|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tayland demokrasisinin çalkantılı geçmişi
Mutlak monarşinin yıkıldığı 1932 yılından bu yana Tayland'daki gelişmeler, ana hatlarıyla şöyle sıralanabilir:
24 Haziran 1932: Mutlak monarşi rejimi, askeri-sivil darbeyle devrildi, anayasal monarşiye geçildi. Aralık 1938: Phibun Songkram adlı subay, başbakan oldu ve Tayland'ı militarist rejim yapacağını bildirdi. Mart 1946: Pridi Bhanomyong başbakan oldu. 9 Haziran 1946: Kral 8. Rama esrarengiz şekilde öldü. Kardeşi (bugünkü kral) Bhumibol Adulyadej tahta çıktı. 8 Kasım 1947: Phin Choonhavan ve Phao Siriyanod askeri darbe yaptı. 1948-1957:
Phibun iktidara tekrar geldi. Birçok darbe girişiminde bulunuldu. 14 Eylül 1957: Sarit Thanarat, Phibun ve Phao başkanlığındaki rejimi devirdi. Kasım 1971: Anayasa askıya alındı, meclis feshedildi. 14 Ekim 1973: Askeri rejim gösteriler sonucu yıkıldı, kısa bir demokratik dönem başladı. 6 Ekim 1976: Askeri diktatörlüğe dönüldü. Mart 1980: Yarı demokratik rejim kuruldu. Başbakan Prem Tinsulanod'a karşı birçok darbe girişiminde bulunuldu. 1985: Ekonomide "mucizevi" gelişmeler kaydedilmeye başladı. Haziran 1988: Genel seçimler yapıldı. Chatichai Chounhavan başbakan seçildi. 23 Şubat 1991: Askeri darbe yapıldı, ordu komutanı Suchinda Kraprayun komutasında askeri-sivil cunta kuruldu. 18-21 Mayıs 1992: Askerlere karşı yapılan gösteriler bastırılırken yüzlerce kişi öldü. Kral Bhumibol Adulyadej'in müdahalesiyle asayiş ve nizam sağlandı. 10 Haziran 1992: Anand Panyarachuan başbakan oldu. 23 Eylül 1992: Demokrat Parti'nin kazandığı seçimlerle demokratik kurumlar tekrar çalışmaya başladı. 2 Haziran 1997: Devalüasyon mali krize yol açtı. 11 Ekim 1997: Yeni anayasa ilan edildi. 6 Ocak 2001: Telekomünikasyon devi Thaksin Shinawatra, seçimi kazanıp başbakan oldu. 4 Ocak 2004: Müslüman isyancılar güney bölgesinde orduya karşı taarruza geçti ve yeni bir şiddet dalgası başladı. 26 Aralık 2004: Dev deniz dalgaları 5395 kişinin ölümüne yol açtı, 2932 kişi kayboldu. 9 Mart 2005: Thaksin, partisi şubat seçimlerini kazanınca tekrar başbakan seçildi. 6 Şubat 2006: Thaksin meclisi feshetti. 4 Nisan: Muhalefetin katılmadığı erken seçimlerden iki gün sonra Thaksin çekildiğini açıkladı. Seçimler mayısta geçersiz ilan edildi ve kasımda seçim yapılacağı açıklandı. 23 Mayıs: Thaksin tekrar hükümetin başına geçti. 25 Ağustos: Thaksin, evinin önünde bir otomobilde bomba bulununca bazı subayları kendisini öldürmeye kalkışmakla suçladı. 19 Eylül: Ordu, Thaksin'i devirdiğini ve iktidara el koyduğunu açıkladı.
(AA)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|