Irak savaşı insanlığa 6 trilyon dolara mal oldu

- 20 Mart, Irak'ın işgalinin beşinci yıldönümü. Türkiye'yi de yakından ilgilendiren, fazlasıyla endişe verici gelişmeler oluyor. Ne düşünüyorsunuz?
- Bu savaşın yalnız Iraklılar'a değil, bütün dünyaya nelere mal olduğunu hesaplamamız ve buna karşı çıkmamız gerekiyor. Dünya vatandaşlığı böyle olmak zorunda çünkü. Beş yıl önce bu işgal henüz başlamadan, 20 milyona yakın insan bütün dünya kentlerinde aynı anda sokağa çıktı, çok önemliydi. Savaş önlenemedi belki ama sonraki adımlar için olağanüstü bir başlangıçtı bu.

- Hiçbir eleştiri, itiraz ya da zorlama Bush yönetiminin geri çekilmesini sağlayamıyor ama...
- Evet ama belki de bundan sonraki adım engellendi. Petrol kaynaklarının kontrolü için Ortadoğu'daki başka bir ülkenin, mesela İran'ın istila ve işgal edilmesine engel oldu yapılan itirazlar...

- Bu savaşın maliyeti nedir peki?
- Harvard Üniversitesi'nin istatistik profesörü Linda Bilmes ile Nobel ödüllü Joseph Stiglitz'in yazdığı Üç Trilyon Dolarlık Savaş adlı kitapta deniyor ki; beş yıllık Irak savaşı sadece Amerika'ya 3 trilyon dolara mal oldu. Bir 3 trilyon da dünya bütçesinden gitti. Yani, sadece birtakım çıkarlar yüzünden çıkarılan bir savaş, insanlığa 6 trilyon dolara mal oluyor. Bu sıfırları yanyana yazamayız bile, inanılmaz. Bunun karşılığında ne sosyal hizmetler, ne sosyal sigortalar reformu, ne sağlık hizmetleri ve ne eğitim hizmeti yapılabileceğini bir düşünün. Başta ne dediler peki? '50 milyar dolara mal olacak!' Şimdi soruyor Stiglitz, "Bu beceriksizlik miydi yoksa ahlaksızlık mıydı?" Ve ekliyor: "Çok muhtemeldir ki ikisi de!"

- Herkes biliyor ki Irak'ın işgali bölgeye özgürlük getirmek için yapılmadı, mesele petroldü. Peki söyler misiniz bundan sonra o coğrafyada neler olacak?
- Önce 'Bu savaş kime yaradı?' sorusunu sormalıyız.

- Silah ve petrol şirketlerine tabii ki!
- Evet! Şimdi Irak'ta en büyük yatırımları yapan Halliburton adlı şirketin eski başkanı, Amerika'nın başkan yardımcısı Dick Cheney'di. Şimdi Cheney, Türkiye'ye geliyor, 'dünyanın en büyük ganimeti' diye adlandırdığı Ortadoğu petrollerinin bulunduğu ülkeleri de ziyaret edecek. Niye peki bu ziyareti yapacak?

- İran için mi?
- Evet çünkü İran kaldı bir tek! Dünyanın en büyük petrol ülkesi Suudi Arabistan'la zaten ittifak halinde. İkinci büyük kaynağa sahip Irak'ı işgal etti ve 600 milyon dolar harcayarak güya 'geçici olarak kalacakları' bu ülkede şehir gibi bir büyükelçilik binası yaptılar. 3 bin kişilik diplomat personeli var! İnanabiliyor musunuz? Ama Irak'ta her dört kişiden biri işsiz. İşgalin başlamasından bu yana, sekiz saatten az elektrik alıyor Bağdat. Böyle bir rezalet olamaz.