 |
| Beyaz felaket uçakları da vurdu
|
|
Türkiye'yi etkileyen olumsuz hava koşulları uçakları da vurdu. En büyük tehdit ise uçuş güvenliğini tehdit eden buzlanma.
Son bir haftadır Türkiye'ye etkisi altına alan kar yağışı hava ulaşımını da olumsuz etkiledi. Kar ve beraberinde gelen buzlanma yüzünden havalimanlarının birçoğunda seferler aksadı. Soğuk havalarda uçaklarda meydana gelen buzlanma, uçuş güvenliğini tehdit eden risk faktörlerinin en başında geliyor. Buzlanma yüzünden benzin deposu donup, uçağın motoru bile durabiliyor. Uçaklarda şeffaf buzlanma, kar şeklinde buzlanma, açık hava buzlanması, karbüratör buzlanması ve benzin buzlanması olmak üzere 5 çeşit buzlanma yaşanıyor. Uçağın motor gücünü azalttığı için karbüratör buzlanması ve motora benzin gitmesini önlediği için benzin buzlanması en tehlikeliler arasında yeralıyor. Uçaklar yüksek seviyelerde uçarken ve uçuşun uzun süre devam etmesi durumunda, çok düşük sıcaklıklar uçak yüzeyi vasıtasıyla benzinin bünyesine intikal ediyor. Sıcaklığın düşmesiyle benzinin su tutma özelliği azaldığından bir miktar su açığa çıkıyor. Açığa çıkan su donarak buz oluyor. Bu buzlanma akaryakıt kanallarını kapatıp motora benzin gelmesini önlüyor. Havayolları böyle bir tehlike yaşamamak için her gece yakıt tanklarındaki suyu boşaltıyor. Uluslararası havacılık kuralları gereği bir uçağın kanatlarında, pervanelerinde ve kontrol satıhlarında donma, kar ve buzlar giderilmeden kalkması yasak. Zira kanatlar üzerindeki donma, buz ve kar, hava akışını bozarak uçağın kaldırma kuvvetini azaltıyor. Uçağın maksimum yükle, yüksek performansla havalanması gerektiğinden kalkışlar büyük önem arz ediyor.
MALİYETİ YÜKSEK
Uçağın uçabilmesi için ağır buz ve kar tortuları, buz çözücü sıvı (etilen, glikol ve isopropil alkol vb.) kullanılmasıyla kaldırılıyor. Uçak yüzeylerinin kar, don ve buzdan temizlenerek, temiz yüzeyler elde edilmesi için yapılan işleme De-Icing, buzlanmayı önlemek için yapılan işleme ise Anti-Icing adı veriliyor. Bu kimyasal maddeler hem uçak üzerindeki suyun donma noktasını düşürüyor hem de yüzeylerde kayganlık oluşturarak buzun tutunmasını engelliyor. Bir uçağa bu işlemin uygulanmasının havayollarına maliyeti ise yaklaşık 1000 Doları buluyor. Teknik görevlilerce yapılan De-Icing ve Anti-Icing işlemlerinden sonra kalkıştan önce pilotlar tarafından tekrar bir kontrol yapılıyor ve uçak bu işlemlerden sonra güvenli bir şekilde havalanıyor.
|
