Kimseye ihale açın demedik sadece hizmet alımı istedik

Şehir Tiyatroları'nın Genel Sanat Yönetmeni Nurullah Tuncer geçen haftalarda ani bir biçimde görevden alınınca 'Şehir Tiyatroları'nda neler oluyor?' sorusu gündeme geldi. Tuncer'in yerine Orhan Alkaya getirildi. Bu görev değişiminde, son günlerin çok tartışılan 'tiyatroya oyuncuların ihale yöntemiyle alınması' durumunun etkili olduğu konuşulmuştu. Göreve iadesi için dava açmaya hazırlanan Tuncer, sistemdeki açıkların altını çizerken son dönemde mevcut kanunla başka bir yol bulamadıkları ve repertuvarı sürdürmek için ihaleye zorunlu kaldıklarını anlattı.

* Aniden görevden alındığınızda ne hissettiniz?
Görevden alınmaların sezon sonunda yapılması doğrudur. Sezonun ortası gelmiş, repertuvar değişmez. Yerime gelen genel sanat yönetmeni de yönetim kurulunda çekimser oy kullanmıştı. Onaylamadığı bir durumu devam ettirmesi şık olmaz diye düşünüyorum. Böyle bir düşünceleri varsa, bunun sezon sonunda yapılması uygun olurdu.

* Görevden alınmanıza itiraz ettiniz mi?
Bu benim itirazımla olmuyor. Birileri karar veriyor ve oluyor. Tabii ki özlük haklarımla ilgili hukuki olarak gereken neyse yapacağım. Göreve iade olur mu, olmaz mı... Bunun kararını yargı verecek!

* Sizi görevden alırken, nedeni hakkında bir açıklama yaptılar mı?
2004 yılında da bir kez daha görevden alınmıştım. 2005 yılında Şehir Tiyatroları katma bütçeden çıkartıldı, genel bütçeye dahil oldu. Ben 2006 yılında göreve geldiğimde mevzuatı değişmiş bir Şehir Tiyatroları vardı. Yani bu, şu demek; katma bütçe kısmi bir özerklik taşır. Bu değişiklikle tiyatronun maddi özerkliği gitmiştir. Genel bütçeye dahil olduğunuzda belediyenin bütçesine dahil oluyorsunuz. Oradaki harcamalar nasıl oluyorsa sizin de öyle oluyor. İhale meselesi de buradan çıktı. Şimdi göreve gelen arkadaşlar katma bütçeye dönmek için ısrar edeceklerini dile getiriyorlar. Ben de diyorum ki, o zaman niye itiraz etmediler!

PERUK TAKAN MEMUR MU VAR!

* Siz görevdeyken, oyuncuların dışarıdan ihaleyle alınmasını önleyecek katma bütçe yöntemini savundunuz mu?
Ben her zaman özerklik sağlayan katma bütçeyi savundum. Yani işin doğrusu bu. Diyelim ki, bir oyun için peruk alınacak, belediyenin mevzuatı, çalışma düzeni bununla ilgili değil ki! Belediyede hangi memur peruk kullanıyor? Ya da kostümler, diğer şeylerin hangisi belediye ile uyumlu. Bizim kalemlerimizle Büyükşehir'in mevzuatı uyumlu değil.

* Başınızı yakan ihale meselesinden siz de şikayetçiydiniz yani?
İhaleyle sanatçı meselesi, oradan kaynaklı bir şey. Bizim başka bir seçeneğimiz yoktu. Şimdi de yok. Alınan kararlarda Orhan Alkaya'nın imzası, Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın tiyatroyla ilgili yetkili sanat danışmanı olan Kenan Işık'ın da bilgisi var. Madem rahatsızlar, imza atmayabilir, ihaleyi iptal ettirebilirlerdi.

OYUN YAPAMAZ HALE GELDİK!

