı

İnternet, dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılar için farklı imkânlar sunmaya devam ediyor. Çin Hükümeti'ne muhalif gençler tarafından kurulan WikiLeaks sitesi, özellikle eski Sovyet ülkelerinde ve Orta Asya'da hükümet kuruluşlarının gizli belgelerini yayınlıyor. Kullanıcılar WikiLeaks'e ilk girdiklerinde, Emile Zola'nın 1989'da kaleme aldığı İtham Ediyorum! (J'accuse) başlıklı yazıdan şu alıntıyla karşılaşıyor: "Şu an yaptığım, hakikat ve adaletin bir bomba gibi patlamasını hızlandıracak radikal bir hareketten başka bir şey değil. Tek bir tutkum var, o da şu: Mutluluğu hak eden ve bunca acılar çekmiş insanlık adına karanlıkta bırakılmış kişileri aydınlatmak. Bu öfkeli tepkim ruhumdan yükselen bir çığlıktır. Bırakın da onlar beni bir mahkemeye çıkarma ve herkesin önünde beni yargılama cüretini göstersinler!" WikiLeaks 2007'nin mart ayında 'resmi olarak' açılacaktı ancak medyada uyanan ilginin sebep olduğu talebe karşılık veremeyeceğini düşünen site sahipleri açılışı erteledi. Ellerinde yayına hazır 1 milyon 200 bin gizli belge olduğunu söyleyen site yetkilileri gerçekten de hem merak hem de korku sebebi olmuşlardı. Somali'deki İslamcı Mahkemeler Birliği'ne üye Şeyh Hasan Dahir Aveys'in yazdığı belge, WikiLeaks'in yayınladığı ilk gizli doküman olma özelliğini taşıyor. 'Gizli karar' başlığıyla işaretlenmiş belgede: "Her zaman olduğu gibi geçici hükümetimiz Somali'nin dini liderlerinin ve genel olarak Müslümanların peşine düştü. Uluslararası toplumu da ülkedeki dini liderlerin El Kaide üyesi olduklarına ikna ettiler... Sonuç olarak kamuoyunun görüşlerini şekillendirecek din derslerine bir an önce başlamalı, silahlanma işine hız vermeliyiz... Bu bilginin yayılmaması için azami dikkat gösterilmeli, bilgiyi sızdıran kişi de vurularak öldürülmelidir." WikiLeaks bu bilgiyi içinde metnin orijinalinin görselleri ve İngilizce çevirisi bulunan bir paket olarak isteyen herkese sunuyor. Sitenin felsefesi, kötülük yapan şirketleri bu şekilde cezalandırmak. ABD askerlerinin yasadışı yollarla gözaltında tuttukları Müslümanlara Guantanamo Üssü'nde yaptıkları işkenceleri dünyaya duyuran New Yorker gibi dergiler olmuştu. Ancak ilk defa WikiLeaks, Guantanamo'da 'mahkûmlara nasıl davranmak gerekir' başlıklı bir belgeyi yayımladı. Bir İsviçre bankası, Cayman Adaları'nda faaliyet gösteren Julius Baer Bank and Trust, WikiLeaks'i eski bir çalışanlarının çaldığı belgeleri yasadışı yollarla yayımlamakla suçlayarak dava etti. WikiLeaks ekibi ise, 'para aklama, vergi kaçırma ve işlenen diğer suçları ifşa etmek için' bu belgeleri yayımladıklarını söylüyordu. Yapılan başvuruyu değerlendiren ABD mahkemesi, sitenin adresine erişimin durdurulmasına karar verdi. Ayrıca bankaya ait belgelerin yayınlanması da mahkeme tarafından yasaklandı. Ancak internetin gücüyle savaşmak ulusal hükümetler için hiç de kolay değil. www.wikileaks.org sitesi ABD'de yasaklansa da, www.wikileaks.cn veya www.wikileaks.it gibi başka ülke adreslerinden WikiLeaks'e ulaşılabiliyordu. Son olarak FBI'ın internet üzerinde yapılan ses görüşmelerinin (VoIP) kaydedilip incelenmesi konusundaki gizli bir yazışmasını yayınlayan WikiLeaks, mahkeme kararlarına rağmen gizli belgelere yer vermeyi sürdürürken, davaya bakan Yargıç Jeffrey White temyize gitmesi beklenen kararı hakkında 29 Şubat günü yanlış bir karar verdiğini gerekçeleriyle açıkladı.

BİLGİ SAVAŞLARI
WikiLeaks'in kapatılması ABD anayasasının, kongrenin düşünce özgürlüğünü kısıtlayan herhangi bir karar çıkarmasını engelleyen 'First Amendment' düzenlemesiyle çelişiyordu. 5 Mart itibariyle İsviçre bankası da site hakkındaki suçlamalarını geri aldı. Hukuk uzmanlarına göre, bankanın bu kararının arkasında Wikileaks'i haklı bulmalarından çok Kaliforniya'da düşünce özgürlüğünü kısıtlayan mahkeme kararlarıyla ilişkilendirilen şirketlere karşı tazminat davaları açılmasını mümkün kılan yasal düzenlemelerden duyulan korku var. Dünyanın her yerindeki şirket, devlet ve orduların sırlarını korumak için büyük mücadeleler verdikleri 'bilgi savaşları' dünyasında WikiLeaks'in yurttaşlar lehine büyük kazanımlar sağlaması kesin gibi.