|
|
|
|
|
|
Dünya kahvaltıları
Coğrafi farklılıklar kahvaltı sofralarına da yansıyor. Çay, zeytin, peynir ve ekmeğin eksik olmadığı geleneksel Türk kahvaltısının yerini Rusya'da havyar, Japonya'da soya, Pakistan'da ise köri alıyor. Milletlere göre değişiklik gösteren kahvaltıları araştırdık...
Avrupalılar güne balıkla, Asyalılar ise pilavla başlıyor
Coğrafi farklılıklar kahvaltı sofralarına da yansıyor. Çay, zeytin, peynir ve ekmeğin eksik olmadığı geleneksel Türk kahvaltısının yerini Rusya'da havyar, Japonya'da soya, Pakistan'da ise köri alıyor. Milletlere göre değişiklik gösteren kahvaltıları araştırdık....
Kahvaltı denince hepimizin aklına hiç kuşkusuz aynı manzara gelir: Eve yayılan kızarmış ekmek kokusu, demlikte bekleyen tavşan kanı çay, zeytin, peynir çeşitleri, sahanda yumurta, sucuk, salam, bal, kaymak... Sayması bile insanın karnını acıktırıyor. Ancak 'tipik' Türk kahvaltısının bazı ülkelerde hiç de normal karşılanmadığını biliyor muydunuz? Çünkü tıpkı akşam yemekleri gibi sabah kahvaltısı da bölgeden bölgeye farklılıklar gösteriyor. Öyle ki Çinliler güne lapa, Japonlar balık, Almanlar kaz ciğeri yiyerek başlıyor.
Çin'de lapa ve turşu 'Kahvaltı' kelimesine, Uzakdoğu ülkelerinde rastlamak mümkün değil. Çünkü onlar için kahvaltı, öğünlerden ilki. Kısacası akşam yemeğinden hiç mi hiç farkı yok. Kızarmış ekmekler, reçel ve peynir çeşitleri, Çin mutfağında yer almıyor. Zaten Çin geleneklerinde uzun uzun kahvaltı masasında vakit geçirmek de pek hoş karşılanmıyor. Sabahları en çok tükettikleri şey lapa. Pirinç, Uzakdoğu ülkelerinin vazgeçilmezi, haşlama pilav ve lapa da kahvaltı sofralarında mutlaka yer alıyor. Yedikleri, bölgelere göre değişse de et sote, sebze sote, balık, makarna, kızarmış Çin mantısı en çok tüketilenler arasında. İçecek olarak ise tercihleri yeşil çay ve yasemin oluyor. Gençler ise en çok soya sütünü seviyor.
Japonya'da balık Ekmek-peynirin tercih edilmediği bir diğer kahvaltı sofrası ise Japonlara ait. Japonlar, güne çiğ olmasa da balık yiyerek başlıyor. Az pişmiş ızgara somon ve uskumru en çok tercih edilenler. Kahvaltı sofralarının vazgeçilmez diğer tatları ise soya çorbası ve baharatlı turşu. Japonya'da kahvaltı için geleneksel bir restorana gittiğinizde; yağsız ve tuzsuz pilav ve ızgara balık mutlaka sofraya geliyor. Bizim damak tadımıza yakın tükettikleri tek şey ise yumurta ama onu da çok az pişmiş olarak yiyorlar. Peynir yerine ise sıkça tofu (soya fasulyesinden yapılan bir yiyecek) tüketiyorlar. Kahvaltının yanında Uzakdoğu'nun vazgeçilmezi yeşil çay tercih ediliyor.
Filipinler'de sarmısak Mango ve tropikal meyve cenneti Filipinler'de güne çok sağlıklı yiyecekler tüketilerek başlanılıyor sanıyorsanız, yanılıyorsunuz. Çünkü burada kahvaltının değişmeyeni; sarmısaklı kızarmış pilav. Pilava, genellikle bir çeşit balık füme, çoğunlukla da sardunya, karamelize edilmiş domuz pastırması, tereyağlı yumurta ve garnitür olarak da domates, kurufasulye ve turşu eşlik ediyor.
Pakistan'da köri Özellikle baharat çeşitleri konusunda oldukça zengin olan Pakistan'ın kırsal kesimlerinde kahvaltı, ana öğün olarak tüketiliyor. Yani en çok kahvaltıya önem veriliyor, sabah sofrada tüm aile hazır bulunuyor. Pakistanlılar; eti, sebzeyi ve bakliyatı eşit miktarda tüketmeye özen gösteriyorlar. Et ve sebzeyle başlayan kahvaltıda içecek olarak ayran başı çekiyor. Chapati ise yassı bir şekle sahip olan ve buğday unundan yapılan ekmekleri. Ama ekmeği, reçel peynirle değil, körili et, tavuk ya da sebze yemekleriyle yiyorlar. Süt ve yoğurt ürünlerini çok sık tüketen Pakistanlıların her öğün sofralarından eksik olmayan yiyecek ise, yoğurdun içine kimyon, nane gibi baharatlar konularak yapılan raita adını verdikleri bir çeşit cacık.
