  |
|
Postmodern bit pazarları
Topkapı'dan Yenibosna'ya taşınan Bit Pazarı artık eski eşyadan çok, ucuz eşyaya rağbet edenlerin ihtiyaçlarını karşılıyor. Pazarda beyaz eşyadan play station'a birçok şey neredeyse yarı fiyatına satılıyor.
Sararmış kitaplar, tıkırdayan saatler, tozlu gramofonlar veya gün görmüş kıyafetler... Bit pazarı denilince ilk akla gelen bunlar olsa da, Yenibosna'daki Eskidji Bit Pazarı'ndaki yüzlerce dükkân arasında, yalnızca birkaçı bu naftalinli geleneği yaşatmaya çalışıyor. Topkapı surlarının yanında 20 yıldan bu yana kurulan İstanbul'un en ünlü bit pazarı, yol çalışmaları nedeniyle geçtiğimiz yıl tarihe karıştı. Buradaki onlarca esnaftan pek çoğu işi bıraktı, bazıları da farklı yerlerde tezgâh açmaya başladı. Adı 'Eskidji Bit Pazarı' olarak değiştirilen eski Bit Pazarı'nın yerinde ise şu anda, beyaz eşyadan ofis mobilyalarına, kıyafetlerden iç çamaşırına kadar her türlü ürünün bulunduğu mağazalar var. Bunlar arasında hayatta kalma savaşı veren, kendi deyimleriyle 'gerçek bit pazarı' esnafı ise hayli dertli. İki katlı, 27 bin metrekarelik bir alandan oluşan Eskidji Bit Pazarı'nda, buraya ismini veren eski eşya satan dükkânlar, üst katta  yer alıyor. Bunlardan biri eski avizeci Mahmut Tek'in dükkânı. Kayserili olduğu için ticarette uyanık olmasıyla övünen Tek: "Burada çoğunluk Çin malı satıyor. Ama bende özel eşyalar var. 'Satışlar kötü,' diyenler suçu kendisinde aramalı. İşinizi iyi yapıyorsanız, iyi de satarsınız. Avrupa ve Amerika'dan gelenler oluyor. Örneğin, Washington'dan Bill diye bir müşterim var; her gelişinde çok büyük alışveriş yapar." Mahmut Tek'in bazı kuralları da var. Örneğin yaşlılardan ve çocuklardan kesinlikle eşya almıyor. "Çünkü yaşlılar veya çocuklardan bir mal alırsanız, ertesi gün çocuğu veya annesi gelir o malı geri ister. Haklıdır da..."
ANTİKAYA İLGİ YOK
Kenan Atay da Topkapı'daki eski bit pazarının esnaflarından. Yenibosna'ya eski müşterilerin gelmediğine dikkat çekiyor. Tek sorunu, pahalı eşyaların veya antika değeri olan malların, burada satılamıyor olması. "Bir gün 600 dolarlık gramofon getirdim ama satılmadı. İnsanlar buraya ucuz  mallar almaya geliyor," diyor. 'Dergah Sahaf' ise Eskidji Bit Pazarı'nın farklı dükkânlarından biri. İlk bakışta tavana kadar dizilmiş eski kitaplar dikkati çekiyor. Daha sonra içerdeki 'gerçek bit pazarı' tabelası karşılıyor sizi. Eskiden Kadıköy'de antikacılık yapan Ercan Çetin, "Burası ilk açıldığında antika getirdik ama çok pahalı geldi. Bu nedenle pek çok esnaf taşınmak zorunda kaldı. Buraya antika getirdiğimiz zaman, müşterilerle birbirimize giriyoruz. Örneğin bir tane terazimiz var. 150 yıl öncesinin kuyumcu terazilerinden. Her gelen ona bir kez dokunmak istiyor. Halbuki her dokunuş bu terazinin ayarını bozuyor; değerini düşürüyor," diyor. Dergah Sahaf'ta eski kitaplar ve belgeler de bulunuyor. Örneğin, 1919 tarihli İstiklal Gazetesi'nin 121 baskısının sonradan ciltlenmiş hali satılıyor. Yenibosna'daki Eskidji Bit Pazarı, pazar dahil, her gün 10.00-20.00 saatleri arasında hizmet veriyor. Cumartesi günleri ise 22.00'a kadar açık.
ECE KOÇAL
|
