SICAK HAVA AYDIN'DA CAN ALDI
Son günlerde hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerine çıktığı Aydın'da, bir kişi plajda geçirdiği kalp krizi sonucu öldü.
Alınan bilgiye göre, dün kızı Serap Yılmaz'ın Davutlar beldesi Nazilli Sitesi'ndeki yazlığına giden Köy Hizmetleri'nden emekli Mustafa Konar (60), eşi Gülhanım Konar, çocukları ve torunları ile Sevgi Plajı'nda denize girdi. Denizden çıktıktan sonra fenalaşan Konar, ailesi tarafından Kuşadası Devlet Hastanesine götürüldü.
Kalp krizi geçirdiği tespit edilen Konar, müdahalelere rağmen kurtarılamadı.
Evli ve üç çocuk babası Konar'ın, aşırı sıcak nedeniyle kalp krizi geçirmiş olabileceği belirtildi.
SERİNLEMEK İÇİN GİRDİĞİ ÇAYDA KAYBOLDU
Düzce merkeze bağlı Kemeryanı köyünde, serinlemek için suya giren genç, suya kapılarak, kayboldu.
Olay, saat 21.30 sıralarında meydana geldi. Edinilen bilgilere göre, Düzce Merkeze bağlı Kemeryanı köyünde Büyük Melen Çayı'na balık tutmak için giden ve havaların sıcak olması nedeni ile serinlemek için suya giren 16 yaşındaki Recep Bozdemir, suya kapılarak kayboldu. Düzce'de bir Çekyat sanayiinde işçi olarak çalışan Recep Bozdemir, iş çıkışı Düzce merkeze bağlı Fevziye köyündeki evinden çıkarak balık tutmak amacıyla Kemeryanı köyü sınırları içinde bulunan Büyük Melen Çayı'na gitti. Balık tutmaya çalışan Recep Bozdemir, serinlemek için suya girince akıntıya kapıldı. Kendini kurtaramayan Recep Bozdemir, azgın sulara yenik düşerek kayboldu.
Bozdemir'i bulmak için vatandaşlar azgın sularda saatlerce uğraştı. Vatandaşların uğraşları sonuç vermeyince Düzce İtfaiyesi'ne ait Arama Kurtarma ekibinden yardım istendi. Arama kurtarma ekiplerinin çalışmaları devam ederken, Recep Bozdemir'in evinde ise sessizlik hâkim.
Türkiye genelinde etkili olan aşırı sıcak nedeniyle Aydın'da mesai saatlerinde yeni düzenleme yapıldı.
Aydın Hıfzıssıhha Kurulunun, Aydın Vali Yardımcısı Osman Nuri Çobanoğlu başkanlığında sabah yapılan toplantısında, Meteoroloji Bölge Müdürlüğünden alınan hava tahminlerine göre, yarın ve 28 Haziranda hava sıcaklığının 45 dereceye kadar yükseleceği, nem oranının da artacağı, bu durumun yaz boyunca zaman zaman tekrar edebileceği belirtildi.
İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulunun aldığı kararlar, şöyle açıklandı:
''27-28 Haziranda ve yaz mevsimi boyunca benzeri sıcaklık artışlarında, kamu kurum ve kuruluşlarında sakat, yaşlı, özürlü ve açık alanlarda çalışanlar, kronik hastalığı olanlar ile hamilelerin idari izinli sayılmaları hususunda kamu kurum ve kuruluş amirlerinin yetkili kılınmasına, aynı tarihlerde mesai saatlerinin 07.00-12.30 olarak belirlenmesine, öğleden sonra zorunlu, acil kamu hizmeti veren kurumlarda hizmetin aksamaması için kurum amirlerince gerekli düzenlemelerin yapılması koşuluyla kamu görevlilerinin idari izinli sayılamasına karar verilmiştir.''
Kurul, havanın sıcak olduğu dönemlerde hayatı olumsuz etkileyebilecek elektrik ve su kesintilerinin yaşanmaması için gerekli tedbirlerin ilgili kurumlarca alınmasına, yalnız yaşayan ve bakıma ihtiyacı olan risk gruplarının yaşadıkları mekanlarda kontrol edilmeleri için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı personelinden heyet oluşturulmasına da karar verdi.
ADANA
Aşırı sıcak hava nedeniyle ambalajlı su satışlarının yüzde 30 oranında arttığı bildirildi.
Niğde'nin Ulukışla ilçesine bağlı Çiftehan beldesindeki bir doğal kaynak suyu fabrikasının Müdürü Cemil İğriboz, sıcak havayla birlikte su satışlarının arttığını söyledi.
İğriboz, ''Yaz döneminde satışlarımız normalde yüzde 150 oranında artar. Ancak, son yaşanan sıcaklar sonucu satışlarda ekstradan yüzde 30 oranında artış var. Bayilerden yoğun talep alıyoruz. Sıcaklardan önce Türkiye'nin değişik kentlerine günde 15 bin koli su gönderirken bu rakam son günlerde 25 bine yükseldi'' diye konuştu.
