Arsa maliyeti konut fiyatlarını artıracak

Colliers International, yaptığı gayrimenkul araştırmasında, Türkiye'deki arsa fiyatlarında artışa dikkat çekti. Karma kullanımlı projeler için arsa maliyetlerinin inşa edilebilir metrekare başına 3 bin 500 dolara kadar çıktığı belirtilen araştırmada, "Bunun karşılanabilmesi için ticari kiraların ve konut fiyatlarının yüzde 50 üzerine çıkması gerekiyor" denildi. Uluslararası danışmanlık şirketi Colliers International Türkiye, yaptığı araştırmada, 2007'nin ikinci yarısında Türkiye'deki gayrimenkul piyasasını inceledi. Türkiye ekonomisinin de ele alındığı araştırmada, yatırım, ofis, endüstriyel, otel piyasalarıyla karma projelerin son dönemdeki durumları ele alındı. Seçim sonrası istikrar ortamına girildiğine değinilen araştırmada, yabancı sermaye yatırımlarında artış yaşanacağı belirtilerek, şöyle denildi: "Mortgage sisteminin işlerlik kazanmasına paralel, kredi faizlerindeki düşüşün devam etmesi, devlet destekli konut projeleri ve ekonomik büyüme, inşaat sektöründeki güçlü büyümeye destek olacak ve hız kazandıracak. Tüm bunlara ek olarak, yıllık yüzde 1.5 oranındaki nüfus artış hızı ve yüzde 2.5'lik kentleşme artış oranının da desteğiyle konut talebinde gerçekleşeceği öngörülen artış, gayrimenkul piyasasının sağlıklı büyüyeceği yönündeki beklentileri kuvvetlendiriyor."

Kırılgan gayrimenkul piyasası
Seçimlerden önceki iki ay boyunca politik gerilimin arttığı, buna bağlı olarak da gayrimenkul piyasasında yatırımcının "bekle ve gör" stratejisi uyguladığı dile getirilen araştırmada, bununla birlikte piyasanın kırılganlığının tekrar görüldüğü belirtildi. 2006'nın ikinci yarısında yaşanan kısa süreli mali türbülansın ardından, İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük pazarlarda konut satışlarının yavaşlamasına dikkat çekilen araştırmada, "2007 yılında bir dizi perakende projesini üstlenen Corio ve bir perakende projesini başlatmak için doğuda Erzurum kadar uzağa gidebilen Redevco gibi faal yabancı yatırım firmaları, bu yılın ilk yarısında herdaha fazla meşguldüler. Corio'nun Adapazarı'nda 25 bin metrekarelik brüt kiralanabilir alana sahip AdaCenter'ı 65 milyon dolara ve Denizli'deki, 46 bin 500 metrekarelik alanlı, Teras Park'ın yüzde 40'lık hissesini 73.7 milyon dolara alması bu dönemdeki bazı işlemlerdir" denildi.

Ofis piyasasında artış
Yılın ilk yarısında ofis stokunun azaldığına, buna bağlı olarak da kiralarda gözle görünür bir artış olduğuna işaret edilen açıklamada, A sınıfı binaların piyasanın ihtiyacına cevap vermek konusunda yetersiz kaldığına dikkat çekildi. "Şehrin merkezinde boşalan ofis alanları, anında piyasa tarafından özümsenmektedir. Bu durum sadece A sınıfı mülkler için geçerli değildir. Özellikle Avrupa yakasındaki B ve C sınıfı ofis binaları, stok yetersizliği nedeniyle altın çağını yaşamaktadırlar" denilen açıklamada, 2007'nin ilk yarısında, sınırlı arzdan kaynaklanan genel boşluk oranlarında daha da düşüş olduğu belirtildi. Şirketlerin büyük çoğunluğunun, Büyükdere'deki ofisleri tercih ettiğine dikkat çekilirken, hizmet sektöründeki firmaların ticari şartlar nedeniyle Anadolu yakasını tercih ettiklerine değinildi. "Arazi sahipleri ile kiracıların müteahhit firmayla 'ihtiyaca göre inşa' modelini geliştirebilmesi, İstanbul'un Asya yakasındaki kira rakamlarının artmasına neden oldu. Kozyatağı, Kavacık, Ümraniye ve Altunizade'de kiraların artmasının nedenlerinden birisi de bu" denilen araştırmada, merkezi bölgede yer bulunamaması nedeniyle ofislerin Taksim ve Şişli bölgesine kaydığına dikkat çekildi.

Ümraniye gelişiyor
Yeni ofis projelerinin yanı sıra konut ve otel alanlarında da Ümraniye'nin hızlı geliştiğine vurgu yapılan araştırmada, "Orta vadede, Avrupa yakasında Levent, Maslak, havalimanı bölgesi ve Asya yakasında Ümraniye ve Kavacık'ta yeni projelerin teslim edilmesi bekleniliyor. A sınıfı ofisler için, özellikle Levent ve Etiler'de, boş yer oranı yüzde 2'nin altında. Altunizade, Kozyatağı, Maslak ve Taksim gibi bölgelerde de yüzde 10'un altında kalıyor. Havalimanı civarı hariç, hemen hemen tüm ofis bölgelerinde A sınıfı ofislerin ortalama aylık kirası metrekare başına 15 dolar. B sınıfı binaların ortalama kiralar ise metrekaresi 10 dolar civarında. Kiralar genellikle dolar olarak ifade edilirken, Ümraniye'de mal sahipleri, Euro'yu tercih etmektedir" denildi