Petkim 2,05 milyar dolara özelleştirildi

Petkim Petrokimya Holding A.Ş.'nin yüzde 51'lik kamu hissesinin blok satışına ilişkin özelleştirme ihalesinde bu sabah başlayan nihai pazarlık görüşmeleri sona erdi. 8 firmanın katıldığı ihale sonucunda Petkim, 2, 050 milyar dolarla en yüksek teklifi veren TransCentral Asia Petrochemical Ortak Girişim Grubu (OGG) nun oldu.

Özelleştirme İdaresi Başkan Yardımcısı Osman İlter başkanlığında bu sabah toplanan ihale komisyonu Petkim'in, Özelleştirme İdaresi'ne ait yüzde 11'lik A grubu ve yüzde 33'lük B grubu hissesi ile Emekli Sandığı'na ait yüzde 7'lik B grubu hissesi olmak üzere toplam yüzde 51'lik kamu hissesinin nihai pazarlık görüşmelerini başlattı.

İhaleye, Carmel-Limak Ortak Girişim Grubu (OGG), Trans Central Asia Petrochemical OGG, Zorlu Holding A.Ş., Hokan Chemicals OGG, Çalık-IOCL OGG, Naksan- Torunlar- Toray- Kiler OGG, Fırat Plastik A.Ş. ve Socar & Turcas- Injaz OGG katıldı.

Başkan İlter, tekliflerin peşin esasına göre dolar üzerinden alınacağını açıkladı. İlter'in, elemesiz revize tekliflerini aldığı kapalı zarf usulüyle başlayan ihale, kapalı zarf usulüyle üç elemeli tur ile devam etti. Son tura kalan 5 firma açık arttırmaya girdiler.

İhalenin yapıldığı Swiss Otel önünde toplanan Petrol-İş sendikası bir grup, Petkim'in ihalesini protesto etti. İhale süresince otel çevresinde bekleyen sendika üyesi grup, ihalenin tamamlanmasının ardından açıklama yapması bekleniyor.

İLK ELENEN FRITA PLASTIK OLDU

Petkim'in yüzde 51'lik kamu hissesinin blok satışına ilişkin özelleştirme ihalesinde ilk turda en düşük teklifi veren Fırat Plastik A.Ş. elendi. Bu turda verilen en yüksek teklif 1 milyar 439 milyon dolar oldu.

Elemeli ikinci turunda en düşük teklifi veren Hokan Chemicals OGG, elendi. Bu turda verilen en yüksek teklif 1 milyar 550 milyon dolar oldu.

Son turda en düşük teklifi veren Naksan- Torunlar- Toray- Kiler OGG elendi. İhale, 1 milyar 680 milyon dolarla açık artırmaya geçildi. Artırım aralığı olarak ise 5 milyon dolar belirlendi. En son yüksek teklifi 2 milyar 50 milyon dolar ile TransCentral Asia Petrochemical Ortak Girişim Grubu (OGG) verdi.

TOPLAM DEĞERİ 4.01 MİLYAR DOLARA VURDU

Petkim'in yüzde 51 hissesine 2 milyar 50 milyon dolar verilmesi ile kuruluşun yüzde 100 hissesinin değeri yaklaşık 4 milyar 20 milyon dolar oldu.

Yüzde 38.5 hissesi halka açık olan Petkim'in dünkü kapanış fiyatları ile toplam piyasa değeri 1 milyar 422 milyon düzeyinde bulunuyordu. Blok satış ihalesinde yüzde 51 hisse verilmesi ile yüzde 100 hissenin değeri 4 milyar 19 milyon 607 bin dolara vurdu.

İHALEDEN NOTLAR

Petkim ihalesine yerli ve yabancı şirketler üst düzeyde katılımla yoğun ilgi gösterdi. İhalenin yapıldığı Swiss Otel etrafında yoğun güvenlik önlemleri alınırken, bir gün öncesinden sokağın trafiğe kapatılması dikkat çekti.
Petkim ihalesine tepki gösteren işçilerin Ankara'ya gelmesi üzerine ihalenin yapıldığı otel güvenlik çemberine alındı. Yaklaşık 100 polisin görev yaptığı alanda 2 zırhlı araç yerleştirildi. Polis ile ihaleyi izlemeye gelen basın mensupları arasında aramalar nedeniyle gergin anlar yaşandı. Otel etrafına kurulan barikatlar dikkat çekti. Otel içerisinde de güvenlik önlemleri artırıldı.

ÜST DÜZEY KATILIM

İhaleye toplam 8 grup katılırken, Socar-Turcas Konsorsiyumu'nda ihaleyi izlemeye gelenler arasında Azerbaycan Petrol Başkanı Rabndg Abdullah'ın da bulunması dikkat çekti. Grupların üst düzey temsilcilerle ihaleye katıldı. İhaleye heyecanlı bir şekilde katılan ancak ilk turda elenen Fırat Plastik Grubu temsilcilerinin yüzlerindeki hayal kırıklığı dikkat çekti. İhale süresince 4 mola alınırken, Carmel-Limak Grubu'nun ilk turda mola alması dikkat çekti. Gruba, Limak'ın patronu İşadamı Nihat Özdemir başkanlık etti.