ADANA'DA SICAK ÖNLEMLERİ
Adana'da, hamile, engelli ve kronik rahatsızlığı olanlan kamu görevlilerinin 2 gün süreyle idari izinli sayılacağı bildirildi.
Adana Valiliğinden yapılan yazılı açıklamada, hava sıcaklığının normallerin üzerine çıkması nedeniyle kamu kuruluşları personelinden kendisini iyi hissetmeyen ve sıcak havadan olumsuz etkilenenlerin 27-28 Haziran tarihlerinde idari izinli sayılacakları belirtildi.
KONYA
Tatlı tüketiminin normalde fazla olduğu Konya'da, son günlerde etkili olan aşırı sıcak nedeniyle tatlı satışlarında azalma oldu.
Konya Pastacılar Odası Başkanı Ali Yücel, kuru ve yaş pasta ile baklava gibi tatlılar yerine dondurmanın tercih edildiğini bildirdi. Yücel, ''Özellikle çöl sıcakları satışlarımızı daha da düşürdü. Serinletici dondurmada ise pastaneler bazen talebi karşılamakta güçlük çekiyor'' dedi.
Konya Numune Hastanesi Başhekimi Dr. Rıza Sarıbabıçcı ise hamurlu tatlılar gibi hazmı zor yiyeceklerin metabolizmayı olumsuz etkileyeceğini söyledi.
Hazmı zor tatlıların beyin, kalp, böbrek ve ciğerlerde kan azalmasına neden olacağını ifade eden Dr. Sarıbabıçcı, ''Kan azalması da bazı ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Bu yüzden tansiyon, kalp ve böbrek rahatsızlığı gibi hastalıklarla mücadele edenlerin bu sıcak günlerde sütlü de olsa tatlılardan uzak durması gerekiyor'' diye konuştu.
BURSA
Türkiye'nin önemli bölümünü etkisi altına alan sıcak havanın sürücüleri sinirli yapabildiği, bu durumun aşırı hıza dolayısıyla kazalara neden olabildiği bildirildi.
Bursa Emniyet Müdürlüğü Trafik Denetleme Şube Müdürü Aydın Balkanlı, sıcak havalarda sürücülerin daha dikkatli araç kullanmaları gerektiğini söyledi.
İstatistiklere göre, Türkiye'de meydana gelen trafik kazalarının yüzde 97'sinin insan hatalarından kaynaklandığının belirlendiğini vurgulayan Balkanlı, yaz aylarında fazla seyahat edildiği için trafik yoğunluğunun arttığını kaydetti.
Sürücülerin sıcaklardan dolayı gidecekleri yerlere bir an önce ulaşma telaşına kapıldıklarını belirten Balkanlı, ''Sıcak hava, sürücüleri sinirli yapabiliyor. Bu durum aşırı hıza dolayısıyla kazalara neden olabiliyor. Gidilecek yerlere bir an önce varma telaşına kapılınarak hız sınırları aşılmamalı'' dedi.
Balkanlı, sürücülere, mutlaka emniyet kemeri takmaları, yorgun ve uykusuz araç kullanmamaları, yorgun hissettiklerinde dinlenmeleri, yolculuklarda sık mola vermeleri, trafik kurallarına uymaları, yapım ve bakım çalışması yapılan yollarda yavaş seyretmeleri uyarısında bulundu.
ŞANLIURFA'DA SICAK HAVA
Sıcaklığın mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği Şanlıurfa'da, bazı vatandaşlar serinlemek için parklarda ve sulama kanallarında zaman geçiriyorlar.
Mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcak hava, kentte günlük yaşamı olumsuz etkiliyor. 39 derece civarında seyreden sıcak hava, nemle birleşince hissedilen sıcaklık daha da artıyor.
Kent halkının yanı sıra yerli ve yabancı turistler de daha serin olduğu için tarihi Balıklıgöl'deki yeşil alanlarda zaman geçirmeyi tercih ediyor. Balıklıgöl'deki soğuk su dolapları gün boyunca susuzluğunu gidermek isteyen vatandaşların akınına uğruyor.
Sıcaklığın yoğun olarak hissedildiği özellikle Akçakale ve Harran ilçelerinin sınırları içinde bulunan köylerde özellikle çocuklar, Atatürk Barajı'nın suyunu Harran Ovasına taşıyan ana sulama kanallarında yüzerek, serinlemeye çalışıyorlar.
Sıcak hava insanlar kadar hayvanları da olumsuz etkiliyor. Hz. İbrahim'in doğduğu rivayet edilen Balıklıgöl yerleşkesindeki Dergah makamında bulunan su arkları, serinlemek isteyen güvercinlerle dolup taşıyor.
GAZİANTEP'TE SICAKLAR
Türkiye'nin büyük bölümünü etkisi altına alan sıcak hava Gaziantep'te de hayatı olumsuz etkiliyor.
Meteoroloji verilerine göre, kentte bugün 36.5 derece olan hava sıcaklığı, yarın 39 derece, perşembe günü de 40 dereceye çıkacak.
