Nar peşinde koşmayın, elma yiyin...

'Süper yiyecek' trendini başlatan yaban mersini oldu. Nar ve su yosunu da bu trendi güçlendirdi. Artık pahalı ve egzotik yiyeceklerden oluşan uzun bir liste, sağlık pompalayıcı ve hafızayı güçlendirici olarak tanımlanıyor. Bu meyvelerle ilgili çıkan her bir yazı, yapılan her bir duyuru satışlarının artmasına, süper yiyeceklerle yapılan tariflerden oluşan yemek kitaplarının çoğalmasına ve bir zamanlar kolay kolay bulunamayan bu yiyeceklerin artık market raflarının vazgeçilmez ürünleri arasında yer almasına neden oldu. Fakat son zamanlarda süper yiyeceklerin şöhreti tehlike altında. Çünkü uzmanlar, besin değeri taşımalarına rağmen genel sağlığa yararları, sanıldığı kadar çok olmayan pahalı yiyeceklerin yerine, insanların elma ya da portakal yemeleri gerektiğini söylüyor. Reading University adlı kitabında süper yiyeceklerle ilgili gerçekleri tartışmaya açan Jeremy Spencer, bu yiyeceklerin sağlığa çok faydalı olduğu söylentilerine fazla rağbet edilmemesi gerektiğine inanıyor: "Her bir metabolizmanın bir yiyeceğe aynı tepkiyi göstereceğini söylemek imkânsız." Spencer bir başka gerçeğe daha dikkat çekiyor: "İnsanlar besin değil yiyecek yiyor. Ve yiyeceklerin, içerdikleri besinlere göre farklı farklı etkileri olabilir. Ayrıca insanlar üzerindeki etkilerinin test tüplerindeki gibi olması beklenemez." Bu görüşe diğer beslenme uzmanları da katılıyor. Londra'daki St. George's Hastanesi beslenme uzmanı Catherine Collins, "Süper yiyecek, çok anlamsız ve çok zararlı bir terim. Bir yiyeceğin vitamin ya da besin dolu olması sizin için çok sağlıklı olacağı anlamına gelmez," diyor. "Toplumda, besin değeri yüksek yiyecekler yemenin çok yararlı olduğu gibi geniş bir kanı var. Tabii besin değeri yüksek yiyecekler yemek gerekiyor ama vücudumuzun sadece belli ölçüde besine ihtiyacı olduğunu unutmadan. Yani bu işi abartmamak gerekiyor. Vücudumuzun, alınan fazla besini atamaması ve yararlı şekilde muhafaza edememesi kötüdür. Daha da beteri, eğer belli besinler gerektiğinden fazla alınırsa, bazı hücrelere ciddi zararlar verebilir. Sonuçta vücudumuza fazla yükleme yapmak sağlıklı ve doğal değildir." Tüm bunların yanında, süper yiyeceklerle ilgili bilimsel bir açıklama da yapılmış değil. Hatta bu konseptin zararlı olabileceği bile söyleniyor. Catherine Collins, "Bu yiyecekler tılsımlıymış gibi bir hava yaratmak; sıradan, daha ucuz ve kolaylıkla bulunabilen yiyecekler yetersizmiş gibi bir yanılgıya yol açıyor," diyor. Collins bir ailenin, egzotik bir meyvenin bir kilosuna verilecek parayla, yıllardır tükettikleri taze meyve ve sebzelerden birkaç çeşit almalarının çok daha iyi olacağını düşünüyor: "Afrika'dan getirilen, hangi koşullarda yetiştirildiğinden emin olmadığınız pahalı yiyecekler yerine ülkenizde yetişen elmayı yemenizi tavsiye ederim." Jeremy Spencer, doğal formunda tüketilen beta karotenin, antioksidan niteliği gördüğünü, vücudumuzda DNA'ya zarar veren ve kansere neden olabilen serbest radikalleri öldürdüğünü söylüyor. Fakat bilim adamları tarafından ayrıştırılan ve tablet halinde diyet ürününe dönüştürülen vitamin gibi bazı besin değerlerinin, bazı kanserleri tetiklediğini de hatırlatıyor. Collins, sağlık için en doğru seçimin, bol çeşit ve işlenmemiş besin içeren dengeli beslenme olduğunu anlatıyor.