ZORLU İKİNCİ DEFA YENİK AYRILDI

Zorlu Grubu 2003 yılında yapılan ilk ihalede Uzan Grubu ile yarışmış ancak 605 milyon dolarlık teklif karşısında geri çekilme kararı almıştı. Zorlu Grubu son Petkim ihalesinde de beşinci turda çekildi. İhale yarışında Socar Turcas ve Trans-Asia arasında çekişme yaşanırken, Rus ve Kazak ortaklı grubun ihale süresince mola almaması dikkat çekti. İhaleyi kazanan şirket açıklama için basın mensuplarından süre isterken, grubun orijini hakkındaki soruları yanıtsız bırakmaları dikkat çekti. Kısa bir süre sonra yapılan açıklamada da birçok soru yanıtsız kaldı. Gerek ihaleyi kazanan grubun gerekse Özelleştirme İdaresi yetkililerinin bu konudaki tavrı eleştirilere neden oldu.

PETROL İŞ SENDİKASI: İPTAL DAVASI AÇACAĞIZ

Petkim'de örgütlü Petrol İş Sendikası'nın Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın, daha önce ihale ilanı ve şartnamenin iptali istemiyle dava açtıklarını anımsatarak, bugünkü ihalenin iptaline ilişkin olarak da dava açacaklarını söyledi. Öztaşkın, 2 milyar 50 milyon dolara Rus ve Kazak ortaklığına satılan Petkim'in gerçek değerinin 5-6 milyar dolar olduğunu belirterek, "Bu sonuç devir anlamına gelmez. Seçim sonrası Petkim özelleştirmesine ilişkin yeni bir karar alınacağını düşünüyoruz" dedi.

Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın, ihale sonrasında yaptığı basın açıklamasında, Türkiye'nin elindeki son sanayi kuruluşunun satışının gerçekleştiğinin altını çizdi. İhalenin "soru işaretleriyle dolu olduğunu" söyledi. Öztaşkın, ihaleyi kazanan firmanın "kim olduğu, sermaye yapısının ne olduğu ve Tüpraş ihalesinde olduğu gibi tabela şirket mi yoksa güçlü bir ekonomik yapısı olan şirket mi bilinmediğini" kaydetti. İhaleyi kazanan Grubun, konsorsiyum içindeki firmaları anlatmakta zorluk çektiğine işaret eden Öztaşkın, "Bu Grup Petkim'den daha güçlü bir sermaye yapısına sahip mi? Bu firma petrokimya üretimi için mi, yoksa kendi ifadeleriyle "limanlardan istifade" için mi geliyor. Burayı üretimde değil de ticaret merkezi, depolama merkezi olarak mı kullanacak? İhale Türkiye'nin sahipsiz olduğu görüntüsü vermektedir" açıklamasını yaptı.

Petkim'in satış süreci öncesinde basın mensuplarına gösterilmediğini anımsatan Öztaşkın, "Türkiye'nin en büyük petrokimya şirketi 14 fabrikadan, 8 yan işletme, 150 milyon metreküplük barajı, büyük tonajı gemilerin geleceği bir limanı var. Lojistik önemi de göz ardı edilemez. Üstelik Aliağa ve İzmir'in su ihtiyacı da bu barajdan karşılanıyor" diye konuştu. Petkim'in baraj ve enerji santralinin değerinin 1 milyar dolar, sosyal tesislerin 1 milyar dolar, arazi değerinin de 1 milyar dolar olmak üzere bu üç kalemin değerinin 3 milyar dolar olduğunu anlatan Öztaşkın, "Petkim üretim değerleriyle birlikte 5-6 milyar dolarlık bir değer bütünü. Petkim'in yeniden kurulum ücreti ise 2.5 milyar dolar civarında. Yatırım yeni tesise yapılmalıydı" dedi.

YÜZDE 75'İ YABANCILARA GİTTİ

Petkim'in yüzde 34'ünün halka açık olduğunu ve bunun yüzde 24'ünün de yabancıların elinde olduğunu anımsatan Öztaşkın, bugünkü ihaledeki yüzde 51'lik satışla beraber yabancıların elindeki payın yüzde 75'e çıktığını vurguladı. Petrol-İş Sendikası'nın ihaleyi yakın takibe aldığını anlatan Öztaşkın, daha önce ihale ilanının ardından da şartnamenin iptali için dava açtıklarını anımsattı. Öztaşkın, durum değerlendirmesi yaptıktan sonra ihalenin iptaline ilişkin dava açacaklarını söyledi. Öztaşkın, şöyle devam etti:

"Tüpraş'ın yüzde 14.75'lik hisse satışındaki skandalın benzerinin burada yaşanmamasını umuyorum. Bugünkü ihale devir anlamına gelmez. Daha 30-45 günlük bir devir süreci var. Önümüzde seçim süreci var. Sonrasında yeni siyasi iradenin Petkim konusunu yeniden ele alacağını düşünüyorum. Petkim'in özelleştirmesinde yeni karar alınacağını düşünüyoruz. Fabrikada üretim kısmen yapılıyor. 500 işçi otel dışında eylem yaparak Petkim'e sahip çıkıyorlar."

"SANDIKTA HESAP VERECEKLER"

İhale sonrasında otel dışında eylem yapan Petkim işçilerine de açıklama yapan Petrol-İş Sendikası Başkanı Öztaşkın, şunları söyledi:
"20 yıldır Petkim'in özelleştirilmemesi için mücadele ettik. Ne yazık ki özelleştirilmesi gerçekleştirildi. Satın alınan şirketin kimliği açıklanmadı. Sözde alan şirket Rus bankası ile Kazak şirketi var denildi. İsimler açıklanırken kartlara bakıldı. Kazak şirketin arkasında Kazak Devlet Başkanı'nın olduğunu düşünüyorum. Basının bütün sorularını yanıtsız bıraktılar. Petkim'in peşindeyiz. Bu ihalede ne kamu yararı ne de iktisadi yarar var. Petkim'i satanlara sandıkta hesap soracağız."

(ANKA)