| |
|
|
Bir sektör biterken
Birkaç gündür Paris'teyim. Yarın da Paris'te Avrupa'nın en önemli tekstil fuarlarından biri başlıyor. Bu yüzden de kaldığım otelde pek çok tekstilci Türk var. Hepsi dertli. Başbakan'ın "Teşvikli bölgelere yatırım yapın" çağrısından söz ediyoruz. Gülüyorlar. "Sağlanan avantaj fabrikalarımızı, üretim tesislerimizi söküp oraya götürmemize değecek düzeyde mi ki!" diye soruyorlar. Olmadığını biliyorlar elbet. Ekonomi politikalarına ve yetkili ağızlardan çıkan mesajlara bakarak, Türkiye'yi yönetenlerin tekstili gözden çıkardığını düşünüyorlar. Pek çoğunun uzun yıllardır işbirliği yaptığı yabancı devler var. Bunların hepsi ABD'nin ve Avrupa'nın birkaç milyar dolar cirolu devleri. Türkiye'deki firmalara hâlâ ve her şeye rağmen sipariş veriyor olmalarının nedeni geçmişten gelen dostluklar, bağlar. Ama yine de üretimlerinin büyük bölümünü başka ülkelere kaydırmışlar bile. Eski dostlar batmasın diye az biraz destek oluyorlar o kadar. ABD'ye büyük çapta ihracat yapan bir tekstilci ile konuşuyorum. "Üretim yaptığımız firma bize yolun sonuna geldiğimizi söylüyor. Hem maliyetler yüksek, hem de vergi dezavantajımız var. ABD'deki merkez fabrikayı Ürdün'e veya en kötü ihtimalle Bulgaristan'a taşımamızı istiyor" diye anlatıyor. Nedenini soruyorum. "Çünkü her iki ülkede de üretim maliyetleri daha düşük. Ama asıl sorun o değil. Ürdün'de imalat yaparsak sıfır gümrükle alabiliyorlar. Biz buradan malı 7 dolara satsak, ABD'ye girişi vergiyle 11 doları buluyor. Ürdün'e ise vergi yok. Bulgaristan'da ise kota yok. Türkiye'ye kota uyguluyorlar, Bulgaristan'a uygulamıyorlar" diye özetliyor. Bir diğeri Amerika'ya kızıyor. "Madem dostumuz kotayı kaldırsınlar, vergiyi sıfırlasınlar" diyor. Yanındaki ise hükümete kızıyor. "Sen Hamas'ı davet edersen adam niye vergiyi düşürsün. Artık Filistin'e kotasız mal satarız" diyor. Hükümetin tavrından dolayı artık tekstil sektörüne bankaların da kredi vermediğini iddia ediyorlar. Yakın zamana kadar Türkiye'yi sırtlayan sektör bitiyor. Ama çok şükür makro ekonomik veriler iyi gidiyor!
|