|
|
|
Otoyol ve köprü zammına iptal kararı
Ankara 10. İdare Mahkemesi, köprü ve otoyol araç geçiş ücretlerine yapılan zammın iptaline karar verdi. Mahkemenin kararında, kapsamlı bir araştırma ve inceleme yapılmaksızın yeniden ücret belirlenmesine gidildiği ve ücret ayarlamasının iç kaynak teminine yönelik olduğu vurgulandı.
Ankara 10. İdare Mahkemesi, CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen'in, 31 Ağustos 2006 tarihinde İstanbul Boğaz köprülerine yüzde 33, paralı otoyol geçiş ücretlerine ise yüzde 20 oranında zam yapılmasına ilişkin işlemlerin iptali istemiyle açtığı davayı esastan sonuçlandırdı.
Mahkeme, dava konusu işlemi oy birliği ile iptal etti.Davalı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğü kararı temyiz ederse dosya Danıştay'a gidecek. Danıştay, 10. İdare Mahkemesi'nin kararını onarsa kesinleşecek.
Ankara 10. İdare Mahkemesi'nin iptale ilişkin gerekçeli kararında, Türkiye İstatistik Kurumu'nca tespit edilen enflasyon oranları dikkat alındığında, bu rakamlar baz alınarak fiyat ayarlaması yapıldığı takdirde geçiş ücretlerinin ne kadar olmasının gerektiğinin davalı idareden sorulduğu kaydedildi.
İdareden gönderilen belgenin ve bilgilerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda davalı idarelerce zam oranını belirlenmesinin gerekçesi olabilecek somut bir belgenin gönderilmediğinin belirtildiği kararda, zammın herhangi bir ölçüye dayanmadığı, Türkiye İstatistik Kurumu'nun tüketici fiyatlarına göre geçiş ücretlerinin en son düzenlendiği 2004 yılı Temmuz ayından 2006 yılı Eylül ayına kadar geçen sürede oluşan enflasyon oranını yüzde 21 olduğu ifade edildi.
Otoyol ve köprü ücretlerine ise ortalama yüzde 30 artış yapıldığının belirtildiği kararda, ortada kapsamlı bir araştırma ve inceleme yapılmaksızın yeniden ücret belirlemesine gidildiğinin ve ücret ayarlamasının iç kaynak teminine yönelik olduğunun görüldüğü bildirildi.
Kararda, otoyol ve köprülerin, yapım, bakım, onarım, işletme ve proje maliyetinin, buralardan tahsil edilen otoyol ve köprü ücreti gelirleri toplamının altında kalmasının ve 5539 sayılı yasanın 19/7 maddesi uyarınca geçişi ücretli olan yol, köprü ve tünellerin her çeşit gelirlerinin, Karayolları Genel Müdürlüğünün gelirleri arasında sayılmış olmasının, geçiş ücretlerindeki zam oranın, herhangi bir ölçüye dayanmadan yeniden belirlenmesini gerektirmeyeceği vurgulandı.
''Otoyollar ve köprüler yapmak; sosyal devlet olmanın gereklerinden olup, kar-zarar ilkesine dayalı olarak işletilen alanlardan olmadığı açıktır'' denilen kararda, şunlar kaydedildi:
''Bunun yanı sıra davalı idareler tarafından otoyol ücretlerinin sosyal devlet ilkesine aykırı bir yönünün bulunmadığı, bu yolların vatandaşlarca mecburen kullanılması gereken yollardan olmadığı, alternatifi olan devlet yollarının ve yine köprüler yerine karşıdan karşıya geçişi sağlamak için de alternatiflerin mevcut bulunduğu, otoyolların az kullanılan kesimlerindeki ücretin az tutularak trafiğin buraya çekilmesinin hedeflendiği, şehirlere yakın çevrelerde otoyol ücretlerinin göreceli olarak yüksek tutulmasının doğal olduğu, otoyollara ve boğaz köprülerine yapılan zamların toplumun genelini etkilemediği, daha çok gelir düzeyi yüksek olan ve ticaretle uğraşan bir kesime hizmet ettiği, zira bu çevrelerde alt gelir tabakasına hizmet eden ücretsiz yol alternatifinin de bulunduğu ileri sürülmüştür. Oysa sosyal devlet olmanın en önemli özelliği, kamu hizmetlerinden ve bu kamu hizmetleri içinde yer aldığı tartışmasız olan ulaşım olanaklarından, boğaz köprüleri ve otoyollardan, gelir düzeyi ne olursa olsun toplumdaki herkesin eşit, güvenli ve konforlu şekilde yararlanması asıldır.''
'KÜLFETLERİN ADİL DAĞILIMI'
Önemli kamusal faaliyetlerden olan ulaşım sektörünün öncelikli olarak devletin gelir artırıcı bir kalemi olarak görülmesinin, gelişmiş ülkelerdeki geçiş ücretlerinin emsal alınarak saptanmasının hakkaniyete, külfetlerin adil dağıtılması ilkelerine aykırı olacağı vurgulanan kararda, Karayolları Genel Müdürlüğü bünyesinde ve denetiminde bulunan İstanbul Boğaz Köprüleri Araç Geçiş Ücretlerinin 31 Ağustos 2006 tarihinden itibaren yeniden belirlenmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı kaydedildi.
DAHA ÖNCE KABUL VE RET KARARLARI VERİLMİŞTİ
Tüm Tüketicileri Koruma Derneği de aynı işlemin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle dava açmıştı. Ankara 6. İdare Mahkemesi yürütmenin durdurulması istemini reddederken, Sevigen'in açtığı ve esastan sonuçlanan davada, Ankara 10. İdare Mahkemesi yürütmenin durdurulmasına karar vermişti.
İtiraz üzerine Ankara Bölge İdare Mahkemesi, Ankara 10. İdare Mahkemesi'nin yürütmenin durdurulması yönündeki kararını kaldırmıştı."
|