Avrupa savaşçısı
Ankara'dan hareket ettiğimizde, üç gün sürecek gezi programımızda yer almıyor. Sanayi Bakanı Ali Çoşkun'un özel programında da gözükmüyor. Roma'ya indiğimizde, yoğun ısrar çemberi anında sarıyor. Sadece firma temsilcilerinin değil, İtalyan bakanların da ısrarı baskın çıkıyor. Hemen özel bir uçak hazırlanıyor... Roma'dan İtalya'nın Kuzey Batısı'na doğru hareket ediyoruz. Rota; Torino... Bir saat kadar süren uçuştan sonra özel uçak alçalmaya başladığında, sağ kanattan geziye neden olan "kuş" kanat çırparak bizi selamlıyor; Eurofighter; diğer adıyla Typhon (Tayfun)... Avrupa Birliği ülkeleri İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya'nın ortaklaşa ürettiği yeni saldırı tipi nesil taarruz savaş uçağı... Avrupa ülkelerinin Eurofighter (Avrupa savaşçısı) adını verdikleri, her bir parçasını bir ülkede oluşturup, bütünleşmesini yaptıkları Alenia şirketinin Torino'daki özel havaalanına indiğimizde, apronda arkaya sıralanmış savaş uçakları karşılıyor.
İki filo alın Bütün bu şova neden Türkiye'nin 400'ün üzerindeki savaş uçağından, eskiyen yüzde 20 kadarını değiştirme kararı. Hesaba göre, 110 ile 120 arasında yeni nesil olarak nitelenen çok daha kabiliyetli savaş uçağı almak için adım atması. Aslında, Türkiye bu kararı yeni vermiyor. On yıllar önce, Amerikan firması JSF öncülüğünde, yeni nesil savaş uçağı F35'i üretecek 8 ortaktan biri olacağını ilan ediyor. AB ise "Yarın AB'de ortak olacağız" diyerek, Türkiye'nin filosunda katacağı 120 yeni uçağın, hiç değilse üçte birinin Eurofighter olması için bastırıyor.
Beşinci ortak olun Önerilen ise iki filonun, yani 48 uçağın Tayfun olması... Bunun karşılığında, uçakların gövdesinin bir bölümünün Türkiye'de üretilmesi... Türkiye'nin İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya'nın ardından beşinci ortak olarak üretime katılması... İtalyanların bu konudaki gerekçesi de net: "F-35 uçaklarının yapımı 2013 yılında gerçekleşecek. Oysa biz bugünden çok iyi özellikle bir uçağı yaratıp uçurmaya başladık. 2013'e kadar bekleyeceğinize filonuzun bir bölümünü ortak olacağınız AB'nin uçağı ile bugünden yenileyin..." Bakan Çoşkun fabrikayı geziyor, dikkat ediyoruz kendini tahakküm altında bırakacak bir tek kelime söylemiyor. Yöneltilen soruları da taahhüt altına girmeden eski politikacı tecrübesiyle atlatıyor.
Ticari talepler Torino'dan, ülkenin güney doğusuna geçiyoruz. Akdeniz'e çizme gibi uzanan İtalya'nın, 50 yıl Osmanlı hakimiyetinde kalmış Puglia bölgesinin Başkenti Bari'ye geliyoruz. Amaç, Kasım ayında İtalya Cumhurbaşkanı'nın 600 işadamı ile birlikte Ankara ziyareti sırasında gündeme taşınan ticari işbirliğinin bir parçasını hayata geçirmek. Talep, İtalya'nın önemli liman kenti Brindisi ile Çanakkale arasında RoRo seferlerini başlatmak. İtalyanların projedeki amacı, yıllardır geri kalmış olan güney bölgesinin kalkınmasına destek olmak amacıyla, Türk TIR'larını gemi ile Brindisi'ye getirip, buradan Avrupa ve Kuzey Afrika ülkelerine sevk etmek. Bunu yaparken, orta ve güney bölgesinde gelişmiş küçük ve orta boy işletmeleri ile Türk işletmelerini evlendirip ortak yatırıma gitmelerini sağlamak. Roma, Torino, Bari ve Birindisi'de üç gün süresince gerçekleşen toplantılarda ticaretin gerçeği yine ortaya çıkıyor. Kimse, kaşına gözüne hayran olduğu için "dostunun" kapısını çalmıyor. Herkes çıkarına bakıyor...
|