|
|
Doktor babamı sevk etmedi
* Babam akciğer kanseri. Doktor, 'Ameliyat zamanı geçmiş, yatırıp kemoterapi yapacağız' dedi. Çevremizdekiler, 'Babanızı İstanbul'a götürün, buralarda vakit kaybetmeyin' diyorlar. Annem de 'Götürmezseniz hakkımı helal etmem' diye bize baskı yapıyor. Doktordan sevk istedik, ama 'Bu hasta için yapılacak başka bir şey yok. Nereye giderse gitsin tedavisi aynı' diyerek bize sevk vermedi.
Hastaların hekim ve sağlık kurumunu seçme hakları vardır. Ancak, uygulamada bu hakkın kullanılması, bazı koşullar ve kurallarla sınırlandırılabilir. Bunlar daha çok, hekim ve sağlık kurumu değiştirmenin hastanın sağlık durumunu olumsuz olarak etkilemesi olasılığı ile hastanın sağlık harcamalarını finanse eden sigorta veya sosyal güvenlik kurumunun sevk zinciri kurallarıyla ilişkilidir. Aynı kurum veya il içerisinde hekim seçme veya değiştirme hakkının kullanılması bakımından fazla bir sorun görülmemektedir. Yine de uygulamada, bu hakkın sınırsız olarak kullanılabilmesi mümkün değildir. Çünkü, sağlık kurumlarının işletim sistemi, personelin çalışma koşulları, nöbet ve vardiya uygulamaları ile izin ve rotasyonlar nedeniyle hastaların diledikleri hekime veya sağlık çalışanına başvurmaları, her zaman mümkün olmayabilir. Bu tür kısıtlayıcı durumlar haricinde, hastaların hekim seçme haklarını, olabildiğince kullanabilmeleri için gerekli kolaylıklar gösterilmelidir. Hasta gözüyle bakıldığında, bu hakkın niçin gerekli olduğu açıktır. Hayatınız en değerli varlığınızdır. Onu korumak için gerektiğinde sahip olduğunuz diğer şeylerin tümünü feda edersiniz. Hayatı tehdit eden hastalıklar bu bakımdan insanları endişelendirir. Kişinin, sahip olduğu tüm değerleri yitirmesine neden olabilecek yaşamsal bir tehlike karşısında, ümit bağladığı, fayda umduğu bir hekime veya sağlık kurumuna ulaşması engellenmemelidir. İstediği kurum veya hekimden hizmet alması engellenen bir hasta, kendisine sunulan destekle iyileşmeyecek, daha kötüsü ağırlaşıp, ölecek olursa, hasta ya da yakınlarının zihninde 'oraya gitseydi( m)/götürseydi( m), iyileşirdi( m)/kurtulurdu( m)' ukdesi kalacaktır. Bu, bir insan için asla göz ardı edilmeyecek insani bir duygudur. Bu bakımdan tedavi şansı olmayan, ölümcül hastalara güvendiği bir hekime ya da sağlık kurumuna başvuru fırsatı tanınması gerektiğine yürekten inanıyorum. Bence, bunu her insan hak etmektedir. Diğer taraftan hekimlerin, sosyal güvenlik kurumları ya da özel sigorta şirketlerinin kaynaklarını rasyonel olarak kullanma sorumlulukları vardır. Tıbbi gereksinim olmaksızın, sırf hastaların talebi üzerine uzak merkezlere hastaların sevk edilmesiyle hem hizmetin maliyeti, hem de sağlık kurumlarının iş yükü artacaktır. Bu iki farklı hususu dikkate alarak, bir orta yolun bulunması gerekmektedir. Yol ücreti, yolluk ve yevmiye gibi ekstra maliyetlerin hasta tarafından karşılanması makul bir çözüm olabilir.
|