 |  |
Türkiye ve ABD
Dünyadaki en zor siyasi konumlardan biri Türkiye'de iktidardaki politikacı olmak ise, dünyadaki en zor diplomatik konumlardan biri de herhalde Türkiye'de Amerikan Büyükelçisi olmaktır.
Türkiye'de iktidara gelen parti hangisi ve başbakan kim olursa olsun, kuşaktan kuşağa aktarılan ve hepsi aynı zamanda "Uluslararası sorunlar" olan "Ulusal sorunlar"ı, çözer gibi görünüp çözümsüz olarak gelecek kuşaklara aktarmanın ağırlığını taşımak durumundadırlar.
Bütün bu sorunlara bir yerden ilişkili olan ABD'nin Ankara'daki büyükelçileri ise, sirklerdeki top cambazları gibi bu sorunları aynı anda havada tutup, ikili ilişkileri kırmadan, görev sürelerinin kazasız belasız bitmesine çalışmaktadır.
Dün bir grup gazeteci, ABD Büyükelçisi Ross Wilson'la karşılıklı oturup TürkAmerikan ikili ilişkilerindeki gündem konularını konuştuk.
BAĞIMSIZ IRAK
Bu konuların hepsi, hem Türkiye'nin ulusal sorunlarıydı, hem de dolaylı ya da doğrudan Amerika'nın meseleleriydi. Ama bir şey daha söyleyelim. Bir Amerikan diplomatının mesleğini iktidardaki bir Türk politikacının mesleğinden daha zor kılan çok güncel bir durum daha var, o da şöyle:
Bir Amerikalı diplomat gazetecilerle konuşurken, Irak'ın bağımsız bir devlet olduğunu, Irak'ın iç işlerinde sadece Iraklı yöneticilerin söz sahibi bulunduklarını söylemek ve karşısındakilerin bunu kabul etmesini beklemek durumunda. Böyle bir görüşmede kimse televizyonlardaki fındık reklamının kilit kelimesi olan "Yerse"yi telaffuz etmediği ve "Irak'ın bağımsızlığı" söylemi gülüşerek geçiştirildiği takdirde, diyalog daha rahat sürüyor.
Bu Irak'ın bağımsızlığı meselesi, Kerkük'e ilişkin Amerikan politikasını Büyükelçi Wilson bir kez daha açıklarken yeniden gündeme geldi. Anladık ki "ABD açısından Kerkük Irak'ın bir iç meselesidir. Dışarıdakiler buna karışmamalıdır. Aynı şekilde Irak'ın bütünlüğünün korunması da ABD'nin öncelikli politika hedefidir." Ross Wilson "Dışarıdakiler" sözcüğünü vurgulayarak telaffuz ederken, sohbet sırasında bir süre sonra "ABD-Türkiye-Irak üçgeni"ne de gelindi ve "Ankara'da, ABD ve Irak yönetimi ile birlikte çalışma arzusu"nun var olduğunu da öğrendik.
PKK İLE MÜCADELE
Başer-Ralston ikilisinin de devrede olduğu PKK'ya karşı ortak mücadele konusunda, Wilson'a göre kısa sürede spektaküler gelişmeler beklenmemeli. Zaten bu alanda atılması tasarlanan somut adımların önceden açıklanması da mümkün değildir. Ama bu alanda ortak mücadelenin ilk sonuçları, Fransa ve Belçika gibi ülkelerde PKK'ya karşı başlatılan operasyonlardan görülebilir. ABD'nin de çabaları sonucu, Avrupa'da PKK terörü, tehditler listesinde El Kaide teröründen sonraki ikinci sıraya oturdu.
ABD Büyükelçisi Wilson, Türkiye için önemli, ABD açısından önemsiz ama TürkAmerikan ilişkileri açısından hayati ağırlıkta görülen ve Kongre'den geçmesi galiba kaçınılmaz olan Ermeni soykırım tasarısı için de özetle şunları söyledi:
- Bu metin Kongre'den geçse bile bir kanun değil bir karar olacaktır. Yani herkesin uyması gereken bir hüküm değil, sadece Kongre'nin siyasi bir görüş açıklaması olacaktır bu. Ama böyle olsa da konunun Türkiye açısından önemini bildiğimiz için, sade şimdiki Başkan Bush değil ondan önceki bütün başkanlar da bu tasarıyı hep engelledi. Bu tasarıyı yeniden ısıtan Temsilciler Meclisi'ndeki çoğunluk lideri Pelosi'nin bu gerçeği görmesi gerekir.
ERMENİ TASARISI
Biz gazetecilerin "Bu tasarı Kongre'den geçtikten sonra neler olabilir" içerikli sorularına da şu cevabı verdi Büyükelçi:
- İki ülkenin birbirine ihtiyacı var. Ermeni tasarısının iki ülkenin hayati konulardaki işbirliğine darbe indirmemesi için gereken her şey yapılmalı. Bu arada Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkileri normalleştirecek adımlar atılmalı, bütün yetkili ve etkili Türkler, Amerika'nın karar ve düşünce merkezlerine Türk görüşünü anlatmaya devam etmeli.
Nükleer silahlanma konusunda Ankara'nın da İran'a karşı Washington'la eskisinden daha fazla aynı çizgide olduğunu vurgulayan Wilson, bu arada Rice, Olmert ve Abbas'ın Filistin sorunu için 19 Şubat'ta buluşacaklarını söylerken, bizler de "Acaba İsrail Başbakanı Olmert'in 15 Şubat'ta Ankara'ya yapacağı ziyaret, Türkiye'nin bu zirveye ilişkin çabalardaki katkısının da bir işareti mi" diye düşündük.
|