Sıcak hava yüzünden serin yerler arayan vatandaşlar, parklarda ağaçların altında oturuyor, banklara ve çimenlere uzanarak uyuyorlar. Çocuklar ise parklardaki süs havuzlarına elbiseleriyle girerek serinlemeye çalışıyor.
Bu arada, sıcakların artması en çok soğuk su, limonata, şerbet ve dondurma satıcılarına yaradı. Alışveriş merkezlerinde ise durgunluk gözleniyor.
Öte yandan, sıcaklar insanlar kadar hayvanları da bunaltıyor. 250 türden 4 bini aşkın hayvanın bulunduğu Gaziantep Hayvanat Bahçesi'nde sıcaktan bunalan hayvanlar, özellikle öğle saatlerinde gölgeden çıkmıyor. Kanatlı hayvanlar ile ayı, aslan, kaplan gibi hayvanlar, özel olarak yaptırılan havuzlarda serinliyor. Hayvanat bahçesindeki deve kuşu, zebra, deve, at, zürafa, ceylan ve geyik gibi hayvanları ise bakıcıları hortumla su sıkarak serinletilmeye çalışıyor.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR MÜSTEŞARI DEMİRBİLEK:
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Sami Demirbilek, Türkiye'nin tükettiği elektriği ürettiğini ve sistemin dengede olduğunu belirterek, ''Aşırı sıcaklar nedeniyle klimalara yüklenilecek olması elektrik arzında herhangi bir sıkıntıya sebep olmayacak'' dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Sami Demirbilek, aşırı sıcak havalar nedeniyle klimalara aşırı yüklenilmesinin elektrik arzında bir sorun yaratmadığını vurguladı.
Hafta içinde günlük elektrik tüketiminin de 27 bin megavat (MW) civarında, hafta sonunda ise 20-22 bin MW civarında gerçekleştiğini anlatan Demirbilek, ''Türkiye'nin tükettiği elektriği üretiyoruz, herhangi bir arıza olmazsa elektrik sıkıntımız olmayacak. Orman yangınları daha büyük sıkıntı şu anda'' dedi.
Aşırı sıcaklar nedeniyle klimaların devreye girmesinin elektrik arzında bir sıkıntı yaratmayacağını vurgulayan Demirbilek, ''Bu hafta klimalar 15 saat çalışıyorsa, önümüzdeki hafta 18 saat çalışacak. Dolayısıyla bu hafta üretimde 15 saat 27 bin MW güçle gidiyorsak, önümüzdeki hafta 18 saat 27 bin MW güçle gideceğiz. Yani santrallerin devre dışı kalmasının süresi kısalmış olacak'' diye konuştu.
BÜYÜK HİDROLİK SANTRALLER ÇALIŞIYOR
Hidrolik santrallerin de çalıştığını ve bu santrallerde de bir sıkıntı bulunmadığını anlatan Demirbilek, ''1,5-5 MW güçte çalışan birçok küçük barajımız var. Bunlar zaman zaman çalışmayabiliyor. Fakat Doğu'daki Fırat Nehri üzerinde bulunan hidrolik barajlarımızın elektrik dengesi üzerinde önemli bir yeri var ve burada da bir sıkıntımız yok. Hidrolik santrallerimizde su sorunumuz yok, istediğimiz zaman devreye sokuyoruz, istediğimiz zaman devreden çıkarıyoruz'' diye konuştu.
SICAKLAR PARA KAZANDIRIYOR
Sıcakların artması su, meşrubat, dondurma ve klima satışlarına yaradı. Sıcak ve nemden bunalan vatandaşlar, klima ile serinlemeye çalışırken, sıvı kaybını da su, meşrubat gibi içeceklerle gideriyorlar.
Çenesuyu İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ Genel Müdürü Hatip Erkınay, sıcakların artmasının su tüketimini artırdığını, özellikle son bir aydır talebin yükseldiğini belirtti.
Mayıs ayına göre, bardak su üretiminde yüzde 15, damacana su üretiminde yüzde ise yüzde 20 artış olduğunu ifade eden Erkınay, şunları söyledi:
''Son bir haftayı dikkate aldığımızda ise satışlarda talep patlaması var. Sıcaklıklarla birlikte satışlarımız arttı. Tüketim bizim açımızdan gayet iyi. Özellikle yarım ve 1,5 litrede tüketim iki katı arttı. Öte yandan, günlük yaklaşık 70 ile 80 ton arasında üretim artışı var. Sıcakların artması ile birlikte üç vardiya çalışıyoruz. Bu bir suni kriz gibi görülüyor. Çünkü geçen yıl 35 dereceye varan sıcakları da gördük. İnsanlar, küresel ısınma söylemleri nedeniyle psikolojik olarak ihtiyaçlarından fazla su tüketiyorlar.''
KLİMA SATIŞLARI SEVİNDİRİYOR
Vaillant İzmit Bölge Müdürü Hüseyin Mulhan ise hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinin satışlarını beklentilerinin üzerine çıkardığını ifade ederek, ''Marmara ve Ege bölgesinde klima satışlarımız normalin çok çok üzerinde. Satışlarımızda yüzde 80 oranında artış var'' dedi.
