|
|
Yatırımcının güveni, sistemin temeli!
Sistemin temeli-başarısı yatırımcıya güven veren bir menkul kıymet yaratmaktan geçiyor. Yatırımcıların kendilerini güvende hissetmesi için kanunla birçok kural-mekanizma getiriliyor.
* İpotek teminatlı menkul kıymetin ödemesinin yapılmasını banka garanti ediyor. Banka ödeme yapamazsa, bu teminat havuzunda bulunan ipoteklerin ödemelerinin yatırımcılara aktarılacağı garanti altına alınıyor.
* Teminatlar bankanın diğer varlıklarından ayrı muhafaza edilecek, bu teminatların varlığını kontrol edecek bağımsız bir teminat sorumlusu atanacak,
* Banka zor duruma düşerse, bu teminat havuzu bankanın varlıkları arasından çıkarılacak, teminat havuzu Yatırımcıları Koruma Fonu'na devredilebilecek,
* Teminat havuzunun yatırımcılara ödeme yapılmasını garanti edebilmesini sağlamak için her zaman yeterli miktarda kredi içerecek,
* Tüketicilere verilen krediler standart olacak, krediler için bağımsız gayrimenkul değerleme kuruluşunun değerlemesi zorunlu olacak,
* Verilen kredinin evin değerine oranı yüzde 75'i geçemeyecek, geçerse fazla kısım teminat olarak kabul edilmeyecek, kredi verilen konutun yapı kullanma izni olacak.
Çok basitçe özetlersek; sistemin hedefi, teminat değeri yüksek, geri ödeme riski düşük, likiditesi olan bir menkul kıymet yaratarak bankaların fonlama maliyetini düşürerek daha uygun maliyetli konut kredisi sağlamak. Bu sistem diğer ülkelerde işliyor mu? Evet işliyor. Avrupa'da toplam 2 trilyon dolar, ABD'de 7.3 trilyon dolar ipotek teminatlı menkul kıymetler yoluyla konut sahibi olmak isteyenlere aktarıldı. Türkiye'de çok aşırı arttı dediğimiz konut kredisi toplamı sadece 10 milyar dolar. Tasarı Kanun, eleştirilerin aksine tam bir mortgage kanunu ve Avrupa'daki en yeni kanun olacak olması itibariyle Avrupa'da sorun yaratan birçok konuda çözümler üretmiş. Sistem, vatandaşa orta ve uzun vadede güvenli ve ucuz bir finansman sistemi sağlayacak.
|