SMS: AY yaz boşluk bırak mesajını yaz 4122'ye gönder
Piyasalara birkaç ay bir şey olmaz mı?
Önce halka arz edilen TAV'a 5 milyar dolarlık, ardından salı günü gerçekleşen hazine ihalelerine 23 milyar dolarlık talep geldi. Hisse senedi talebi de, devlet iç borçlanma senedi talebi de rekor düzeyde. 10 Ocak'tan sonra ortaya çıkan pozitif eğilim güçlenerek devam ediyor. Küresel piyasalar da iyimser, yurtiçi finansal piyasalar da. Hatta geleceğeyönelikmükemmelbeklentilerinsatınalındığını söylemek de mümkün. Faiz, 2006 çalkantı sonrasının en düşük düzeyinde. Döviz kurları da öyle. Borsa ise çalkantı sonrasının en yükseğinde. Burada da ana belirleyici yabancı yatırımcılar.
ABDetkisi Önce ABD Merkez Bankası FED'in faizleri artırmayacağı, belli bir süre sabit tuttuktan sonra düşürebileceği ihtimali ağırlık kazandı. Buna da açıklanan ekonomik veriler yanında FED'in faiz kararı ve yaptığı açıklamalar zemin hazırladı. Piyasalar zaten yumuşak iniş senaryosunu satın almaya istekliydi. Gerçekleşmenin bu yönde olması herkesin işine geldi. İvmeyi artırdı.
Japonyaetkisi Dışarıdaki atmosferi iyileştiren ikinci ana etken Japonya Merkez Bankası'nın tutumu ve bu ülkedeki ekonomik verilerdi. BOJ ocak ayında faiz artırmayarak, dün de gerekeni yaparak yani faiz artışına giderek kendinden bekleneni yerine getirdi. BOJ, bundan sonra faiz artışlarını kademeli yapacağını açıklayarak konuyu birkaç aylığına gündemden düşürdü. Yani, BOJyapacağınıyaptı,dahabirkaçaybirşeyyapmayabilir. Artık bundansonraJaponYeni'nindeğerkazanıpkazanmayacağıküreselpiyasalardakilikiditeiçinönemtaşıyacak. Yen'in değer kazanması likiditeyi düşürebilir ve bu açıdan piyasaları olumsuz etkiliyebilir. Dolayısıyla son üç yılda martnisan aylarında uç veren ve 68 hafta süren çalkantı mevsimine yaklaşırken küresel piyasalardaki atmosferi bozacak gelişmeler devre dışı bırakıldı. Dışarıdaki iyimserliğin ana nedenlerinden biri bu.
İyimserliğinnedeni Tabii iyimserliğin temelinde bol likidite yatıyor. Bu likiditeyi de ABD cari açıklarının sürmesi ile Japonya'nın düşük faizi ve parasının istikrarlı oluşu besliyor. Dünyada likidite bol olunca hem gayrimenkul ve şirket olsun reel varlıkların, hem de menkul kıymetlerin satın alınması furyası devam ediyor. Türkiye ve gelişmekte olan diğer ülkeler de, siyasi ve ekonomik olarak kendilerini toparladılar. Dünyadaki bol likidite, iyileşmekte olan bu ülkelere yöneldikçe de kendini besleyen, hareketini doğrulayan bir süreç çıktı ortaya. Tam bu aşamada Türkiye'ninABsürecinekatılması,ortaveuzunvadedeönüaçıkpiyasalardanbiriolarakkabuledilmesinisağladı. Türkiye'ye gelen portföy yatırımları arasında ortaveuzunvadeligelenlerinoranıgiderekarttı. Orta ve uzun vadeli bakınca da, 2007'deki çifte seçimin kalıcı bir hasarı olmayacağından hareketle yabancı alımları devam ediyor.
Sorunyokmu? Seçimlerin sorunsuz atlatılacağı ihtimalinin güçlenmesinde hükümet temsilcilerinin yurtdışı ve yurtiçi açıklamaları da etkili oluyor. Genelseçimlerdenolumsuzbirsonuççıkmayacağı,yineAKParti'ninsandıktantekbaşınaçıkacağı,düşükbirolasılıklakoalisyonunbüyükortağıolacağı,hattaüçüncübirihtimalolarakherneolursaolsunTürkiye'ninyörüngesindençıkmayacağıgörüşütaraftarbulmayabaşladı. Dolayısıyla Türkiye'de olsa olsa geçmiş yıllardaki gibi çalkantı olabilir, bu da gelip geçer diye bakılıyor. Bunlar yabancının satın aldığı mükemmel beklentiler.
Tortusukalır Eğer Türkiye'de iç siyasi kaynaklı bir dalgalanma olur da, dış dünyanın iyimserliği ile bu görmezden gelinirse ne iyi. Sıyrıklarla atlatabiliriz. Buradakikritikgelişmeiseküreselpiyasalarınsonüçdörtyıldırdalgalanmamevsimiolanmart-nisan-mayısaylarınınaynızamandaTürkiye'nindekritikaylarınadenkgelmesi. Şayet, Türkiye'deki dalgalanma dış dalgayla birleşirse o zaman kötü olur. Ama kötüsü de, geçmişteki gibi kriz değil. Geçmiş yıllardaki gibi dalgalanmalar. Elbette bu dalgalar da hafife alınamaz. Çünkü faizin düştü dediğimiz yer hâlâ yüzde 18'ler. Yani dalga öncesinin 5 puan üzeri. Bu açıdan geçen yılki dalga, faizde ve enflasyonda kalıcı olmasa bile önemli bir tortu bıraktı.
Piyasalardalgalanır Kaldı ki, küresel piyasalarda yılın ikinci çeyreğine rastlayan dalgalanmalar da tesadüfi olmayabilir. Yılın iyi geçeceğinin anlaşılmasıyla erken ve aşırı alımla fiyatların olgunlaşması gündeme geliyor. Ardından "olgun armudun küçük rüzgarla dibine düşmesi" gibi, kâr realizasyonuna gidecek bahaneler ortaya çıkabiliyor. Yani önümüzdekibirkaçayiçinFEDkılınıkıpırdatmasa,BOJyapacağınıyapmışolsabile,piyasalarbirşeyleryapacak. Hayat durmayacak, devam edecek. Piyasaların ne yapacağı da, açıklanacak ekonomik veriler ve siyasi gelişmeler gibi nedenler yanında fiyatların ne ölçüde olgunlaştığına bağlı olacak.
Sonuç "Hayat,birşeyinardındanbirdiğeriningelmesidir"Oscar Wilde