Klimaların satış fiyatlarının 600 YTL ile 2 bin 800 YTL arasında değiştiğini bildiren Mulhan, şunları kaydetti:
''Sıcaklar devam ettiği sürece bizim lehimize oluyor. Vaillant'ın Türkiye genelinde 250 bayisi mevcut. Sorumluluk alanımız olan Marmara ve Ege bölgesinde ise yaklaşık 160 bayi bulunuyor. Vaillant olarak Türk tüketicisine uzak doğuda üretilen değil, Avrupa'da üretilen ürünleri getiriyoruz. Türkiye'nin klima çöplüğü olmaması için elimizden gelen her türlü gayreti gösteriyoruz.''
Mado Dondurma Kocaeli Şubesi Müdürü Ali Aydın Aral ise mayıs ayının sonu ve haziran döneminde satışlarının çok arttığını ifade ederek, ''Günde ortalama 75-100 kilogram dondurma satıyoruz. Meşrubat satışlarında da gözle görünen bir artış söz konusu'' diye konuştu.
SERİNLERKEN HASTALANMAYIN
Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Didem Evci, vücut sıcaklığının çok altında ya da üzerinde kullanılan klimaların insan vücudunu rahatsız edeceğini söyledi.
Yrd. Doç. Dr. Evci, iklimlerdeki değişikliklerin klimaları hayatın ayrılmaz bir parçası haline getirdiğini ve son zamanlarda bilim adamlarının ''havalar daha fazla ısınacak'' açıklamalarının insanları klimalara karşı yoğun bir talebe yönlendirdiğini belirtti.
Klimaları kullanırken yaratacağı zararların da göz önünde bulundurulması gerektiğini vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Evci, şöyle konuştu:
''İnsan vücudu sıcaklığına uygun klima çalıştırmayı unutmamalıyız. Vücut sıcaklığının çok daha altında ya da üzerinde kullanılan klimalar insan vücudunu rahatsız edecektir. İnsan vücudunun ortalama vücut sıcaklığının 37 derece olduğunu söylersek klimaların 20 ile 26 derece arasındaki sıcaklıkta çalıştırılması yeterli olacaktır.''
Sıcak havadan ani soğutulmuş bir ortama giren insanlarda metabolizmanın kendisini ayarlamasında güçlükler ortaya çıktığına dikkati çeken Yrd. Doç. Dr. Evci, ''Çocukların, yaşlıların ve gebelerin bu gibi ortamlarda rahatsızlandığı bilinmektedir. Bu kişilerin klimaların direkt etkilerine maruz kalmaması gerekmektedir. Klimaların perdelerini yukarıya veya aşağıya doğru çevirerek üsten ya da alttan gelecek bir havalandırma yapmaya özen göstermeliyiz'' dedi.
KLİMANIN ÇALIŞTIĞI ORTAMIN HAVA KALİTESİ ÖNEMLİ
Klimaların kendi iç sistemindeki suyun buharlaşması ve tekrar makineye dönüp su olması şeklinde bir çalışma düzeneğine sahip olduğunu bildiren Evci, şunları kaydetti:
''Klimalar bunu yaparken dışarıdaki havayı da kullanıyor. Bu nedenle bulunduğunuz ortamın havasının kalitesi çok önemlidir. Eğer ortamda nem yüksekse ve çok sayıda asılı toz parçacıkları varsa klima bu havayı kullanarak tekrar ortama verecektir. Bundan da özellikle alerjik hastalıkları olanlar etkilenir. Astım hastalarının da bu tür ortamlarda ataklarının artığı bilinmektedir.''
TEMİZLİĞİ YAPILMAYAN KLİMALAR HASTALIKLARA YOL AÇIYOR
Klimaların evlerde bulunan her eşya gibi temizliğinin önemli olduğunu vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Evci, klimanın perdelerindeki ve iç yapısındaki tozların temizlenmesi gerektiğini, havadan kaynaklanan ya da klimaların içerisinde üreyen mantarların, hava akımıyla insan vücuduna girdiğini ve mantar rahatsızlıklarının artışına neden olabildiğini söyledi.
HER MEKANA KLİMA TAKILMAMALI
Çalıştırılan her klimanın dış ortama verdiği ısının da hesaplanması gerektiğinin altını çizen Yrd. Doç. Dr. Evci,şunları söyledi:
''Günümüzde iklim değişikliği nedeniyle enerji ve ısı tasarrufuna geçmemiz gerekiyor. Tükettiği elektriği de göz önünde bulundurarak klimaları bulunduğu ortamın boyutuna uygun seçmeliyiz. Çok büyük bir klimayı küçük bir odaya koyduğumuzda klimanın ortama vereceği soğuk hava o odanın kapasitesinden fazla olacaktır. Bu nedenle odada bulunan insanlar daha çabuk hasta olabilir ve daha fazla enerji israfı gerçekleşir.''
KAVRULSALAR DA ÇALIŞMAK ZORUNDALAR
Son yılların en sıcak günleri yaşayan Türkiye'de, aşırı sıcak nedeniyle tatilin gündeme gelmesine karşın inşaat, fırın ve döner ustaları ile tarım işçileri adeta nefes almadan çalışıyor.
