Avrupa'nın birçok yerinde kapalı alanda sigara içilmesinin yasak olması nedeniyle Marlboro'nun geliştirdiği "yoğun sigara" formülünde Türkiye'yi kobay olarak kullanmasına tepki geldi.
Marlboro yasaklar nedeniyle sigarayı dışarıda içmek zorunda kalan kişiler için yeni bir sigara üretti. 7,2 santim boyunda üretilen ve 8,5 santimlik Marlboro ile aynı nikotin oranına sahip olan yeni "yoğun sigara"nın Türkiye'de test edildikten sonra diğer ülkelerde piyasa sürülmesi amaçlanıyor.
AKARCALI: "TÜRKİYE 40 YILDIR KOBAY OLUYOR, GÖREVLİLER ÜÇ MAYMUNU OYNUYOR"
Eski Sağlık Bakanı Bülent Akarcalı, Türkiye'nin sigara şirketleri tarafından "kobay" olarak kullanılmasının yeni bir durum olmadığını ifade etti. Akarcalı, "Marlboro'nun diğer sigaralarında SOS denilen bir madde var ve içerisinde uyuşturucu olabileceği bile belirtiliyor. Bunun kullanılma amacının ise bağımlılık yaptığı söyleniyor.
Bu bağımlılık yapan SOS'un Türkiye'ye ithalatını denetim içine alacak ya da içinde neler olduğunu araştıracak bir çalışma dahi yok. Bunu devlet düşünmediği gibi üniversitelerimiz dahi düşünmemişler" dedi. Akarcalı, Türkiye'de sigara şirketlerine karşın Maliye ve Sağlık Bakanlığı'nın korumacı davrandığına dikkat çekerek, "Türkiye zaten 40 yıldır bu tür şeylerin kobayı olarak kullanılıyor. Gümrüğün kontrolünde dahi değiller. Sigara söz konusu olunca devlet buharlaşıp gidiyor, görevliler de üç maymunu oynuyor" dedi.
YEŞİLAY: "AZ GELİŞMİŞ ÜLKE OLMANIN SONUCU"
Yeşilay Genel Başkanı Necati Özfatura gelişmiş ülkelerde sigara içiminin azalırken az gelişmiş ülkelerde sürekli arttığına işaret ederek, "Türkiye de bunlardan biri. Marlboro'nun pazar için Türkiye'yi seçmesi çok doğal. Türkiye sigara pazarında dünyada 7'nci pazar niteliğinde. Türkiye'de erkeklerin yüzde 60'ı kadınların yüzde 30'u hala sigara içiyor. Son 20 yılda Türkiye'de sigara içim yüzde 85 oranında arttı. Kapalı yerlerde sigara içmesini yasaklayan yasanın bu oranı düşüreceğine inanıyorum" dedi. Özfatura, yasağın pasif içicileri korumak amaçlı yapıldığına da dikkat çekti.
SSV: "MORRİS'İN BİR OYUNU"
Sigarayla Savaşanlar Vakfı Başkanı Kıyas Güngör de söz konusu durumu "Morris'in bir oyunu" olarak niteledi. Philip Morris'in geri kalmış ülkelere el attığının altını çizerken, "Türkiye de iyi bir pazar, genç bir pazar. Jelatini ve reklam taktiği ile özendirici oluyorlar. Türkiye'deki yasaklar caydırıcı oldukça Türkiye pazarındaki kuvvetini yitirmemek için yeni taktikler geliştiriyorlar" dedi. Güngör, Marlboro'nun yeni sigarasını üretme amacının da Türkiye'de olduğu gibi diğer ülkelerde de gelirini artırmak için olduğunu söyledi.
SİYASİLERİN TEPKİSİ
Yasak nedeniyle kapalı alanlarda içemediği sigarayı açıkta hızla içecek kitleyi hedefleyen daha kısa ve yoğun "Kompakt Marlboro"nun Türkiye'de test edildiğinin ortaya çıkmasına siyasiler de tepki gösterdi.
