Başka dünyalara yolculuğun kılavuzu

Bizleri kutsal kitaplarda anlatılan diyarlara ya da âlemlere götürmeye başaran Özdemir Erdoğan, sağlık nedenleriyle bir süredir suskun... Bu sessizliği, ona ne denli ihtiyacımız olduğunu bize burnumuzu sürttüre sürttüre kavratıyor

Anlatması güç bir şey bu. Ben gönül mihrabıma kurulan sanatçıları cisim değil, imge olarak algılarım. Örneğin, Frank Sinatra'yı dinlerken, hayvanat bahçesinden kaçmış ve orman, cangıl niyetine büyük bir kentin ışıklı caddelerinde öfkeyle koşan bir kaplan gelir gözümün önüne... Jacques Brel benim için kendini anlatmaya çalışmaktan vazgeçecek kadar bezgin düşmüş ve Cuma'sı bile olmayan bir ıssız adanın düşlerini kuran yorgun mu yorgun Robenson Cruseo'dur. Charles Aznavour, bazen sürekli derinleşen bir uçurumun öte yakasından, bazen giderek uzaklaşan bir trenin penceresinden el sallayan -bir daha kavuşamayacağımı hissettiğim- bir dost. Demis Roussos önemini ancak yitirdikten sonra kavramaya başladığımız değerleri Ege kıyılarındaki mağaralarda, kovuklarda gizleyen bir fok. Münir Nurettin Selçuk, Itri'den Dede Efendi'ye kadar nice ezgi kaşifinin başka dünyalardan getirdiği kutsal emanetlerin son bekçisi. Tüm bu imgelere ve de simgelere en azından kendimi inandırabileceğim, makul yanıtlar bulabiliyorum. Ama sayfamızın bu haftaki konuğu Özdemir Erdoğan'a gelince, ıııh. Neden bilmiyorum, Sigmund Freud ekolünden bir psikiyatristin kapısını çalmadıkça da asla bilemeyeceğim sonucuna vardığım duyuların, duyguların ve imajların bombardımanına uğruyorum. Hepsinin ortak öğesi yalnızlık. Hem de başdöndürücü, amansız, iflah ettirmeyen, sadece hüzün değil sızı da veren bir yalnızlık: İslamiyet'in yayılma çağında Pakistan, Hindistan üstünden Uzakdoğu'ya ulaşmaya çalışan tebliğciler gibi. Ya da iki bin küsur yıl önce sayılarını kendilerinin bile çıkaramadıkları kadar çok tanrıya tapan Roma İmparatorluğu halkına ışığı göstermek için Anadolu ve Trakya'yı tek başına karış karış dolaşan Aziz Paul gibi. Hanların namelerini bir an önce adreslerine teslim etmek için Orta Asya'nın sonsuz kurak ve ıssız steplerinde sadece zamanla değil, ölümle de yarışan ulaklar gibi... (Tuhaf; farklı versiyonda da olsa buna yakın çağrışımlar bir de Peter Gabriel'i dinlerken de üşüşüyor beynime. İkisi arasında ortak bir şey var mı; mutlaka araştırmalıyım.) 'ÇATLAK BİR SES O' Ancak -yukarıda belirttiğim gibi- bir gün bir psikiyatristin divanına uzanırsam, bu imgelerin kaynağını bulmak ya da sırrını çözmek için yönelteceği sorulara hazırlıklı olmak niyetiyle kendime uyguladığım sorgularda tek ipucuna ulaşabildim: Aykırılık! Çılgın kalabalığa karıştığında bile gizlenemeyen, hemen kendini belli eden çatlak ses... Gerçekten bir 'çatlak ses' o. Deyimin içerdiği tüm anlamlarıyla... Yalın haliyle başlamamız gerekirse, onun hançeresinden yükselen ilk nağmeler kulağınıza ulaştığında hiçbir duygunuzu harekete geçirmeyen, dahası "Ben de şarkı söyleyebilirim," cesareti veren renksiz, kokusuz, özelliksiz bir sesi dinliyormuş izlenimine kapılabilirsiniz. Tıpkı atmosferin ürkütücü yalnızlığında yol tutan bir uçağın motorlarının insana tekdüze gelen mırıltısı veya hırıltısı gibi. Ama biraz geçince, parçanın ortasına yaklaşınca, 'fark'ı sezmemek ve çarpılmamak, sarsılmamak da imkânsız. Tıpkı o ürkütücü boşlukta türbülansa düşen uçak gibi. 'Çatlak ses' deyiminin ikinci anlamına, yani onun sanat dünyasında 'ayrık otu' muamelesi görmesine yol açan meydan okumalarına gelince... Zeki Müren'den Tarkan'a, İbrahim Tatlıses'ten Tarabya şarkıcılarına kadar nice baş tacının aslında sahte elmaslarla bezendiğini söylemeye getirdiği çıkışlarını anımsamak, herhalde yeterli olur.