|
|
Arı kovanından gelen sağlık
"Propolis", arıların kovanları örtmek amacıyla, bitkilerin tomurcuklarından, hazırladıkları sarımsı, esmer renkli, reçinemsi maddeye verilen isim. Mikroorganizmalara karşı 'mikropkıran' etkileri nedeniyle kovanları koruyucu özelliği var. Propolis, son yıllarda dikkati çeken bir doğal ürün olmasına karşılık, halk tarafından kullanılışı çok uzun bir geçmişe sahip. Şüphesiz yararları hakkında birşeyler duymuşsunuzdur. Propolis'in başlıca etkili bileşenlerinin flavonoitler, fenolik bileşikler ve terpenler olduğu biliniyor. Ancak bileşimi hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değil. Toplandığı yerin iklim ve coğrafik özelliklerinin yanı sıra, arıların yararlandıkları ağaçların ve bitkilerin cinsi gibi çeşitli etkenlere bağlı olarak bileşimi büyük farklılıklar göstermektedir. Yapılan çalışmalar, ılıman bölgelerden, subtropik ve tropiklerden elde edilen propolis ürünlerinin bileşimlerinin büyük ölçüde farklılık gösterdiğini ortaya koymuş. İlginç olan husus, bileşimlerinin bu kadar farklı olmasına rağmen biyolojik etkilerinin birbirine çok benzer olması. Arılar hangi bitki kaynağını kullanırlarsa kullansın propolis, amaçları doğrultusunda, 'kovanları koruyucu' özelliğini ve etkilerini sağlayabiliyor.
İLTİHAP GİDERİCİ Propolis'in başlıca etkileri; mikropkıran, iltihap giderici, antioksidan, bağışıklık sistemini uyarıcı ve antikanserojenik olması. Propolis'in en dikkati çekici özelliği, geniş bir etkinlik spektrumuna sahip mikropkıran etkisi. Bakteri, virüs, mantar gibi farklı tip mikroorganizmalara, hatta protozoa (giardia) veya grip, uçuk ve HIV virüslerine karşı bile etkili. Bu etkinlik bilimsel çalışmalar ile de ortaya konulmuş. Bu kadar geniş etki spektrumuna sahip olmasına karşılık yine de antibiyotiklerin yerine bir alternatif olarak değerlendirilmesi son derece yanlış olur. Propolis taşıyan ilaçlardan antibiyotik tedavilerinde yardımcı olarak veya koruyucu tedavilerde yararlanmak daha doğru olur. Mesela, boğaz pastili, gargara, şurup veya boğaza sıkılan sprey tipi formülasyonlar en uygun olanları. Ancak burada bir soruna dikkatinizi çekmek isterim; propolis pahalı bir ürün olduğundan piyasada bulunan ürünlerde yeterli miktarda propolis bulunmayabiliyor. Hatta gerekli miktarın onda biri gibi düşük bir miktar ilave edilerek kandırmaca yapılabiliyor. Bu tip ürünler genel olarak 'gıda desteği' adı altında Tarım Bakanlığı'ndan alınan izin ile piyasaya sürüldüğünden yeterli miktarda propolis taşıyıp taşımadığı kontrol edilmiyor.
TEDAVİYE YARDIMCI Yetişkin veya çocuk herkes tarafından, antibiyotik kullanılmasının zorunlu olmadığı basit enfeksiyonlarda bu tip ürünlerin tercih edilmesi, tedaviye yardımcı olacaktır. 1-5 yaşları arasında, 430 çocuk üzerinde yürütülen bilimsel nitelikte bir klinik çalışmada, echinacea, propolis ve vitamin C taşıyan bir şurup üç ay boyunca çocuklara verilmiş. Yapılan değerlendirme sonucunda, çocuklarda dönem içerisindeki üst solunum yolu rahatsızlığına yakalanma sıklığında, yani hasta olduğu günlerin sayısında, yüzde 55'lik bir azalma sağlanmış. Literatürde echinacea ve diğer bazı bitkiler ile kombine tedavilerde ağızda tekrarlayan aft yaraları, divertikulit gibi vakalarda başarı ile kullanıldığı yer almaktadır...
|