İsrail'in Filistin ve Lübnan'a askeri operasyon düzenlemesi petrol fiyatlarını tırmandırırken finansal piyasaları gerdi. Piyasalar hem tatilde hem de tetikte.
Normalde temmuz ayının ilk yarısı piyasalar açısından sakin geçmesi beklenirdi. Ancak önce Kuzey Kore gerginliği, ardından İsrail'in Filistin'e ve sonra da Lübnan'a askeri operasyon düzenlemesi, tatilde olan finansal piyasaların tansiyonu yeniden yükseltti. Petrolün fiyatı 78 dolarla 1980 sonrasının en yüksek düzeyine çıkarken altın fiyatları da yeniden tırmanışa geçti ve 665 dolara kadar çıktı. Hisse senedi borsalarında ise ciddi kayıplar meydana gelmeye başladı. Türkiye'de borsada yüzde 6.5'e varan bir düşüş yaşanırken döviz kuru yükseldi, faizler yaklaşık yarım puan arttı.
Petrolesavaşetkisi İsrail'in hareket tarzından askeri operasyonun hemen kesilmesi ve Ortadoğu kaynaklı tansiyonun düşmesi beklenmiyor. Olayın içinde şu anda resmen görünen İsrail, Filistin, Hamas, Hizbullah ve Lübnan. Halkanın en yakın çevresi ise İran ve Suriye. Hafta sonu yapılan G-8 toplantısından da bir uzlaşma çıkmadı. İsrail'insaldırgantutumudevamettikçekarşılıklıcepheleşmekeskinleşecek.Budagerilimiveberaberindepetrolfiyatlarınınartışınıgetirebilecek. Zaten kasırga mevsimine girilmesinden ve ABD'de başlayan tatil nedeniyle benzin kullanımının artmasından dolayı yükselen petrol fiyatlarının daha da tırmanmasına yeni bir neden eklendi. Petrol fiyatlarının artması bizzat tek başına finansal piyasaları negatif etkiliyor. Merkezbankalarınınlikiditebolluğunukısmayönündekiadımlarındansonraözelliklegelişmekteolanülkelereyönelikazalmışolanküreselriskalmaiştahıdahaazalabilecek. Önümüzdeki haftalarda Ortadoğu'daki gerilime bir de kasırga riskinin gerçekleşmesinin eklenmesi halinde petrol fiyatları daha da tırmanabilir.
Yazortasıverileri 2006 yazında finansal piyasalara pek de tatil imkanı vermeyen haber trafiği sadece bunlarla sınırlı değil. Önümüzdeki bir aylık sürede piyasalarda etkili olabilecek bazı gelişmelerin dökümü bitişikte yer alıyor. Bunları derlersek yaz ortasında piyasalar bir çok gelişmenin etkisinde kalabilir. * ABD Merkez Bankası'nın faiz kararları ve yapacağı açıkmalara küresel piyasaları olduğu kadar Türkiye piyasalarını da etkileyecek. Önce bu hafta içinde açıklanacak enflasyon rakamları yanında FED Başkanı Ben Bernanke'nin yapacağı konuşma ve hafta sonunda faiz kararı tutunakları piyasalar açısından önemli olmaya aday. Son olarak 8 Ağustos'ta FED'in faiz artırıp artırmayacağı, artırırsa bunun devamının olup olmayacağı belirleyici olacak. * Avrupa Merkez Bankası'nın 3 Ağustos'taki toplantısında faiz artırımına gidebileceği tahminleri ağırlık kazanıyor. Banka'nın yıl sonuna kadar iki kez daha artırıma giderek faiz oranlarını yüzde 3.5'e çıkaracağı bekleniyor. * Türkiye'de Merkez Bankası'nın 20 Temmuz'da Para Politikası Kurulu var. Burada bir faiz artırım kararı şimdilik beklenmiyor. 28 Temmuz'da da Merkez Bankası'nın üç ayda bir hazırlayıp kamuoyuna açıkladığı Enflasyon Raporu yayımlanacak. Raporda enflasyon tahminleri yanısıra olası riskler yer alıyor. * Önümüzdeki haftalarda piyasaların seyrinde 3 Ağustos'da açıklanacak olan temmuz ayı enflasyon rakamları önemli rol oynayabilir. Merkez Bankası da, IMF de ağustos ayından itibaren enflasyonda yıllık bazda düşüş bekliyor. Bu anlamda temmuz ayı sanki bir geçiş ayı gibi. Haziran ayında asıl üretici fiyatlarına yansıyan kur artışının buradan tüketici fiyatlarına ne ölçüde yansıyıp yansımadığı, gelecek aylara yönelik umutların sürüp sürmeyeceği temmuz ayı enflasyon verileri açıklandığında görülebilecek.
Başbakanaçılımyaparmı Açıklanacak dış ticaret ve cari işlemler dengesi verileri, IMF'nin gözden geçirmelere onayı ve niyet mektubunun içeriği, belli ölçülerde piyasaları etkileyebilir. Ama bu ekonomik verilerin ve yukarıda sıralanan dış politik gelişmelerin yanında BaşbakanRecepTayyipErdoğan'dan gelebilecek yeni açılımların olumlu olması piyasaları pozitif, olumsuz olması negatif yönlü baskı altına alabilir. Bunca gelişme sıralandıktan sonra bu yaz Türkiye finansal piyasalarının tatilde değilde tetikte olmasının gerekliliği ortaya çıkıyor. Tabi becerebilenler için, en ideali hem tatilde hem de tetikte olmak.
Sonuç "Yalancılarınenustasıdoğadır;hiçsezdirmedenhepimizialdatır" CenapŞehabettin