* İhaleyle oyuncu almak çok yakışan bir şey değil. Başka hiçbir yöntemi yok muydu dışarıdan oyuncu almanın?
23 yıldır oyuncular kadroya girinceye kadar geçici işçi statüsünde oynuyorlardı. 2007'de çıkan kanunla Şehir Tiyatroları'nda geçici işçi çalıştırılması engellendi. Yani Şehir Tiyatrosu'nda dışarıdan oyuncu çalıştırabilmenin başka bir yolu kalmadı. Oyun yapamaz hale geldik. Dolayısıyla belediye ihale kanunu çerçevesinde 'hizmet satın alma' başlığında yapılan uygulamadan yararlanıldı. Şehir Tiyatroları Müdürlüğü yönetim kuruluna bir dilekçe gönderdi. Hizmet satın alınması için onay verildi. Biz 'ihale yapın' demedik, hizmet satın alınmasını önerdik. İhale bizim dışımızda bir mevzuat. Onun nasıl yapılacağına İstanbul Büyükşehir Belediyesi karar verir. 'Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz' oynuyor şu an. Kenan Işık'ın yönettiği bu oyundaki 17 oyuncu arkadaş da bu prosedürle oynuyor.

* İhale açılarak alındı o oyuncular öyle mi?
Evet, yoksa başka hangi yöntemle oynayacak... Bu emekli sanatçılar için yapılan bir uygulamaydı aslında. Kim bunlar; Erol Keskin, Ayşegül Devrim, Cengiz Keskinkılıç... Bunun gibi onlarca usta sanatçı oyunlarda çalışamıyor. Yani bu kanunlar çerçevesinde başka yolu yoktu. Orada şık olmayan şeyler oluyor tabii, hizmet alımı söz konusu olduğu için '15 adet' deniyor. Bunlar sanatçı için hoş şeyler değil. Bunun metnini oluşturacak olanlar biz değiliz. '15 adet hizmet' yerine '15 sanatçı oluşturulacak' dense, daha şık olurdu.

O ZAMAN İMZA ATMASALARDI!

* Yani bu eleştirilen konunun tek sorumlusu siz değilsiniz!
Ben de bunu demek istiyorum. Şehir Tiyatroları'nın yönetim organı yönetim kuruludur, genel sanat yönetmeni değil ki. Beni eleştirenlerin Orhan Alkaya'yı ve diğer yedi üyeyi de eleştirmesi lazım. Repertuvarı devam ettirebilmek için o önlemleri almak zorundayız. Bu yıl, iki yeni sahne daha açılacak. Buralarda oyun koyabilmek için başka çare yok. O iki sahnede teknisyeni, ışıkçıyı, dekorcuyu, halkla ilişkilerciyi, oyuncuyu nasıl istihdam edeceksiniz! Edemezseniz, açamazsınız. Bundan başka Şehir Tiyatroları'nın yasal statüye kavuşması için gerekli girişimlerde bulunmaları lazım. Kendine has yasal bir statüye özel bir kanunla kavuşur.

* Yerinize göreve gelen Orhan Alkaya değişikliğinde Kenan Işık'ın etkisinin olabileceğini söyledi!
Benim kimseyle problemim yok, Kenan Bey'le de yok. Zaten, benim dönemimde geçen yıl 'Ölümsüz Öykü', bu yıl 'Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz'ı sahneye koydu. Genel sanat yönetmeni onaylamasa bunları nasıl yapar! Ama Kenan Işık, Orhan Alkaya ile çalışmayı tercih etmiştir. Sonuçta o Başkan'ın (Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ı kast ediyor.) tiyatroyla ilgili danışmanı olduktan sonra bu mesele gelişti.

KEYFİ GÖREV DEĞİŞİKLİĞİ OLMAZ

* Siz oyuncu olmadığınız için de tiyatronun başına geçerken eleştirilmiştiniz!
Sadece oyuncular değil ki, yönetmenler, çevirmenler, öğretim görevlileri de genel sanat yönetmeni olurlar. Ben 17 yıl akademide hocalık yaptım. Son üç yılda da yurtdışında rejiler yaptım, Suriye'de Bosna'da, Katar'da.... 100'e yakın oyunda genel sanat yönetmenliğini üstlendim. Görev sürelerinin belli çerçeveye oturtulması lazım. Keyfi olarak görev değişimi olmamalı. Beş yılsa, beş yıl görev sürmeli ki projeler hayata geçsin. Ben şimdi mahkeme kararıyla görevimin başına geri döndüğüm zaman, yazık olmayacak mı bu arkadaşımıza? Sonuçta o da bu tiyatronun insanı...