Titremelerim geçmiyor Parkinson hastası mıyım?

Ellerim çok titriyor. Öyle ki, ortalık yerde çorba içmekten bile utanıyorum. 43 yaşındayım. Parkinson hastası olmaktan korkuyorum. Aynı durum babamda da vardı? Ne yapmalıyım? Emel B./Manisa

Titremeler kasların arka arkaya kasılma ve gevşemesi sonucu oluşan, ritmik ve istemsiz hareketlerdir. Bir miktar titreme herkeste olabilir. Mesela kollarımızı ileri uzattığımızda hafif titreme görülür. Bu tamamen fizyolojik ve normaldir. Kasların sinirler tarafından kontrol edildiğine işaret eder. Bu tür titremeler genellikle zor fark edilir. Bazı faktörler normal bir titremeyi daha belirgin hale getirebilir. Stres, heyecan, yorgunluk, alkol alımının kesilmesi ve bazı ilaçlar (astım ilaçları gibi) bunu yapabilir. Fazla çalışan bir guatr veya fazla kafein alımı da titremeleri artırır. Titremeler iki ana grup halinde incelenebilir:

İKİ TÜRÜ VAR
* Normal sayılan titremeler: Birkaç türü vardır. Hızına, şekline, sıklığına, nedenine ve istirahat veya hareketle ortaya çıkmasına bağlı olarak sınıflandırılır. Hareketsizken olanlara istirahat titremesi, hareketle başlayanlara aksiyon titremesi denir. Bu da iki şekilde olur; ya bir hedefe doğru hareket ederken ya da elikolu bir pozisyonda sabit tutarken. İstirahat titremeleri yavaş ve kabadır, hareket etmekle kaybolur. Sosyal bir sorun olabilir ancak günlük faaliyetleri engellemez. Mesela su içerken olmaz. En sık Parkinson hastalığında görülür veya bazı ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıkar. Bir hedefe doğru hareketlenirken olan titreme ise bir düğmeye basmaya çalışırken veya bir eşyayı almaya çalışırken başlar ve kişi hedefi tutturamaz. Genellikle beyin hasarları ile ilgilidir. Pozisyona bağlı titreme ise kollar sabit bir pozisyonda tutulduğunda veya ileri doğru uzatıldığında olur. Zehirli guatr veya bazı ilaçlar nedeniyle oluşabilir.

* Esansiyel titreme: Genellikle erişkin yaşta olmakla birlikte her yaşta başlayabilir. Yaşlandıkça artar. Hızlıca ve ince hareketlerdir. Bazen ailevi de olabilir. Nedeni bilinmemekle birlikte iyi huyludur ve ciddi bir hastalığa işaret etmez. Eller, baş ve hatta seste bile olabilir. Baş sallanır, ses titrer. Yorgunluk ve stres bu tür titremeleri artırır, alkol alımı ise azaltabilir. Bazen sosyal bir soruna dönüşüp, kişinin el işlerinde zorlanmasına neden olabilir.

NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Bariz bir titreme ortaya çıktığında öncelikle nörologa gitmek gerekir. Titremenin türü doktorunuz tarafından kolayca gözlemlenir. Doktorunuz gerekirse kan testleri, tomografi veya MR gibi ileri tetkikler isteyebilir. Hafif titremeler için tedavi gerekmez. Ancak sorun yaşanmaya başlanırsa, bazı basit önlemler işe yarar. Örneğin; eşyaları sıkıca ve vücuda bitişik tutmanız, onları düşürmenizi engeller. Kişi rahatsız vücut ve kol pozisyonlarından kaçınmalıdır. Titremeleri çok olanlar, kendileri için özel olarak dizayn edilmiş eşyaları kullanabilirler. Bunlara örnek olarak, özel bıçaklar ve mutfak eşyaları, kamışlar, düğme ilikleyiciler, fermuar ve çekecekler sayılabilir.

SON ÇARE BEYİN UYARISI
Parkinson ve guatrın tedavisinde, alkol kullanımının azaltılması ve doktorunuzun vereceği bazı ilaçlar işe yarayabilir. Son olarak, sadece bazı özelleşmiş merkezler tarafından uygulanan derin beyin uyarılmasından da bahsetmeliyim. Eğer yukarıda anlattığım hiçbir şey titremelerinizi geçirmezse ve ilaçlar da size fayda etmezse bu yeni teknik denenebilir.