Sıcağa diğer mesleklere göre daha çok maruz kalan ancak geçimlerini sağlamak için ''Afrika sıcakları'' diye adlandırılan hava şartlarında ''kavrulsalar da çalışmak zorunda olan'' inşaat, fırın ve döner ustaları ile tarım işçileri, zor günler yaşıyor.
Şanlıurfa'dan Adana'nın Yumurtalık ilçesine gelen tarım işçisi Mustafa Kaya (38), yaptığı açıklamada, uzun yıllar çalışmak için Çukurova'ya geldiğini ancak bu yılki gibi bir sıcaklık yaşamadığını söyledi.
Yakıcı sıcağa rağmen çalışmak zorunda olduğunu belirten Kaya, ''Tek geçim kaynağım bu iş. Zor olmasına rağmen çocuklarımın nafakası için çalışmak zorundayım. Bu yıl önceki yıllara göre daha da sıcak, tarlada gün boyu adeta kan ter içinde çalışıyorum'' dedi.
Babasından öğrendiği kalıpçılığı yaklaşık 40 yıldır sürdürdüğünü kaydeden Fikret Mutlu (57) da sıcaklardan bunaldığını ama çalışmaya mecbur olduğunu söyledi. Mutlu, ''Tatil isteme lüksümüz yok, sıcaklık 100 derece de olsa çalışmak zorundayız, aksi takdirde eve ekmek götüremeyiz'' diye konuştu.
Pide fırınında usta olarak görev yapan İbrahim Saygın ise zaten sıcak olan hava şartlarında yanan ocağın başında daha da zorlandığını ifade etti. Saygın, 40 dereceyi aşan sıcağın ve yanan ocağın çok bunaltıcı olduğunu belirterek, ''Ocak başında adeta kavruluyorum. Ne önlem alacağımı şaşırdım'' dedi.
Özel bir lokantada döner ustası olarak çalışan Ümit Serentürk, her yaz sıcak nedeniyle sıkıntı yaşadığını ancak bu yılki sıcaklardan daha fazla etkilendiğini söyledi. Sıcak havanın dönerin ateşi ile birleşince çekilmez olduğunu bildiren Serentürk, ''Akşama kadar sanki döner değil ben pişiyorum'' diye konuştu.
FIRIN İŞÇİLERİ
Hava sıcaklığının 50 dereceye ulaştığı Muğla'da da fırın işçileri, fırının karşısında 12 saat aralıksız çalışıyor.
Son 3 gündür ''çöl sıcakları''nın yaşandığı Muğla'da, sabahın erken saatlerinde çalışmaya başlayan fırın işçileri zor anlar yaşıyor.Fırın ustası Selahi Denizli, ekmek üretilen fırınların çoğunun yeni teknolojiyle çalıştığını belirterek, ''Fırını yan tarafında bulunan ocağı ateşleyerek yakıyoruz. Sıcaklık kısa sürede 230-250 dereceye ulaşıyor'' dedi.
Gün içinde kıyafetlerini 3 kez değiştirmek zorunda kaldıklarını ifade eden Denizli, ''Sıcak da olsa ekmek parası kazanmak için çalışmak zorundayız'' diye konuştu.
''SICAK HAVALAR, TAKSİ KULLANIMINI ARTIRDI''
Türkiye genelinde son günlerde mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklığının, vatandaşların ulaşımda taksileri tercih etmesinde rol oynadığı bildirildi.Bursa Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Hasan Topçu, yaptığı açıklamada, okulların tatile girmesinin ardından turizm alanında yaşanan hareketliliğin, kendi sektörlerinde de yoğun şekilde hissedildiğini söyledi.
Genel olarak haziran, temmuz ve ağustos ayları ile eylül ayının ilk haftalarında seyahatlerin arttığına dikkati çeken Topçu, bu hareketliliğin taksi ihtiyacını doğurduğunu vurguladı.
Topçu, sektörün hareketlenmesinin ardından hava sıcaklıklarındaki yükselişin taksi kullanımını daha da artırdığını ifade ederek, şöyle konuştu:
''Sektörde okulların kapanmasıyla başlayan hareketlilik, yükselen sıcaklıklarla birlikte daha da arttı. Sıcak hava nedeniyle diğer ulaşım araçlarına oranla taksiyi tercih edenlerin sayısında da bir artış oldu. İşlerimiz son dönemde arttı. Bu bizim için son derece iyi bir durum. Bu dönemi iyi değerlendirmeye çalışıyoruz.''
