Denizi kirleteni ''insansız uçaklar'' yakalayacak

DenizTemiz/TURMEPA Yönetim Kurulu Başkanı Eşref Cerrahoğlu, düzenlediği basın toplantısında, her yıl turistlerin yüzde 50'sinin tatil için deniz kıyılarını tercih ettiğini söyledi. Geçen yıl TURMEPA olarak Ege ve Akdeniz koylarında yaptıkları çalışmaya değinen Cerrahoğlu, bu çalışma kapsamında 131 otelin kıyıdan ziyaret edildiğini, bu otellerin sadece yüzde 25'inde atık su arıtma tesisi bulunduğunun tespit edildiğini vurguladı.

Denizlerin kirlenmesi nedeniyle 1980'li yıllarda İspanya ve Yunanistan'da pek çok plajın kapandığını hatırlatan Cerrahoğlu, turizm sektöründe gelirlerin sürekliliğinin ancak sürdürülebilir kalkınma ile mümkün olacağına dikkati çekti. Eşref Cerrahoğlu, turistik tesislerin bir an önce gerekli önlemleri alarak alt yapılarını tamamlamaları gerektiğini, aksi halde bu işletmeler hakkında yasal işlemlerin başlatılacağını ifade etti.

Tesislere yaptırım uygulanması için bugüne kadar ''ispat'' sorunu yaşadıklarına değinen Cerrahoğlu, bu yaz Denizcilik Müsteşarlığı iş birliğinde kullanılmaya başlanacak ''insansız uçak'' ile bu sorunu da aşacaklarını kaydetti. İnsansız uçağın termal sistemle denizi kirleten tekne ve yatları da tespit edebileceğini belirten Cerrahoğlu, bu şekilde denizi kirlettikleri tespit edilen tesisler, tekne veya yat sahipleri hakkında cezai işlem uygulanacağını bildirdi. Cerrahoğlu, yasaya göre, denizi kirleten tesislere, 80 bin YTL ceza verilebileceğini hatırlattı.

DENİZLERİN ÖNEMİ

Cerrahoğlu, denizlerin öneminin insanlar tarafından tam olarak anlaşılamadığını, yaşamak için ihtiyaç duyulan oksijenin yüzde 70'ini denizlerin sağladığını kaydetti. Kanser ilaçlarının yüzde 65'inin deniz canlılarından ve bitkilerinden üretildiğini hatırlatan Cerrahoğlu, birçok ülkenin milli gelirlerinin yaklaşık yüzde 30'unu balıkçılık, deniz taşımacılığı, turizm ve benzeri endüstrilerden sağladığına işaret etti.

Denizlerin öneminin Türkiye'de de yeterince anlaşılamadığını anlatan Cerrahoğlu, şöyle konuştu:
''Türkiye'de nüfusun yüzde 50'sinin kanalizasyonu, hiçbir arıtmaya tabi tutulmadan deniz, nehir, göl ve derelere bırakılmaktadır. Ülkemizde 3 bin 225 belediye mevcut. Bunların maalesef 172 tanesinde atık arıtma tesisi bulunuyor. Ancak bunlardan bazıları da teknik ve ekonomik sebeplerle çalıştırılamamaktadır. Türkiye'de sanayi sularının, ancak yüzde 50'sinin arıtıldığını görüyoruz. Endüstriyel işletmelerdeki arıtma tesisine sahip işletmeler sadece yüzde 9 olup, bazıları ise tam kapasite çalışamamaktadır. İstanbul'da 1 yılda çıkan 750 bin ton katı atığın sadece yüzde 1'i İZAYDAŞ Tesisleri'ne gidiyor. Türkiye'de evsel atıkların, ancak yüzde 30-35'i düzenli depolanabilmektedir. Çöplerimizin yüzde 70'i denize dökülmektedir.''

Cerrahoğlu, Dünya Sağlık Örgütü istatistiklerine göre dünyada yaklaşık 250 milyon kişinin kirli denizlere girdiği için mide, bağırsak enfeksiyonu ve üst solunum yolları hastalıklarına yakalandığını, ortalama 25 bin kişinin de
denizlerdeki kirlilik nedeniyle yakalandıkları hastalıklar sonucu hayatlarını kaybettiklerini bildirdi.

BALIK ÇİFTLİKLERİ

Eşref Cerrahoğlu, Türkiye'de 350 balık çiftliği bulunduğunu, bu sektörün Türkiye ekonomisi bakımından büyük önem taşıdığını söyledi. Balık çiftliklerinin yaklaşık 50 bin kişiye istihdam sağladığını belirten Cerrahoğlu, yıllık üretimin ise 118 bin ton olduğunu dile getirdi. Türkiye'de kişi başına balık tüketiminin 10 kilograma ulaştığını belirten Cerrahoğlu, ''Bu yüzden gerek sağladığı iş olanağı, gerekse sağladığı protein açısından balık çiftliklerinin önemi tartışılamaz'' dedi.

Cerrahoğlu, balık çiftliklerinin turizm bölgelerine yakın kurulmasında, bu işletmelerde kullanılan ilaçların doğaya verdiği zararlar nedeniyle sorunlar yaşandığına da işaret etti. Bunun engellenmesi için Çevre ve Orman Bakanlığının çalışmalara başladığını ifade eden Cerrahoğlu, balık çiftliklerinin dağınık yapılanması yerine tamamının tek bir yerde toplanmasına ilişkin projeye başlandığını dile getirdi.