Yarın sandık başına gidiyoruz

Türk seçmeni, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini de öngören anayasa değişikliği paketinin halkoyuna sunulmasıyla yarın halk oylaması için sandık başına gidecek.Halk oylamasında, 42 milyon 629 bin 733 seçmen, 134 bin 700 sandıkta oy kullanacak.

Vatandaşlar, seçmen bilgi kağıtları ve geçerli kimlik belgeleriyle oyunu verecek. Seçmen bilgi kağıdı gelmeyen vatandaşlar da oy kullanabilecek. Seçmen bilgi kağıdı bulunmayıp kütüğe kayıtlı olanlar, ibraz edecekleri kimlik belgeleriyle (nüfus kağıdı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, ehliyet, evlenme cüzdanı) oy verebilecekler. Bu belgelerden birini ibraz edemeyen seçmen oyunu kullanamayacak. Seçmenler, Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) ''www.ysk.gov.tr'' internet sitesinden de hangi sandıkta oy kullanacaklarını öğrenebilecek.

Her seçmen, hangi sandık seçmen listesine yazılmış ise ancak o sandıkta oy kullanacak.

Seçmen kütüğünde ve sandık listesinde kaydı ve oy kullanma yeterliği bulunduğu halde halk oylamasına, hukuki veya fiili mazereti olmaksızın katılmayanlar, ilçe seçim kurulu başkanı tarafından para cezasıyla cezalandırılacak.

PARMAK YİNE BOYANACAK

Halk oylamasında, beyaz renk üzerine ''Evet'', kahverengi üzerinde ''Hayır'' ibareleri bulunan iki ayrı renkten oluşan birleşik oy pusulası kullanılacak.

Halk oylamasına katılanlar, üzerinde özel işaret bulunan mühürü birleşik oy pusulasında tercih ettiği kısmın üzerine basarak oyunu verecek.Halk oylaması sonrası sandık, ilçe ve il seçim kurullarınca düzenlenecek tutanaklarda; sandık listesinde kayıtlı olanların sayısı, halk oylamasına katılanların sayısı, geçerli olan oyların sayısı, geçerli olmayan oyların sayısı, Anayasa değişikliğine ''Evet'' oyu, ''Hayır'' oyu verenlerin sayısı ayrı ayrı gösterilecek. Mükerrer oy kullanımını önlemek için oyunu kullanan seçmenin sol işaret parmağı çıkmayan boya ile boyanacak.

Yüksek Seçim Kurulu, İl Seçim Kurullarından gelen sonuçları birleştirerek ilan edecek.

Yasaya göre, halk oylamasına katılım oranıyla ilgili herhangi bir düzenleme bulunmuyor. Oylama sonucu geçerli oyların yarısından çoğu ''Evet'' ise Anayasa değişikliği Türk milleti tarafından kabul edilmiş sayılacak.

YASAKLAR YARIN 21.00'DE BİTECEK

Oy verme günü yarın saat 06.00'dan gece saat 24.00'e kadar; her ne suretle olursa olsun alkollü içki satılması, içkili yerlerde umumi mahallerde her çeşit alkollü içki verilmesi, içilmesi yasak olacak.

Yarın oy verme süresince bütün umumi eğlence yerleri kapalı kalacak, eğlence yeri niteliğini taşıyan lokantalarda yalnız yemek verilebilecek. Saat 06.00'dan gece saat 24.00'e kadar; emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiç kimse, köy, kasaba ve şehirlerde patlayıcı madde, kesici, delici alet ve ateşli silahları taşıyamayacak.

Saat 18.00'e kadar radyolar ve her türlü yayın organları tarafından halk oylaması ve halk oylaması sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılması yasak olacak. Saat 18.00 ila 21.00 arasında radyolarda ve her türlü yayın organlarında ancak YSK tarafından halk oylamasıyla ilgili verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilecek. YSK, gerek görülmesi halinde saat 21.00'den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebilecek.

Halk oylamasında serbest propaganda döneminde TBMM'de grubu bulunan siyasi parti temsilcilerinin 15 Ekimde başlayan radyo televizyon konuşmaları dün AK Parti temsilcisinin konuşmasıyla sona erdi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de radyo televizyon konuşmasını, bugün yapacak. Gül, 10 dakika konuşacak. Böylelikle serbest propaganda dönemi bugün saat 18.00 itibariyle sona erecek ve yasaklar başlayacak.

Halk oylamasıyla ilgili gümrük kapılarında oy verme işlemi, 11 Eylül 2007 Salı günü başladı. Kapıkule ve İpsala karayolu gümrük kapıları; Antalya, İzmir Adnan Menderes, Ankara Esenboğa, İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen, Kayseri Erkilet ve Adana Şakirpaşa havalimanlarındaki oy verme de yarın saat 17.00'de sona erecek. Gümrük kapılarında şu ana kadar yaklaşık 20 bin seçmen oyunu kullandı.

OY VERME SAATLERİ

Oy verme işlemi, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis illerinde 07.00-16.00, diğer illerde 08.00-17.00 saatleri arasında olacak.

Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen oy vermenin bitiş saati geldiği halde sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler varsa, sandık kurulu başkanı bunları saydıktan sonra sıra ile oylarını kullanmalarına izin verecek.

Ceza infaz kurumları ve tutukevinde oy verme saat 08.00'de başlayacak ve Yüksek Seçim Kurulunca başka bir süre belirlenmemiş ise saat 17.00'de sona erecek.

Pazar günü ceza infaz kurumları ve tutukevlerine de sandık konulacak.Sandığın konulacağı yer, cezaevi idaresinin de görüşü alınarak, ilgili ilçe seçim kurulu başkanının nezaretinde belirlenecek.

Ceza infaz kurumlarına, tek bir tutuklu bulunsa dahi sandık konulacak. Ancak, ne oy verdiği ortaya çıkacak sayıda az tutuklunun oy kullandığı sandıklardaki oylar yerinde açılmayıp, yakındaki bir sandıkta kullanılan oylar arasına karıştırılacak.

HALK OYUNA SUNULACAK TAM METİN

Halk oyuna sunulacak 5678 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun tam metni şöyle:

''MADDE 1 7/11/1982 tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 77. maddesinin birinci fıkrasında geçen 'beş' ibaresi 'dört' olarak değiştirilmiştir.

MADDE 2 Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 79 uncu maddesinin ikinci fıkrasında geçen 'seçim tutanaklarını' ibaresinden sonra gelmek üzere 've Cumhurbaşkanlığı seçimi tutanaklarını' ibaresi; son fıkrasında geçen 'halkoyuna sunulması' ibaresinden sonra gelmek üzere 'Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi' ibaresi eklenmiştir.

MADDE 3 Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 96. maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'Türkiye Büyük Millet Meclisi, yapacağı seçimler dahil bütün işlerinde üye tamsayısının en az üçte biri ile toplanır. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Anayasada başkaca bir hüküm yoksa toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir; ancak karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından az olamaz.'

MADDE 4 Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 101 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'MADDE 101 Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilir.

Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.

Cumhurbaşkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi yirmi milletvekilinin yazılı teklifi ile mümkündür. Ayrıca, en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında yüzde onu geçen siyasi partiler ortak aday gösterebilir.Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer.'

MADDE 5 Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 102 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

'MADDE 102 Cumhurbaşkanı seçimi, Cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde; makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde ise boşalmayı takip eden altmış gün içinde tamamlanır.Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.

İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.

Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının görevi devam eder.Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.''