''SICAK HAVALARDA ARAÇ KULLANMAMAYA ÖZEN GÖSTERENLER VAR''
Sıcak havaların özellikle kalp ve tansiyon hastaları için risk oluşturduğunu dile getiren Topçu, şunları kaydetti:
''Sıcak havalarda araç kullanmamaya özen gösterenler var. Özellikle kalp ve tansiyon rahatsızlığı bulunanlar buna dikkat ediyorlar. Tansiyon, kalp ve damar hastalıkları gibi sıcak havaların tetikleyici olabildiği rahatsızlığı bulunanların böyle dönemlerde kesinlikle araç kullanmamaları gerekiyor. Olumsuz bir durumun ortaya çıkmaması için bu çok önemli. Hava sıcaklığının yüksek olduğu günlerde böyle rahatsızlıkları bulunanlar mecbur kalmadıkça direksiyon başına geçmemeli. Bu bilinçte olan vatandaşlarımız da ulaşım konusunda kendi araçları yerine taksileri kullanmayı tercih ediyorlar. Dolayısıyla sıcak havalar işlerimizin yoğunlaşmasında etkili oldu.''
SÜRÜCÜLERE SICAK HAVA UYARISI
Mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcak havanın, sürücülerin refleksini zayıflattığı ve kaza riskini artırdığı bildirildi.
Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği Başkanı Hitay Güner, sıcak havanın kaza riskini artırdığını belirterek, sürücülerin ve yayaların normal günlerden daha dikkatli ve tedbirli olmaları gerektiğini söyledi.
Güner, sıcak hava nedeniyle sürücüler kadar yayaların da bilinçli hareket edebilme kabiliyetlerinde zayıflama olabileceği uyarısında bulundu.
Sıcak havanın, yorgunluğa neden olduğunu ve hareket kabiliyetini yavaşlattığını ifade eden Güner, ''Dolayısıyla refleksler zayıflıyor ve sürücülerin dikkatini toplaması zorlaşıyor'' dedi.
''TRAFİĞE UYKUSUZ VE YORGUN ÇIKMAYIN''
Sürücülere, uykusuz ve yorgun trafiğe çıkmamaları uyarısında bulunan Güner, sıcak havanın da etkisiyle dikkat kaybının artabileceğini belirtti. Güner, sürücülerin trafiğe çıkmadan önce tıka basa yememeleri ve yağlı yiyecekler tüketmemeleri gerektiğini ifade ederek, sıvı kaybının önlenmesi için de bol su içilmesini tavsiye etti.
Güner, sürücülerin, sıcak havadan çok fazla etkilenmemek için mümkün olduğunca klimalı araçlar kullanması, klimanın olmadığı araçlarda ise mutlaka camların açılması gerektiğini söyledi.
Uzun yola çıkan sürücülere, sık sık durmaları ve kan dolaşımının hızlanması için araçtan inerek hareket etmelerini öneren Güner, ''En az 2 saatte bir araçtan inerek, hareket etmek lazım'' dedi. Güner, kısa mesafede yolculuk yapan sürücülerin ise sıcaklığın daha az olduğu sabah ya da akşam saatlerini tercih etmelerini istedi.
Sürücülere iklim şartlarına uygun giysi kullanmalarını tavsiye eden Güner, ''İnce ve teri emen kıyafetler, ayağın rahat hareket edebileceği, topuksuz ayakkabılar tercih edilmeli'' dedi.
Güner, sıcak havanın etkisiyle asfaltlarda da erime görüldüğüne dikkati çekerek, bu nedenle sürücülerin aracın kontrolünde zorluk çekilebileceğine işaret etti. Güner, ''Gevşemiş asfalta aracın tutunması zayıflar ve kayma riski doğar'' diye konuştu.
AŞIRI SICAKLARDAN ARAÇ İÇERİSİNDEKİ KASET ERİDİ
Kuzey Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgası Isparta'da etkisini gösterdi. Bir aracın içerisindeki teyp kaseti sıcağın etkisiyle eriyerek şekil bozukluğunu uğradı. Şehir merkezinde bulunan fıskiyelerde sıcaktan bunalan insanlar ve kuşlar serinlemeye çalıştı.
Türkiye'yi birkaç gündür etkisi altına alan Afrika üzerinden gelecek ikinci sıcak hava dalgası, Marmara, Ege, Akdeniz, İç Anadolu ile Batı Karadeniz başta olmak üzere yurdun büyük bölümünde etkili oluyor. Aşırı sıcaklıklar Isparta'da da farklı şekilde etkisini gösterdi.
Sıcaktan bunalan vatandaşlar serinlemek için fıskiyelerde başlarını ve yüzlerini yıkadı. Güneşten korunmak isteyenler ağaç gölgelerinde ve su kenarlarında oturdu. Bunlar dışında bir vatandaş ise aracının içinde bıraktığı kasetin sıcaktan etkilenerek eridiğini ve şeklinin değiştiğini belirtti.
Anadolu Kitap Kırtasiye çalışanı Tekin Kılınç, aracında bulunan bir teyp kasedinin güneşten gelen ışınlar ve sıcak hava nedeniyle şekil bozukluğuna uğradığını aktardı. Öğle saatlerinde aracına bindiğinde kasetteki farklılığı gören Kılınç, "İşten sonra arabayı çalıştırmak için bindiğim zaman sıcak havadan dolayı kasetin bu şekli aldığını görünce inanılmaz derecede şaşırdım." diye konuştu.
