 |  |
 |
|
Mekatronikçi ne işe yarar?
Şu satırları okuyanlar arasında banka ya da kredi kartıyla ATM (bankamatik) dediğimiz makinelerden para çekmemiş bir kişi dahi yoktur.
Peki ATM'nin bir ' mekatronik' ürünü olduğunu biliyor musunuz?
Dün satranç oynayan bilgisayarların, sadece hamle hesabı yapmadıklarını, aynı zamanda, adeta bir insan gibi, pozisyonu 'kavrayarak' cevap verdiklerini anlatmaya çalışmıştım.
O arada maalesef henüz Türkçe'ye kazandırılmamış bir düşünür-bilimciden söz etmiştim: Ray Kurtzweil.
Bu yazıya ilginç bir okur mesajı geldi. Nereden, dersiniz? Anlatayım...
Şöyle başlıyordu mesaj: "Bu tarz konuları gazeteye taşıdığınız için teşekkürler. Oldukça açık, herkesin anlayacağı biçimde yazmışsınız. Raymond Kurtzweil'den söz etmeniz beni şaşırttı, zira kendisinin son kitabı 'The singularity is real'i okuyorum."
Ben mesajın üniversiteyi ABD'de okuyan bir öğrencimizden geldiğini sanmıştım. Cevap verirken şöyle yazdım:
"Bazen insanların bir nevi 'robot' olduğunu düşünüyor musunuz? Ben sosyoloji okudum, toplumsal yapıları önemserim elbette ancak yıllar içinde, (toplumların değil ama) bireylerin sandığımızdan çok daha fazla 'mekanik-elektronik-kimyasal' varlıklar olduğunu düşünmeye başladım."
Boş atıp dolu tutmuşum!
Meğer okurumuz Uğur Tümerdem, şu sıralar Japonya'daki Keio Üniversitesi'nde 'robotics' (robot bilimi) üzerine çalışan bir 'mekatronik' mühendisiymiş! Mekanik ile elektronik kelimelerinin bir araya getirilmesinden oluşmuş bir kavram 'mekatronik'... Bu alanda çalışan mühendisler; çevreyi algılayan, verileri işleyip uygun tepkiyi gösteren akıllı makineler üretiyor.
Böyle ifade edilince bir an için akla; fildişi kulesinde çalışan, toplumdan kopuk insanlar geliyor.
O halde sorayım... Şu cihazlardan herhangi birini hiç kullandınız mı: Dijital fotoğraf makinesi, CD çalar, bankamatik (daha bir sürü var.)
Elbette kullandınız. İşte bütün bunlar 'mekatronik' mühendislerinin eseri. Başka neler yapıyorlar?
Mesela Türkiye'nin bazen medyaya yansıyan ama çoğu zaman göz ardı ettiğimiz çok ciddi bir sorunu var: Güneydoğu bölgesindeki kara mayınları.
Gelin bu konuda Türkiye Sakatlar Derneği'nin verilerine bakalım:
"Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'e 2005'te verdiği rapora göre, toprağa döşeli toplam 943 bin 313 antipersonel kara mayını bulunuyor. Raporda, 194 mayın olayında 39 ölüm, 155 yaralanmanın gerçekleştiği belirtiliyor. Bu süreden 2006 Haziranına dek geçen süredeyse 11 patlama, yedi ölüm olayı yaşanmış. Türkiye, antipersonel kara mayınlarını yasaklayan ve mevcutlarının imhasını öngören Ottawa Sözleşmesi'ni yaklaşık dört yıl önce imzaladı. 1 Mart 1999'da yürürlüğe giren Ottawa Sözleşmesi gereği, Türkiye'nin 2014'e kadar yaklaşık 1 milyon mayını temizlemesi gerekiyor."
Bazen bu mayınların yerini gösteren haritaların kaybolduğundan filan söz edilir. Aslında o haritalar kaybolmasa da 'temizleme' aşamasına gelindiğinde sorun çıkıyor çünkü kara mayını toprağın içinde yer değiştiriyor.
Mayını bir yere gömüyorsunuz, gittiğinizde orada değil, 5 metre ötede buluyorsunuz.
Peki ne yapmalı?
Mesela Marmara Üniversitesi bünyesindeki 'Mekatronik Kulübü'nün internet sitesinde, mayın tarama robotunun özelliklerine ilişkin ilginç bir makale okudum.
Merak ediyorum: Mayınları kolay, ucuz ve tehlikesiz bir biçimde bulup yok etmek üzerine kafa patlatan mekatronik mühendisleri, acaba siyasi suikastlere karşı da bir güvenlik sistemi geliştirebilir mi acaba?
Yer kalmadı, 'insan ne kadar robot' sorusunu başka zaman konuşuruz.
|
