|
|
 |
 |
 |
|
 |
|
  |
|
 Türkiye gizli görüşmelere aracı oldu
Türkiye'nin, Suriye Devlet Başkanı Başer Esad'ın talebi üzerine 2004 yılında İsrail ile Suriye arasında müzakereler sürecinin canlandırılması için "gizli" girişimler yaptığı, ancak Türkiye'nin "arabuluculuk" girişimlerinin, ABD'nin İsrail-Suriye müzakerelerine karşı çıkması ile sonuçsuz kaldığı bildirildi.
İsrail'de yayınlanan Haaretz gazetesi, Suriye Devlet Bakanı Başer Esad'ın Ocak 2004'teki Türkiye ziyareti ile başlayan, sürecin tüm ayrıntılarını geniş bir biçimde açıkladı. Türkiye'nin oynadığı role dikkat çeken gazetenin yayınladığı bilgilere göre, Türkiye'nin İsrail ile Suriye arasında arabuluculuğa soyunması olayı ve sonraki gelişmeler özetle şöyle gelişti:
-Suriye
Devlet Başkanı Başer Esad'ın Ocak 2004 yılında Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinde Türkiye'nin İsrail ile olan iyi ilişkileri kullanarak paslanan İsrail-Suriye arasındaki müzakere kanalına yeniden işlerlik kazandırılmasına yardımcı olmasını istedi.
-Esad, İstanbul'da ağırlandığı otelde İsrail'in dönemin Dışişleri Bakanlığı Genel Müdürü ve eski Ankara Büyükelçisi Dr. Alon Liel de kalıyordu.
-Liel, Türk Dışişleri Bakanlığı'ndaki "dostları"ndan Liel'e İsrail'in Esad-Erdoğan görüşmelerinde önemli bir konuyu oluşturduğunu öğrendi.
TÜRK BÜYÜKELÇİSİ DAVET EDİYOR
-Birkaç gün sonra Liel, İsrail'e döndüğünde Türkiye'nin dönemin Tel Aviv Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu tarafından bir toplantıya davet edildi. Sinirlioğlu, Liel'e Esad'ın Türkiye'den talebini iletti.
-Liel'den ayrıca İsrail Başbakanı Ariel Şaron'un bürosunda Türkiye'nin arabuluculuk yapacağı gizli müzakerelerde bir İsrail ortağının olup olmayacağı konusunda nabız yoklanması için girişimlerde bulunması da istendi.
-Bunun üzerine Liel, bir takım temasları başlattı. Bunun sonucunda Washington'daki Ortadoğu Barış Vakfı'ndan Yahudi Geoffrey Aronson ile temasa geçti. Aronson'un önerisi üzerine Washington'da yaşayan ve Esad ailesinin aynı köyünden olan İbrahim Süleyman adlı Suriyeli bir işadamı devreye sokuldu.
-İbrahim Süleyman, Şam'a giderek temaslar yaptı. Bunun ardından da Türkiye'nin Şam Büyükelçiliğine giderek Suriye'nin İsrail ile resmi müzakereler için hemen masaya oturmaya hazır olduğunu bildirdi.
-Ancak İsrail Başbakanlığı, Suriye ile temaslar yapılmasına karşı olmamakla birlikte ABD'nin istemediği gerekçesiyle resmi müzakerelerin başlatılmasına onay vermedi.
-2004 yaz aylarının sonunda Sinirlioğlu, Liel'e Türkiye'nin çabalarının çıkmaza girdiğini bildirdi.
-Ancak Liel, Aronson ve Süleyman vazgeçmedi. Üçlü, Eylül ayında gizli İsrail-Suriye kanalı için üst düzey bir Dışişleri yetkilisinin aracılığı ile katkı sağlamayı kabul eden bir Avrupa başkentinde toplandı. Böylece, ismi açıklanmayan Avrupalı arabulucu devreye girdi. 2004 son baharından itibaren 7 toplantı yapıldı.
-Yapılan tüm toplantıların sonucu Liel tarafından İsrail Dışişleri Bakanlığı'ndaki üst düzey bir yetkiliye aktardı. İsrail Başbakanlığı da sürekli tam olarak bilgilendirildi. Avrupalı arabulucu da, hem İsrail'de, hem de Suriye'de görüşmeler yaptı ve Suriye'nin çok ciddi olduğu kanısına vardı.
-Gizli pazarlıklar sonucunda hazırlanan, Haaretz tarafından da içeriği yayınlanan ikili bir barış anlaşmasına ilişkin mutabakat belgesine, Ağustos 2005'de son şekli verildi. Gizli tutulan müzakere süreci çerçevesinden son görüşme, bir yıl sonra Lübnan savaşı sırasında gerçekleşti.
Haaretz gazetesinin açıkladığı gizli görüşmeler konusunda İsrail radyosuna bir açıklama yapan üst düzey bir İsrail yetkilisi, İsrail'in halen Suriye ile temas içerisinde olmadığını söyledi.(ANKA)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