SICAKLAR YÜZME SPORUNA İLGİYİ ARTTIRDI
Tüm yurdu etkisi altına alan sıcak hava yüzme sporuna olan ilgiyi arttırdı. Bazı illerde 50 dereceyi bulan sıcak hava, yaz spor okullarına kayıt yaptıran çocukların tercihlerini etkiledi.
Daha önce genellikle futbolu tercih eden çocuklar bu yıl bunaltıcı sıcaklardan korunmak için yüzme sporuna kayıt yaptırdı.
Batman'da Gençlik Spor İl Müdürlüğü tarafından her yıl geleneksel olarak açılan yaz spor okullarında en çok kayıt yüzme dalında alındı.
Yaz spor okulları adı altında sürdürülen faaliyetler ile çocukları yaz tatilinde, sokaklar ve sokaklardaki tehlikelerinden uzak tutmayı amaçladıklarını belirten Batman Gençlik Spor İl Müdürü Hamit Kanağı, şu ana kadar yüzme dalı için 600 kişinin başvuruda bulunduğunu açıkladı.
15 dalda faaliyet yürüttükleri yaz spor okullarında daha önce futbola yoğun bir talep olduğunu belirten Kanağı, artan hava sıcaklığının yüzme sporuna ilgiyi arttırdığını ifade etti.
Bu büyük potansiyeli iyi değerlendirmek istediklerini söyleyen Kanağı, "Yüzme branşı Türkiye için önemlidir. Uluslararası müsabakalarda Türkiye'nin madalya alamadığı tek branş yüzmedir. Bu nedenle yüzme branşına ciddi manada önem veriyoruz." dedi.
SICAKLAR DENİZ CANLILARINI DA ETKİLİYOR
Son yıllarda iklim değişikliğine bağlı olarak hava sıcaklıklarında yaşanan artış nedeniyle 500'e yakın tropikal balık türünün, Akdeniz, Ege ve Marmara denizlerinde görülmeye başlandığı bildirildi.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şükran Cirik, yaptığı açıklamada, balık göçlerinin en büyük nedeninin sıcaklık olduğunu, son yıllardaki iklim değişikliklerine paralel olarak Türkiye denizlerindeki balık çeşitliliğinde artış gözlendiğini söyledi.
Sıcak havanın deniz canlılarının yaşam koşullarını etkilediğini belirten Prof. Dr. Cirik, 1869 yılında Süveyş Kanalı'nın da açılmasıyla iki farklı zoocoğrafik alan olan substropikal Akdeniz ve tropikal Kızıldeniz'in birleştiğini, böylece her iki denizden de çeşitli organizmaların karşılıklı göçlerinin başladığını kaydetti.
Akdeniz, Ege ve Marmara denizlerinin, son 15 yılda yaşanan iklim değişikliğine bağlı ısınma nedeniyle 500'e yakın tropikal balık türünü barındırdığını ifade eden Prof. Dr. Cirik, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Türkiye'nin Doğu Akdeniz balıkçılığında ekonomik önem taşıyan Akdeniz mezgiti, paşa barbunu, nil barbunu, ıskarmoz, esmer sokar, beyaz sokar balık türleri, iklim sıcaklıklarının yükselmesi nedeniyle ülkemizdeki Kızıldeniz göçmeni balıklar arasına girdi. Bugün, Akdeniz'de yaşayan bir balık türünü göç dolayısıyla Marmara Denizi'nde de görmek mümkün hale geldi.''
''GÖÇ ETMEYEN BALIKLAR DERİNE İNİYOR''
Prof. Dr. Cirik, göç etmeyen balık türlerinin ise derinlere inerek sıcak havanın etkisinden kurtulmaya çalıştığını bildirdi.
Su mercanı, dil balığı, kırlangıç, mezgit, kefal türü balıkların gün ışığından daha az etkilenmek ve yaşam koşullarına uygun ortam sıcaklığında barınabilmek için derin sulara indiklerini belirten Prof. Dr. Şükran Cirik, lüfer, palamut, orkinos, hamsi ve sardalyanın ise göç etmeyi tercih ettiğini kaydetti.
''DEVELER BİLE SICAKTAN BUNALDI''
Gaziantep Hayvanat Bahçesi Müdürü Özgül Yazıcı, ''Develer bile sıcaktan etkileniyor. Günde 1-2 kere hayvanlar serinletilirken, şu anda 3-4 defa hortumla su sıkılarak serinletilmeye çalışılıyor'' dedi.
Sıcaklar, yangınları da artırdı. Gaziantep Büyükşehir İtfaiye Daire Başkanı Mustafa Karakuş, merkezde ve özellikle köylerde arazi yangınlarında artış olduğunu, otların tutuşması nedeniyle yangın çıktığını söyledi.
''Arazilerde günde 15-20 yangın oluyor'' diyen Karakuş, yangınları önleyici tedbirler aldıklarını, boş alanlardaki ve hasat edilen tarlalardaki kuru otları temizlemeye devam ettiklerini belirtti.
