  |
|
Altını ıslatan çocuğunuzu suçlamayın
 Gündüz altını kirletme derdinden kurtulan, bezle olan tüm ilişkisini kesen çocukların aileleri bu sefer de gece işemeleri (enürezis nokturna) kabusuyla karşı karşıya kalabiliyor. Artık büyüdüğü ve gündüz idrarını kontrol edebildiği için, ailelerde bu durumun istemli olduğu kanısı uyanabilir. Bu nedenle ortaya çıkan duygular ise genellikle öfke ve çaresizliktir. Nasıl olduğunun ve hangi yöntemlerle baş edileceğinin bilinmesi bu duyguları, anlayışa bırakabilir. Gece işemesi, herhangi bir fizyolojik sorun olmamasına karşın, en az haftada iki gece tekrarlayan idrar kaçırmadır. Çocuk 5 yaşından büyükse bu bir sorun sayılır. Çünkü gece kontrolü bu yaşa kadar uzayabilir. Bazen gece kontrolü hiç öğrenilmeden devam eden bir sorunken, bazen de kontrol kazanılıp bir süre kuru kalındıktan sonra bazı olaylarla ikincisi başlayabilir. Çocuğun yaşı büyüdükçe, ailenin huzursuzluğu dışında sorunlar eklenir. Gece yabancı yerde yatıya kalamama, yatılı okula gitmenin engellenmesi en sık karşılaşılan sorunlardır. Çocuğun yaşı büyüdükçe durumdan utanması, hele aile tarafından da kızgınlık ve utandırmayla karşılaşıyorsa, başka ruhsal sorunlar yaşamasına yol açmaya başlar. Aileler her ne kadar öfkelense ve çaresizlik hissetseler de, bu çocukların büyük kısmının ailelerinde benzer bir öykü vardır. Anne, baba ya da yakın akrabaların çocukluk dönemlerinde benzer sorunu yaşaması, sorunun ailevi yatkınlığını gösterir. Erişkinliğe doğru, geceleri salınımı artan hormonlar, gelişimsel sorunlar, nedenler aras ı n d a d ı r . Ayrıca bu çocukların uykuları derindir. Anne babalar uyandırmakta zorluk çekerler. Tuvalet eğitimi verilirken yapılan yanlışlar ve inatlaşmalar, eğitime geç başlama, gece işemesinin nedeni olabilir. Aile düzeninde değişimler, boşanma, kardeş doğumu, ebeveyn kaybı gibi yaşam olayları enürezisin başlamasına neden olabilir. Gece altını ıslatan bir çocuk zordur. Çamaşır yıkamak, ütülemek gibi sıkıntılara, bir de çocuğun bu sorununun yol açtığı başarısızlık ve utanma duygularına bağlı sorunlar eklenir. Zaman zaman yapmaması, çocuğun bu durumu canı istediğinde denetleyebildiği düşüncesini ve öfkeyi yaratır. Aileler kendi başlarına çeşitli yöntemlerle bu sorunu çözmeye çalışırlar. Kimi zaman ceza, kimi zaman korkutma, kimi zaman da ödül denenir. Çevreden gizleme çabası, sorunu çözememenin çaresizliği, sünnet gibi son yöntemlerin de başarısızlığa uğraması ile yerini çaresizliğe ve umutsuzluğa bırakır. Bazı aileler ise bu durumu hiç umursamaz ve büyüyünce geçeceği düşüncesiyle gevşek davranırlar. Her iki durumda da doktora gitmeye karar vermek tedavinin ilk ve önemli bir aşamasıdır.
TEDAVİSİ MÜMKÜN
Tedavide bazı davranışcı yöntemlerle birlikte, gerektiğinde ilaç kullanılır. İlaç genellikle acil bir durum yoksa (yatılı okul, uzun süreli sorun nedeniyle eklenmiş depresyon gibi süreçler) ikinci adımdır. Önce sıvı kısıtlaması, mesane boşaltılarak uykuya gönderme, mesane jimnastiği, takvim tutma ve ödüllendirme, alarm cihazı denenir. Ek sorun varsa ya da sorun dirençliyse o zaman ilaç kullanılır. İlacın cinsi ve miktarı çocuk psikiyatristi tarafından belirlenir. Önemli olan şeylerden biri de bezdir. İster gündüz, ister gece, çocuğu bezlemek tuvalet eğitimini geciktirir. Yatağa koruyucu sermek uygun olur.
|