Peynir düşkünü Almanlar Almanya'da tipik bir kahvaltı; peynir ve ekmek çeşitleri, domuz eti, yumurta, kaz ciğeri, patates ve gevrek tahıllardan oluşuyor. Bavyera bölgesinde keyfe dönüşen sabah kahvaltılarına ise çoğu kez şarap eşlik ediyor. Bavyera usulü brie, Alman tilsit peyniri, yoğun kremalı inek peyniri (butterkase) başlıca peynir çeşitleri. Peynirleri kadar Alman ekmekleri de rüştünü tüm dünyada ispatlamış durumda. Yulaflı, tahıllı Alman ekmeği, ülke dışında da birçok fırında satılıyor.
Fransa'da sıcak çikolata Fransız kahvaltısı denilince hiç kuşkusuz herkesin aklına meşhur 'croissant'lar (tereyağlı çörek) geliyor. Ama croissant aslında 17. yüzyılda Avusturyalılar tarafından bulunmuş ve kısa süre içerisinde Fransız mutfağının demirbaşı olmayı başarmış bir çeşit çörek. Dünyanın en zengin mutfaklarından birine sahip olan Fransızlar, günde üç öğün besleniyorlar. Sabah kahvaltısında genellikle sıcak çikolata içiyor yanında ise tereyağlı ya da reçelli kruvasan tüketiyorlar. Genelde kahvaltıda kişi başına iki kruvasan düşüyor. Ancak bir tanesinin yaklaşık 170 kalori olduğunu hatırlatalım. Krep ve üzerine tarçın serpilen Fransız tostu da kahvaltıda en çok tüketilen yiyeceklerden. Fransız mutfağında tatlılar da ayrı bir yer tutuyor. Çikolatalı çörekler, meyveli tartlar, kremalı pastalar, özellikle pazar kahvaltı sofralarından eksik olmuyor.
İspanya'da iki kahvaltı İspanya, yemek saatleri konusunda diğer tüm Avrupa ülkelerinden ayrılıyor. Günde beş hatta altı öğün tüketen İspanyollar, 'ilk' kahvaltılarını oldukça hafif geçiştiriyorlar. 'İlk' kahvaltı diyoruz çünkü sabahın erken saatinde çay, kahve eşliğinde ekmek ve reçel yiyen İspanyollar, esas kahvaltılarını saat 11.30'da yapıyorlar. Yemeyi, sosyal hayatın bir parçası olarak gören halk, bu saatte işten çıkarak, yakın bir kafeye gidiyor ve gerçek kahvaltısını ediyor. Bir balık cenneti olan İspanya'da sabah balık füme yemek kaçınılmaz oluyor. Ama İspanya'daki kahvaltı sofralarının kralı hiç kuşkusuz, 'Pan con tomate' ismini verdikleri, domates, sarımsak ve jambonla hazırlanan ekmekleri.
İsveç'te tatlı Göl ve nehirlerle çevrili İsveç'te, kahvaltıdan akşam yemeğine kadar tüm öğünlerde sofrayı balık çeşitleri süslüyor. Özellikle tatlı su balıklarının yoğun olarak tüketildiği ülkede, alabalık, somon ve ringa balığı başı çekiyor. Frenk soğanı, dereotu gibi yeşillikler de İsveç'te her öğün tüketiliyor. Ekmek olarak ise sert çavdar ekmeği ya da wasa adını verdikleri krakerleri tercih ediyorlar. Kraker üzerine tereyağı, balık ve frenk soğanı koyarak yemek oldukça popüler.
İngiltere'de kızartma İngiltere'de günün en önemli öğünlerini; meşhur 'beş çayı' ve sabah kahvaltısı oluşturuyor. Akşam yemeğinden vazgeçebilen İngilizler sabah kahvaltısını asla atlamıyorlar. Zaten saatler süren pazar brunch'ı geleneğinin de en büyük mimarı İngilizler. Kızartma yiyecekleri oldukça seven İngilizlerin başlıca kahvaltı mönüsünü; tereyağlı yumurta, mantar sote, jambon ya da sosis ile kızartılmış tost ekmekleri ve kurufasulye alıyor. Çeşit çeşit marmelatlar, özellikle de portakal marmeladı İngiliz kahvaltı sofralarından eksik olmuyor. Tüm bu yağlı ve bol kalorili mönü mısır gevrekleri ile daha da zengin bir hale geliyor.
Rusya'da havyar Sabah gözünüzü açar açmaz, havyar ve lakerda yiyebilir misiniz? Ruslar yiyor. Çarlık döneminde Rusya'da oldukça popüler hale gelen balık çeşitlerini tüketme geleneği, bugün de son sürat devam ediyor. Güne yüksek kalorili balıklar tüketerek başlayan Ruslar, bunun dışında et ve yumurta çeşitlerini de ihmal etmiyor. Özellikle Rus yumurtası ve 'wolgaschnitte' adını verdikleri lakerdalı esmer ekmekleri, Rusların en ünlü kahvaltı yiyecekleri. Kahvaltının ardından tatlı olarak meyve yiyorlar.
BURCU ALDİNÇ
|
|
|
|
|
|
|
|
|