Gaziantep İl Sağlık Müdürü Dr. Yusuf Yıldırım, yaptığı açıklamada, hava sıcaklıklarında görülen artışların sıcak çarpmalarına ve birtakım sağlık sorunlarına neden olabildiğini, zamanında müdahale edilmeyen sıcak çarpmalarında ölüme kadar varabilen sonuçlar doğabileceğine işaret etti.
Özellikle yaşlılar, çocuklar, kalp-damar gibi kronik hastalıkları olanların ani sıcaklık artışından zarar görmemesi için bazı tedbirler alması gerektiğini vurgulayan Yıldırım, şunları kaydetti:
''Alınacak birkaç basit tedbirle güneşli günlerin sağlığı olumsuz etkilemesi ve tatsız sorunlar yaşanmasına engel olmak mümkün. En önemli tedbirin 11.00-15.00 saatleri arasında dışarı çıkılmaması olduğu bilinmelidir. Çok sıcak havalarda bol sıvı alınması, alkollü içeceklerden uzak durulması, geniş kenarlı şapkalar kullanılması, pamuk ya da keten gibi terlemeyi önleyen açık renkli kıyafetler giyilmesi, ağır ve yağlı yiyeceklerden uzak durulması önemli önlemlerdir.''
SICAK HAVA AT YARIŞLARINI DA ETKİLEDİ
İstanbul'da yarın yapılacak at yarışları, sıcak hava uyarısı nedeniyle 1,5 saat geç başlayacak.
Türkiye Jokey Kulübü (TJK) Yönetim Kurulu'nun aldığı kararla, yarın İstanbul'da yapılacak yarışların başlama saatinde değişikliğe gidildi.
Normalde saat 15.30'da başlayan at yarışları, yarın için saat 17.00'de start alacak ve 20.00'de sona erecek.
Altılı ganyana dahil koşuların yarınki başlama saati ise 17.30 olacak.
SICAK HAVADA SÜT TÜKETİMİNE DİKKAT
Yaz sıcaklarıyla birlikte gıda zehirlenmelerinde büyük artış yaşanıyor. Sıcak dönemlerde alınan besinlerle tifo, dizanteri, kolera, brucella gibi pek çok hastalık bulaşabiliyor.
Besin zehirlenmelerine genellikle bakterilerin neden olduğunu anlatan uzmanlar, bakterilerin genellikle 5 derece ve altındaki sıcaklıklarda çoğalmadığına dikkat çekiyor.
Dahiliye Uzmanı Dr. Mesut Pak, yaz aylarında besinlerin saklanmasının büyük önem kazandığını dile getirdi.
Özellikle hayvansal ürünlerin korunması gerektiğine dikkat çeken Pak, bulaşıcı hastalıkların temel kaynağının hijyensizlik olduğunu söyledi.
Uzun süre sıcakta kalan açık süt içindeki zararlı mikroorganizmaların hızla çoğaldığı ve bir hastalık kaynağı haline geldiğini anlatan Pak, ambalajlarda sunulan, ısıl işlemden geçirilmiş sütlerin tercih edilmesi gerektiğini vurguladı.
Sütün sağlık için ihmal edilmemesi gereken, tüketirken de büyük özen isteyen en hassas gıda maddeleri arasında yer aldığını ifade eden Pak, "Ancak sağlık için içilen süt, açıkta tüketiciye ulaştırıldığında bir hastalık tehdidi haline gelebiliyor. Gerekli önlemler alınmadığı takdirde, süt patojen mikroorganizmaları vücuda taşıyabilir. Ve süt yoluyla bulaşan brusella, tifo, paratifo, sarılık, tüberküloz ve şarbon hastalıkları oluşabilir." uyarısında bulundu.
Pak şu uyarıda bulunuyor: "Soğuk saklama olmazsa mikroplar hızlı üremeye başlar. İyi yıkanmayan sebze ve meyvelerin tüketilmesi, temiz olmayan suların kullanılması, açıkta satılan gıdaların tüketilmesi, buzdolabı dışında pişmiş yemeklerin bekletilmesi besin içinde toksin ve bakteri oluşumuna neden olur. Bu besinlerin vücuda alınması da ishal ve besin zehirlenmelerine yol açar."
Diyarbakır İl Sağlık Müdürü Namık Kemal Kubat sıcak havalarda güneş yanıklarının yanı sıra sıcak çarpması için de dikkatli olunması gerektiği konusunda vatandaşları uyardı. Dr. Kubat, "Özellikle yaşlılar, kalp ve tansiyon hastaları sıcak günlerde efor harcamaktan kaçınmalı, havasız ve kapalı yerlerde uzun süre kalınmamalı hava sirkülasyonu sağlanmalı, gerektiğinde ılık duş almaları gerekiyor. Aşırı sıcak havalarda hafif ve sulu gıdaların seçilmesi kızartma ve aşırı yağlı besinler yerine, taze sebze ve meyvelere ağırlık verilmesi gerekmektedir." şeklinde konuştu.
(AJANSLAR)
Yayın tarihi: 26 Haziran 2007, Salı
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2007/06/26//haber,7883BA01C53B4FF183A0ABD406F5D4F2.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2007, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.