Maliye yabancıların oyununu bozdu, faiz 3 günde 1 puan arttı
Dev yabancı yatırım bankalarının bonoda yüzde 15 stopajdan kurtulmak için oynadığı oyun Maliye'nin gözünden kaçmadı. Maliye, yabancılara 'İşlemlerinizi düzeltin' deyince 3 günde faiz yüzde 14.4'e çıktı.
Dünyaca ünlü dev yabancı yatırım bankalarının Türkiye şubelerinin bonoda vergi ödememek için bulduğu cinlik Maliye'ye takıldı. Maliye, yabancılara 'İşlemlerinizi düzeltin' deyince 3 günde faiz 1 puan artışla yüzde 14.4'e çıktı. Dün Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ise yabancı bankalara yönelik bir incelemenin söz konusu olmadığını söyledi. Bakanlık bürokratlarından edinilen bilgilere göre, ağırlıklı olarak 5 yatırım bankası yılbaşından itibaren yüzde 15 vergi kesintisi (stopaj) getirilen hisse senetleri ve Hazine bonosu gelirlerinde vergi ödememek için Hollanda başta olmak üzere Türkiye'nin çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması olan 8 ülkede şube açmaya başladılar. Bu şubeler üzerinden hisse senedi ve bono-tahvil alımı yapan uluslararası fonlar da swap (faiz ödemeli takas) yaparak vergi ödememeyi hedeflediler. Böylece hisse veya bono alımı 8 ülkedeki yatırım bankalarının bilançolarında görünecek, ancak bu bankalar fonlarla imzaladıkları "Bu hisse senedinin, bono satıldığında doğacak olan kazanç veya kâr sana aittir" şeklinde özetlenen swap anlaşması ile kendi üzerlerinden işlem yaptıracaklardı.
ANKARA'YA ÇAĞIRDILAR Oysa, vergi anlaşmalarında vergi muafiyetinin sağlanması için yatırım
yapılan enstrümanın kote olması şartı aranıyor. Hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'na (İMKB) kote olduğu için bu işlemler aynen yürürken, Kasım 2005'te Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın borsada işlem görmesine rağmen devlet tahvili ve Hazine bonosunun İMKB'ye kote olmadığını açıkladı. Böylece bono ve tahvil alan fonlar da vergiden kaçamaz hale geldi. Buna rağmen, Hazine bonosu ve devlet tahvilinin İMKB'ye kote olmasa da işlem görmesi nedeniyle bu anlaşmalardan yararlanılabileceğini belirten uluslarası danışmanlık şirketleri, yatırım bankalarına "Swap işlemine devam edin, Maliye karşı çıkarsa dava açarsınız" dedi. Bunun üzerine yatarım bankaları da bonoda swap işlemine başladılar. Ancak Maliye Bakanlığı bu işlem nedeniyle vergi kaybını göz önüne alarak, önlem almak amacıyla 5 yatırım bankasını Ankara'ya davet etti. Maliye Bakanlığı kaynakları önceki haftasonu Ankara'da yapılan görüşmelerde bono ve tahvilin kote olmaması nedeniyle bu işlemleri ikili vergi anlaşmalarına sokan girişimlerin incelemeye alınacağını, bu nedenle bugüne kadar yapılan işlemlerin kapatılmasını ve artık bonoda swap yapılmamasını istedi.