TBMM Sağlık Komisyonu üyesi ve AKP Rize Milletvekili Lütfü Çırakoğlu, yaptığı açıklamada, Türkiye'ye sigarının maliyetinin yaklaşık 15 milyar dolar olduğuna dikkat çekti. Çırakoğlu, "Her yıl ortalama 6-8 milyar sigara tüketimine geri kalanı ise sigaradan kaynaklanan hastalıklar için harcanıyor" dedi. "Sigarayı geri kalmış ülkeler kullanıyor" diye konuşan Çırakoğlu, her tür sigaraya karşı olduğunu söyledi. Çırakoğlu, "Kaldırılması yönünde tarafım. Bu tür büyük ülkeler sigaradan elde edilen gelirin farkındalar ve pastayı kaybetmek istemiyorlar. Bu tür kampanyaların ve reklamların da önlenmesi için Meclis'te arkadaşlarla bir istişare de bulunacağız. Gerekirse kanunla önlemenin yollarını arayacağız" diye konuştu.
SAĞLIK BAKANLIĞININ ACİLEN DENETLEMESİ LAZIM
AKP İstanbul Milletvekili Mehmet Domaç da, sigara yasağı için yasal düzenlemenin 4 ay sonra yürürlüğe gireceğini hatırlatarak, bu tür girişimlerinde önüne geçilmesi gerektiği görüşünü savundu. Bu tür davranışların yanlışlığına dikkat çeken Domaç, "Bu konuda Sağlık Bakanlığı'nın acilen bir denetim yapması gerekir. Türkiye'de sözü edilen sigaranın denenmesi çok yanlış. Bunun araştırılması lazım. Uygulamanın yasal yollarla yapılıp yapılmadığı araştırılmalı. Sağlık Bakanlığının zararlarının boyutlarını incelemesi gerekir" diye konuştu.
CHP MARLBORO SİGARASINI MECLİS GÜNDEMİNE TAŞIDI
CHP İstanbul Milletvekili ve TBMM Salık Komisyonu Üyesi Sacid Yıldız, konuyu bir soru önergesiyle Meclis gündemine taşıyacağını açıkladı. Yıldız, Sağlık Bakanlığı'nın yanıtlaması istemiyle Meclis Başkanlığına sunmaya hazırlandığı soru önergesinde "Marlboro sigarası Türkiye'de yasal yollarla mı satılacak" sorusuna yer vereceğini söyledi.
Yıldız, "Türkiye'yi pilot ülke olarak kullanıyorlar. Sağlık Bakanlığı yeni çıkan bir ürün konusunda vatandaşı bilgilendirmesi gerekir. Söz konusu şirket bu sigarayı satmak için izin aldı mı? Bunu bilmek gerekir" dedi.
MHP YETKİLİLER HAREKETE GEÇMELİ
MHP Trabzon Milletvekili ve TBMM Sağlık Komisyonu Üyesi Süleyman Latif Yunusoğlu, ABD Şirketinin kendi ülkesinden önce Türkiye'de bunu test etmesini tepkiyle karşıladı. Yunusoğlu, yetkili makamların biran önce bu konuya el koyması çağrısında bulunarak, "ABD'nin her yerinde sigara içmek yasak. Dolayısıyla kendi ülkesinde yasak olan bir konunun Türkiye'de denenmesi başlı başına yanlış" değerlendirmesinde bulundu.
TÜRKİYE BU TÜR PAZARLARA AÇIK
CHP Adıyaman Milletvekili Şevket Köse, Türkiye'nin bu tür pazarlara açık olduğunu belirterek, "Sömürücü güçler, atını çok rahat oynatacak bir ülke olarak görüyorlar. Yetkililerimiz de zaten bir batı hayranı. Ülkemiz ekonomik yönde dışarıya bağımlı. Türk insanı kobay olarak görülüyor. ABD zaten Ortadoğu projesi kapsamında tehlike olarak gördüğü Türkiye'yi basiretsiz yöneticiler sayesinde kullanıyorlar. Buna müsaade eden yöneticileri kınıyorum. Bu ülke kobay durumuna düşmesi üzücü" dedi.
(ANKA)
Yayın tarihi: 4 Şubat 2008, Pazartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/02/04//haber,9467F4BE30A8411FB1C28BE4CD93FBBE.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.